Lucas 1
1 Tendo pois muitos emprehendido pôr em ordem a narração das coisas que entre nós se cumpriram,
Ponieważ wielu podjęło się sporządzić opis tych wydarzeń, co do których mamy zupełną pewność;
2 Segundo nos transmittiram os mesmos que as viram desde o principio, e foram ministros da palavra,
Tak jak nam [je] przekazali ci, którzy od początku byli naocznymi świadkami i sługami słowa;
3 Pareceu-me tambem a mim conveniente escrevel-as a ti, ó excellente Theophilo, por sua ordem, havendo-me já informado minuciosamente de tudo desde o principio;
Postanowiłem i ja, który to wszystko od początku dokładnie wybadałem, opisać ci [to] po kolei, zacny Teofilu;
4 Para que conheças a certeza das coisas de que já estás informado.
Abyś nabrał pewności co do tego, czego cię nauczono.
5 Existiu, no tempo de Herodes, rei da Judéa, um sacerdote chamado Zacharias, da ordem de Abias, e cuja mulher era das filhas d'Aarão; e o seu nome era Isabel.
Za dni Heroda, króla Judei, żył pewien kapłan imieniem Zachariasz, ze zmiany Abiasza. Miał on za żonę [jedną] z córek Aarona, której na imię było Elżbieta.
6 E eram ambos justos perante Deus, andando sem reprehensão em todos os mandamentos e preceitos do Senhor.
Oboje byli sprawiedliwi w oczach Boga, postępując nienagannie według wszystkich przykazań i nakazów Pana.
7 E não tinham filhos, porquanto Isabel era esteril, e ambos eram avançados em edade.
Nie mieli jednak dziecka, ponieważ Elżbieta była niepłodna, i oboje byli w podeszłym wieku.
8 E aconteceu que, exercendo elle o sacerdocio diante de Deus, na ordem da sua turma,
A gdy pełnił służbę kapłańską przed Bogiem w kolejności swojej zmiany;
9 Segundo o costume sacerdotal, coube-lhe em sorte entrar no templo do Senhor a offerecer o incenso.
Zgodnie ze zwyczajem urzędu kapłańskiego padł na niego los, aby wejść do świątyni Pana i palić kadzidło.
10 E toda a multidão do povo estava fóra, orando á hora do incenso,
A cała rzesza ludzi modliła się na zewnątrz w czasie kadzenia.
11 E um anjo do Senhor lhe appareceu, posto em pé, á direita do altar do incenso.
Wtedy ukazał mu się anioł Pana stojący po prawej stronie ołtarza kadzenia.
12 E Zacharias, vendo-o, turbou-se, e caiu temor sobre elle.
I przeraził się Zachariasz na jego widok, i ogarnął go strach.
13 Mas o anjo lhe disse: Zacharias, não temas, porque a tua oração foi ouvida, e Isabel, tua mulher, dará á luz um filho, e lhe porás o nome de João;
Lecz anioł powiedział do niego: Nie bój się, Zachariaszu, bo twoja modlitwa została wysłuchana. Elżbieta, twoja żona, urodzi ci syna, któremu nadasz imię Jan.
14 E terás prazer e alegria, e muitos se alegrarão no seu nascimento;
Będzie to dla ciebie radość i wesele; i wielu będzie się radować z jego narodzin.
15 Porque será grande diante do Senhor, e não beberá vinho, nem bebida forte, e será cheio do Espirito Sancto, até desde o ventre de sua mãe;
Będzie bowiem wielki w oczach Pana. Nie będzie pił wina ani mocnego napoju i zostanie napełniony Duchem Świętym już w łonie swojej matki.
16 E converterá muitos dos filhos de Israel ao Senhor seu Deus;
I wielu z synów Izraela nawróci do Pana, ich Boga.
17 E irá adiante d'elle no espirito e virtude d'Elias, para converter os corações dos paes aos filhos, e os rebeldes á prudencia dos justos; para preparar ao Senhor um povo bem disposto.
On bowiem pójdzie przed nim w duchu i mocy Eliasza, aby zwrócić serca ojców ku dzieciom, a opornych ku roztropności sprawiedliwych, aby przygotować Panu lud gotowy.
18 Disse então Zacharias ao anjo: Como conhecerei isto? pois eu já sou velho, e minha mulher avançada em edade.
I powiedział Zachariasz do anioła: Po czym to poznam? Bo ja jestem stary i moja żona jest w podeszłym wieku.
