< Provérbios 26 >
1 Como a neve no verão, e como a chuva na sega, assim não convem ao louco a honra.
Jak śnieg w lecie i jak deszcz we żniwa, tak głupiemu nie przystoi chwała.
2 Como ao passaro o vaguear, como á andorinha o voar, assim a maldição sem causa não virá.
Jak ptak się tuła [i] jak jaskółka lata, tak nie przyjdzie niezasłużone przekleństwo.
3 O açoite para o cavallo, o freio para o jumento, e a vara para as costas dos tolos.
Bicz na konia, wędzidło na osła, a kij na grzbiet głupiego.
4 Não respondas ao tolo segundo a sua estulticia; para que tambem te não faças similhante a elle.
Nie odpowiadaj głupiemu według jego głupoty, abyś i ty nie był do niego podobny.
5 Responde ao tolo segundo a sua estulticia; para que não seja sabio aos seus olhos.
Odpowiedz głupiemu według jego głupoty, aby nie był mądry we własnych oczach.
6 Os pés corta, e o damno bebe, quem manda mensagens pela mão d'um tolo.
Kto powierza głupiemu posłannictwo, odcina sobie nogi i pije na własną szkodę.
7 Como as pernas do côxo, que pendem frouxas, assim é o proverbio na bocca dos tolos.
[Jak] nierówne są nogi chromego, tak przysłowie w ustach głupich.
8 Como o que ata a pedra preciosa na funda, assim é aquelle que dá honra ao tolo.
Jaki jest ten, kto przywiązuje kamień do procy, taki ten, kto oddaje cześć głupiemu.
9 Como o espinho que entra na mão do bebado, assim é o proverbio na bocca dos tolos.
Jak cierń wbija się w rękę pijaka, tak przysłowie w ustach głupców.
10 Os grandes molestam a todos, e alugam os tolos e transgressores.
Wielki [Bóg] stworzył wszystko i odpłaca głupiemu, odpłaca również przestępcom.
11 Como o cão que torna ao seu vomito, assim é o tolo que reitera a sua estulticia.
[Jak] pies powraca do swoich wymiocin, tak głupi powtarza swoją głupotę.
12 Tens visto a um homem que é sabio a seus proprios olhos? maior esperança ha do tolo do que d'elle.
Widzisz człowieka, co mądry w swoich oczach? Więcej nadziei dla głupca niż dla niego.
13 Diz o preguiçoso: Um leão está no caminho; um leão está nas ruas
Leniwy mówi: Lew na drodze, lew na ulicach.
14 Como a porta se revolve nos seus gonzos, assim o preguiçoso na sua cama.
Jak drzwi się obracają na swoich zawiasach, tak leniwy na swoim łóżku.
15 O preguiçoso esconde a sua mão no seio: enfada-se de tornal-a á sua bocca.
Leniwy kryje rękę pod pachę, a ciężko mu ją podnosić do ust.
16 Mais sabio é o preguiçoso a seus olhos do que sete homens que bem respondem.
Leniwy uważa się za mądrzejszego niż siedmiu odpowiadających rozsądnie.
17 O que, passando, se entremette em pleito alheio é como aquelle que toma um cão pelas orelhas.
Kto przechodzi i wtrąca się w cudzy spór, jest jak ten, który łapie psa za uszy.
18 Como o louco que lança de si faiscas, frechas, e mortandades,
Jak szalony wypuszcza iskry, strzały i śmierć;
19 Assim é o homem que engana o seu proximo, e diz: Não o fiz eu por brincar?
Taki jest każdy, kto zwodzi swego bliźniego i mówi: Czy nie żartowałem?
20 Sem lenha, o fogo se apagará; e, não havendo murmurador, cessará a contenda.
Gdy nie ma drew, ogień gaśnie; tak gdy nie ma plotkarza, ustaje spór.
21 Como o carvão é para as brazas, e a lenha para o fogo, assim é o homem contencioso para accender rixas.
Jak węgiel dla żaru i drwa do ognia, tak kłótliwy człowiek do wzniecenia sporu.
22 As palavras do murmurador são como as palavras do espancado, e ellas descem ao intimo do ventre.
Słowa plotkarzy są [jak] rany; przenikają do głębi wnętrzności.
23 Como o caco coberto d'escorias de prata, assim são os labios ardentes com o coração maligno.
Palące wargi i złe serce [są jak] gliniana skorupa pokryta żużlem srebrnym.
24 Aquelle que aborrece se contrafaz pelos seus beiços, mas no seu interior encobre o engano.
Ten, kto nienawidzi, udaje wargami, lecz w sercu knuje podstęp.
25 Quando te supplicar com a sua voz, não te fies n'elle, porque sete abominações ha no seu coração.
Gdy mówi miłym głosem, nie wierz mu, bo siedem obrzydliwości ma w swoim sercu.
26 Cujo odio se encobre com engano; a sua malicia se descobrirá na congregação.
Nienawiść [człowieka] bywa pokryta podstępem, [ale] jego niegodziwość będzie odkryta na zgromadzeniu.
27 O que cava uma cova n'ella cairá; e o que revolve a pedra esta sobre elle tornará.
Kto kopie dół, wpadnie w niego; kto kamień toczy, na niego się on obróci.
28 A lingua falsa aborrece aos que ella afflige, e a bocca lubrica obra a ruina.
Kłamliwy język nienawidzi [tych, których] uciska, a usta pochlebcze prowadzą do zguby.