< Provérbios 18 >
1 Busca coisas desejaveis aquelle que se separa e se entremette em toda a sabedoria.
Mtu ajitengaye na wengine hufuata matakwa yake mwenyewe; hupiga vita kila shauri jema.
2 Não toma prazer o tolo na intelligencia, senão em que se descubra o seu coração.
Mpumbavu hafurahii ufahamu, bali hufurahia kutangaza maoni yake mwenyewe.
3 Vindo o impio, vem tambem o desprezo, e com a vergonha a ignominia.
Wakati uovu unapokuja, dharau huja pia, pamoja na aibu huja lawama.
4 Aguas profundas são as palavras da bocca do homem, e ribeiro trasbordante é a fonte da sabedoria.
Maneno ya kinywa cha mwanadamu ni kina cha maji, bali chemchemi ya hekima ni kijito kinachobubujika.
5 Não é bom ter respeito á pessoa do impio para derribar o justo em juizo.
Sio vizuri kumpendelea mtu mwovu, au kumnyima haki asiye na hatia.
6 Os beiços do tolo entram na contenda, e a sua bocca por acoites brada.
Midomo ya mpumbavu humletea ugomvi na kinywa chake hualika kipigo.
7 A bocca do tolo é a sua propria destruição, e os seus labios um laço para a sua alma.
Kinywa cha mpumbavu ni uharibifu wake na midomo yake ni mtego kwa nafsi yake.
8 As palavras do assoprador são como doces bocados; e ellas descem ao intimo do ventre.
Maneno ya mchongezi ni kama chakula kitamu; huingia sehemu za ndani sana za mtu.
9 Tambem o negligente na sua obra é irmão do desperdiçador.
Mtu aliye mlegevu katika kazi yake ni ndugu na yule anayeharibu.
10 Torre forte é o nome do Senhor; a elle correrá o justo, e estará em alto retiro.
Jina la Bwana ni ngome imara, wenye haki huikimbilia na kuwa salama.
11 A fazenda do rico é a cidade da sua fortaleza, e como um muro alto na sua imaginação.
Mali ya tajiri ni mji wake wenye ngome, wanaudhania kuwa ukuta usioweza kurukwa.
12 Antes de ser quebrantado eleva-se o coração do homem; e diante da honra vae a humildade.
Kabla ya anguko moyo wa mtu hujaa kiburi, bali unyenyekevu hutangulia heshima.
13 O que responde antes d'ouvir, estulticia lhe é, e vergonha.
Yeye ajibuye kabla ya kusikiliza, huo ni upumbavu wake na aibu yake.
14 O espirito do homem sosterá a sua enfermidade, mas ao espirito abatido quem levantará?
Roho ya mtu itastahimili katika ugonjwa bali roho iliyovunjika ni nani awezaye kuistahimili?
15 O coração do entendido adquire o conhecimento, e o ouvido dos sabios busca o conhecimento.
Moyo wa mwenye ufahamu hujipatia maarifa, masikio ya mwenye hekima huyatafuta maarifa.
16 O presente do homem lhe alarga o caminho e o leva diante dos grandes.
Zawadi humfungulia njia mtoaji, nayo humleta mbele ya wakuu.
17 O que primeiro começa o seu pleito justo é; porém vem o seu companheiro, e o examina.
Yeye aliye wa kwanza kuleta mashtaka huonekana sahihi, hadi mwingine ajitokezapo na kumuuliza maswali.
18 A sorte faz cessar os pleitos, e faz separação entre os poderosos.
Kupiga kura hukomesha mashindano na kutenganisha wapinzani wakuu wanaopingana.
19 O irmão offendido é mais difficil de conquistar do que uma cidade forte; e as contendas são como os ferrolhos d'um palacio.
Ndugu aliyechukizwa ni mgumu kuridhika kuliko mji uliozungushiwa ngome, nayo mabishano ni kama malango ya ngome yenye makomeo.
20 Do fructo da bocca de cada um se fartará o seu ventre: dos renovos dos seus labios se fartará.
Tumbo la mtu litajaa kutokana na tunda la kinywa chake, atashibishwa mavuno yanayotokana na midomo yake.
21 A morte e a vida estão no poder da lingua; e aquelle que a ama comerá do seu fructo.
Mauti na uzima viko katika uwezo wa ulimi, nao waupendao watakula matunda yake.
22 O que acha mulher acha o bem e alcança a benevolencia do Senhor.
Apataye mke apata kitu chema naye ajipatia kibali kwa Bwana.
23 O pobre falla com rogos, mas o rico responde com durezas.
Mtu maskini huomba kuhurumiwa bali tajiri hujibu kwa ukali.
24 O homem que tem amigos haja-se amigavelmente, e ha amigo mais chegado do que um irmão.
Mtu mwenye marafiki wengi wanaweza kumharibu, bali yuko rafiki aambatanaye na mtu kwa karibu kuliko ndugu.