19 E, respondendo o anjo, disse-lhe: Eu sou Gabriel, que assisto diante de Deus, e fui enviado a fallar-te e dar-te estas alegres novas;
A anioł mu odpowiedział: Ja jestem Gabriel, który stoi przed Bogiem. Zostałem posłany, aby mówić do ciebie i przynieść ci tę radosną nowinę.
20 E eis que ficarás mudo, e não poderás fallar até ao dia em que estas coisas aconteçam; porquanto não crêste nas minhas palavras, que a seu tempo se hão de cumprir
I będziesz niemy, i nie będziesz mógł mówić aż do dnia, kiedy się to stanie, dlatego że nie uwierzyłeś moim słowom, które się wypełnią w swoim czasie.
21 E o povo estava esperando a Zacharias, e maravilhavam-se de que tanto se demorasse no templo.
A ludzie czekali na Zachariasza i dziwili się, że tak długo przebywa w świątyni.
22 E, saindo elle, não lhes podia fallar; e entenderam que tinha visto alguma visão no templo. E fallava por acenos, e ficou mudo.
Kiedy wyszedł, nie mógł do nich mówić. I zrozumieli, że miał widzenie w świątyni, bo dawał im znaki, i pozostał niemy.
23 E succedeu que, terminados os dias do seu ministerio, voltou para sua casa.
A gdy skończyły się dni jego posługi, wrócił do swego domu.
24 E depois d'aquelles dias Isabel, sua mulher, concebeu, e por cinco mezes se occultou, dizendo:
Po tych dniach Elżbieta, jego żona, poczęła i ukrywała się przez pięć miesięcy, mówiąc:
25 Porque isto me fez o Senhor, nos dias em que attentou em mim, para destruir o meu opprobrio entre os homens.
Tak mi uczynił Pan w dniach, kiedy wejrzał [na mnie], aby zdjąć moją hańbę w oczach ludzi.
26 E, no sexto mez, foi o anjo Gabriel enviado por Deus a uma cidade da Galilea, chamada Nazareth,
A w szóstym miesiącu Bóg posłał anioła Gabriela do miasta w Galilei, zwanego Nazaret;
27 A uma virgem desposada com um varão, cujo nome era José, da casa de David; e o nome da virgem era Maria.
Do dziewicy zaślubionej mężczyźnie, któremu na imię było Józef, z rodu Dawida; a dziewicy było na imię Maria.
28 E, entrando o anjo aonde ella estava, disse: Salve, agraciada; o Senhor é comtigo: bemdita tu entre as mulheres.
Kiedy anioł przyszedł do niej, powiedział: Witaj, obdarowana łaską, Pan jest z tobą. Błogosławiona jesteś między kobietami.
29 E, vendo-o ella, turbou-se muito das suas palavras, e considerava que saudação seria esta.
Ale ona, ujrzawszy [go], zlękła się z powodu jego słów i zastanawiała się, co miałoby znaczyć to pozdrowienie.
30 Disse-lhe então o anjo: Maria, não temas, porque achaste graça diante de Deus;
Wtedy anioł powiedział do niej: Nie bój się, Mario, znalazłaś bowiem łaskę u Boga.
31 E eis que em teu ventre conceberás, e darás á luz um filho, e pôr-lhe-has o nome de Jesus.
Oto poczniesz w [swym] łonie i urodzisz syna, któremu nadasz imię Jezus.
32 Este será grande, e será chamado filho do Altissimo; e o Senhor Deus lhe dará o throno de David, seu pae;
Będzie on wielki i będzie nazwany Synem Najwyższego, a Pan Bóg da mu tron jego ojca Dawida.
I będzie królował nad domem Jakuba na wieki, a jego królestwu nie będzie końca. (aiōn g165)
34 E disse Maria ao anjo: Como se fará isto? pois não conheço varão.
Wtedy Maria powiedziała do anioła: Jak to się stanie, skoro nie obcowałam z mężczyzną?
35 E, respondendo o anjo, disse-lhe: Descerá sobre ti o Espirito Sancto, e a virtude do Altissimo te cobrirá com a sua sombra; pelo que tambem o Sancto, que de ti ha de nascer, será chamado Filho de Deus.
A anioł jej odpowiedział: Duch Święty zstąpi na ciebie i moc Najwyższego zacieni cię. Dlatego też to święte, co się z ciebie narodzi, będzie nazwane Synem Bożym.
