Provérbios 24
1 Não tenhas inveja dos homens malignos, nem desejes estar com elles,
Nie naśladuj ludzi złych, ani żądaj przebywać z nimi;
2 Porque o seu coração medita a rapina, e os seus labios fallam a malicia.
Albowiem serce ich myśli o drapiestwie, a wargi ich mówią o uciśnieniu.
3 Com a sabedoria se edifica a casa, e com a intelligencia se estabelece:
Mądrością bywa dom zbudowany, a roztropnością umocniony.
4 E pelo conhecimento se encherão as camaras de todas as substancias preciosas e deleitaveis.
Zaiste przez umiejętność komory napełnione bywają wszelakiemi bogactwami kosztownemi i wdzięcznemi.
5 E o varão sabio é forte, e o varão de conhecimento consolida a força.
Człowiek mądry mocny jest, a mąż umiejętny przydaje siły.
6 Porque com conselhos prudentes tu farás a guerra; e ha victoria na multidão dos conselheiros.
Albowiem przez mądrą radę zwiedziesz bitwę, a wybawienie przez mnóstwo radców mieć będziesz.
7 É demasiadamente alta para o tolo toda a sabedoria; na porta não abrirá a sua bocca.
Wysokie są głupiemu mądrości; w bramie nie otworzy ust swoich.
8 A'quelle que cuida em fazer mal mestre de maus intentos o chamarão.
Kto myśli źle czynić, tego złośliwym zwać będą.
9 O pensamento do tolo é peccado, e é abominavel aos homens o escarnecedor.
Zła myśl głupiego jest grzechem, a pośmiewca jest obrzydliwością ludzką.
10 Se te mostrares frouxo no dia da angustia, a tua força será estreita.
Jeźli będziesz gnuśnym, tedy w dzień ucisku słaba będzie siła twoja.
11 Livra aos que estão tomados para a morte, e aos que levam para matança, se os poderes retirar.
Wybawiaj pojmanych na śmierć; a od tych, którzy idą na stracenie, nie odwracaj się.
12 Se disseres: Eis que o não sabemos: porventura aquelle que pondera os corações não o entenderá? e aquelle que attenta para a tua alma não o saberá? porque pagará ao homem conforme a sua obra.
Jeźli rzeczesz: Otośmy o tem nie wiedzieli; izali ten, który waży serca, nie rozumie? a ten, który strzeże duszy twojej, nie rozezna? i nie odda człowiekowi według uczynków jego?
13 Come mel, meu filho, porque é bom, e o favo de mel é doce ao teu paladar.
Jedz miód, synu mój! bo dobry, i plastr słodki podniebieniu twemu;
14 Tal será o conhecimento da sabedoria para a tua alma: se a achares, haverá para ti galardão, e não será cortada a tua expectação.
Tak umiejętność mądrości duszy twojej, jeźliże ją znajdziesz; onać będzie nagrodą, a nadzieja twoja nie będzie wycięta.
15 Não espies a habitação do justo, ó impio, nem assoles a sua camara.
Nie czyń zasadzki, niezbożniku! na przybytek sprawiedliwego, a nie przeszkadzaj odpocznieniu jego.
16 Porque sete vezes cairá o justo, e se levantará; mas os impios tropeçarão no mal
Bo choć siedm kroć upada sprawiedliwy, przecie zaś powstaje; ale niezbożni wpadną w nieszczęście.
17 Quando cair o teu inimigo, não te alegres, nem quando tropeçar se regozije o teu coração.
Gdy upadnie nieprzyjaciel twój, nie ciesz się; i gdy się potknie, niech się nie raduje serce twoje;
18 Para que o Senhor o não veja, e seja mau aos seus olhos, e desvie d'elle a sua ira.
Aby snać nie ujrzał Pan, a nie podobałoby się to w oczach jego, i odwróciłby od niego gniew swój na cię.
19 Não te indignes ácerca dos malfeitores, nem tenhas inveja dos impios,
Nie gniewaj się dla złośników, ani się udawaj za niepobożnymi;
20 Porque o maligno não terá galardão, e a lampada dos impios se apagará.
Boć nie weźmie złośnik nagrody; pochodnia niepobożnych zgaśnie.
21 Teme ao Senhor, filho meu, e ao rei, e não te entremettas com os que buscam mudança.
Synu mój! bój się Pana i króla, a z niestatecznymi nie mięszaj się;
22 Porque de repente se levantará a sua perdição, e a ruina d'elles ambos quem a sabe?
Boć znagła powstanie zginienie ich, a upadek obydwóch któż wie?
23 Tambem estes são proverbios dos sabios: Ter respeito a pessoas no juizo não é bom.
I toć też mądrym należy: wzgląd mieć na osobę u sądu, nie dobra.
24 O que disser ao impio: Justo és: os povos o amaldiçoarão, as nações o detestarão.
Tego, który mówi niepobożnemu; Jesteś sprawiedliwy, będą ludzie przeklinać, a narody się nim brzydzić będą.
25 Mas para os que o reprehenderem haverá delicias, e sobre elles virá a benção do bem
Ale którzy go karzą, szczęśliwi będą, a przyjdzie na nich błogosławieństwo każdego dobrego.
26 Beijados serão os labios do que responde com palavras rectas.
Pocałują wargi tego, co mówi słowa prawdziwe.
27 Prepara de fóra a tua obra, e apparelha-a no campo, e então edifica a tua casa.
Rozrządź na polu robotę twoję, a sprawuj pilnie rolę swoję; a potem będziesz budował dom twój.
28 Não sejas testemunha sem causa contra o teu proximo; porque enganarias com os teus beiços?
Nie bądź świadkiem lekkomyślnym przeciw bliźniemu swemu, ani czyń łagodnych namów wargami swemi.
29 Não digas: Como elle me fez a mim, assim o farei eu a elle: pagarei a cada um segundo a sua obra.
Nie mów: Jako mi uczynił, tak mu uczynię; oddam mężowi temu według uczynku jego.
30 Passei pelo campo do preguiçoso, e junto á vinha do homem falto de entendimento;
Szedłem przez pole męża leniwego a przez winnicę człowieka głupiego;
31 E eis que toda estava cheia de cardos, e a sua superficie coberta d'ortigas, e a sua parede de pedra estava derribada.
A oto porosła wszędzie ostem; pokrzywy wszystko pokryły, a płot kamienny jej rozwalił się.
32 O que tendo eu visto, o tomei no coração, e, vendo-o, recebi instrucção.
Co ja ujrzawszy złożyłem to do serca mego, a widząc to wziąłem to ku przestrodze.
33 Um pouco de somno, adormecendo um pouco; encruzando as mãos outro pouco, para estar deitado.
Trochę się prześpisz, trochę podrzemiesz, trochę złożysz ręce, abyś odpoczywał;
34 Assim te sobrevirá a tua pobreza como um caminhante, e a tua necessidade como um homem armado.
A wtem ubóstwo twoje przyjdzie jako podróżny, a niedostatek twój jako mąż zbrojny.