36 E eis que tambem Isabel, tua prima, concebeu um filho em sua velhice; e é este o sexto mez para aquella que era chamada esteril;
A oto Elżbieta, twoja krewna, także poczęła syna w swojej starości i jest w szóstym miesiącu ta, którą nazywano niepłodną.
37 Porque para Deus nada será impossivel.
Dla Boga bowiem nie ma nic niemożliwego.
38 Disse então Maria: Eis aqui a serva do Senhor; cumpra-se em mim segundo a tua palavra. E o anjo ausentou-se d'ella.
I powiedziała Maria: Oto służebnica Pana, niech mi się stanie według twego słowa. Wtedy odszedł od niej anioł.
39 E n'aquelles dias, levantando-se Maria, foi apressada ás montanhas, a uma cidade de Juda,
W tych dniach Maria wstała i poszła z pośpiechem w góry do miasta w Judei.
40 E entrou em casa de Zacharias, e saudou a Isabel.
Weszła do domu Zachariasza i pozdrowiła Elżbietę.
41 E aconteceu que, ao ouvir Isabel a saudação de Maria, a creancinha saltou no seu ventre; e Isabel foi cheia do Espirito Sancto,
A gdy Elżbieta usłyszała pozdrowienie Marii, poruszyło się dziecko w jej łonie i Elżbieta została napełniona Duchem Świętym.
42 E exclamou com grande voz, e disse: Bemdita tu entre as mulheres, e bemdito o fructo do teu ventre.
I zawołała donośnym głosem: Błogosławiona jesteś między kobietami i błogosławiony jest owoc twego łona.
43 E d'onde me provém isto a mim, que a mãe do meu Senhor venha a mim?
A skądże mi to, że matka mego Pana przyszła do mnie?
44 Pois eis que, ao chegar aos meus ouvidos a voz da tua saudação, a creancinha saltou de alegria no meu ventre;
Gdy bowiem głos twego pozdrowienia zabrzmiał w moich uszach, poruszyło się z radości dziecko w moim łonie.
45 E bemaventurada a que creu, pois hão de cumprir-se as coisas que da parte do Senhor lhe foram ditas.
A błogosławiona, która uwierzyła. Spełni się bowiem to, co zostało jej powiedziane przez Pana.
46 Disse então Maria: A minha alma engrandece ao Senhor,
Wtedy Maria powiedziała: Wielbi moja dusza Pana;
47 E o meu espirito se alegra em Deus meu Salvador;
I rozradował się mój duch w Bogu, moim Zbawicielu;
48 Porque attentou na baixeza de sua serva; pois eis que desde agora todas as gerações me chamarão bemaventurada:
Bo wejrzał na uniżenie swojej służebnicy. Oto bowiem wszystkie pokolenia będą mnie odtąd nazywać błogosławioną.
49 Porque me fez grandes coisas o Poderoso; e sancto é o seu nome.
Bo uczynił mi wielkie rzeczy ten, który jest mocny, i święte jest jego imię.
50 E a sua misericordia é de geração em geração sobre os que o temem.
A jego miłosierdzie z pokolenia na pokolenie nad tymi, którzy się go boją.
51 Com o seu braço obrou valorosamente: dissipou os soberbos no pensamento de seus corações.
Okazał moc swoim ramieniem i rozproszył pysznych w myślach ich serc.
52 Depoz dos thronos os poderosos, e elevou os humildes.
Strącił mocarzy z tronów, a wywyższył pokornych.
53 Encheu de bens os famintos, e despediu vasios os ricos.
Głodnych napełnił dobrami, a bogaczy odprawił z niczym.
54 Auxiliou a Israel seu servo, recordando-se da sua misericordia;
Ujął się za Izraelem, swym sługą, pomny na [swoje] miłosierdzie;
Jak mówił do naszych ojców, [do] Abrahama i jego potomstwa na wieki. (aiōn g165)
56 E Maria ficou com ella quasi tres mezes, e depois voltou para sua casa.
I została z nią Maria około trzech miesięcy, a potem wróciła do swego domu.
57 E completou-se para Isabel o tempo de dar á luz, e teve um filho.
Dla Elżbiety zaś nadszedł czas porodu i urodziła syna.
58 E os seus visinhos e parentes ouviram que tinha Deus usado para com ella de grande misericordia, e alegraram-se com ella.
A gdy jej sąsiedzi i krewni usłyszeli, że Pan okazał jej swoje wielkie miłosierdzie, cieszyli się razem z nią.
59 E aconteceu que, ao oitavo dia, vieram circumcidar o menino, e lhe chamavam Zacharias, do nome de seu pae.
A ósmego dnia przyszli, aby obrzezać dziecko, i [chcieli] nadać mu imię jego ojca, Zachariasza.
60 E, respondendo sua mãe, disse: Não, porém será chamado João.
Ale jego matka powiedziała: Nie tak, lecz będzie się nazywał Jan.
61 E disseram-lhe: Ninguem ha na tua parentela que se chame por este nome.
I powiedzieli do niej: Nie ma nikogo w twoim rodzie, kogo by nazwano tym imieniem.
62 E perguntaram por acenos ao pae como queria que lhe chamassem.
Pytali więc znakami jego ojca, jak chce go nazwać.
63 E, pedindo elle uma taboinha de escrever, escreveu, dizendo: O seu nome é João. E todos se maravilharam.
A on poprosił o tabliczkę i napisał: Jan jest jego imię. I dziwili się wszyscy.
64 E logo a bocca se lhe abriu, e a lingua se lhe soltou; e fallava, louvando a Deus.
Natychmiast otworzyły się jego usta i [rozwiązał się] jego język, i mówił, wielbiąc Boga.
65 E veiu temor sobre todos os seus circumvisinhos, e em todas as montanhas da Judea foram divulgadas todas estas coisas.
I padł strach na wszystkich ich sąsiadów, i po całej górskiej krainie judzkiej rozgłoszone zostały wszystkie te słowa.
66 E todos os que as ouviam as conservavam em seus corações, dizendo: Quem será pois este menino? E a mão do Senhor estava com elle.
Wszyscy zaś, którzy o tym słyszeli, brali to sobie do serca i mówili: Cóż to będzie za dziecko? I była z nim ręka Pańska.
67 E Zacharias, seu pae, foi cheio do Espirito Sancto, e prophetizou, dizendo:
A Zachariasz, jego ojciec, będąc napełniony Duchem Świętym, prorokował:
68 Bemdito o Senhor Deus d'Israel, porque visitou e remiu o seu povo,
Błogosławiony niech będzie Pan, Bóg Izraela, bo nawiedził i odkupił swój lud;
69 E nos levantou uma salvação poderosa na casa de David seu servo,
I wzbudził nam róg zbawienia w domu Dawida, swego sługi;
Jak mówił przez usta swoich świętych proroków, którzy byli od wieków; (aiōn g165)
71 Que nos livraria dos nossos inimigos e da mão de todos os que nos aborrecem;
[Że nas] wybawi od naszych nieprzyjaciół i z ręki wszystkich, którzy nas nienawidzą;
72 Para manifestar misericordia a nossos paes, e lembrar-se do seu sancto concerto,
Aby okazać miłosierdzie naszym ojcom i przypomnieć swoje święte przymierze;
73 E do juramento que jurou a Abrahão nosso pae,
I przysięgę, którą złożył Abrahamowi, naszemu ojcu;
74 De conceder-nos que, libertados da mão de nossos inimigos, o serviriamos sem temor,
Że nam da, [abyśmy] mu służyli bez lęku, wybawieni z ręki naszych nieprzyjaciół;
75 Em sanctidade e justiça perante elle, todos os dias da nossa vida.
W świętości i sprawiedliwości przed nim po wszystkie dni naszego życia.
76 E tu, ó menino, serás chamado propheta do Altissimo, porque has de ir adiante da face do Senhor, a preparar os seus caminhos;
A ty, dziecko, będziesz nazwane prorokiem Najwyższego, bo pójdziesz przed obliczem Pana, aby przygotować jego drogi;
77 Para dar ao seu povo conhecimento da salvação, na remissão dos seus peccados;
I żeby jego ludowi dać poznać zbawienie przez przebaczenie mu grzechów;
78 Pelas entranhas da misericordia do nosso Deus, com que o Oriente do alto nos visitou;
Dzięki serdecznemu miłosierdziu naszego Boga, przez które nawiedził nas wschód [słońca] z wysoka;
79 Para alumiar aos que estão assentados em trevas e sombra de morte; a fim de dirigir os nossos pés pelo caminho da paz.
Aby oświecić siedzących w ciemności i w cieniu śmierci, aby skierować nasze kroki na drogę pokoju.
80 E o menino crescia, e se robustecia em espirito. E esteve nos desertos até ao dia em que havia de mostrar-se a Israel.
A dziecko rosło i umacniało się w duchu, i przebywało na pustyniach aż do dnia ukazania się przed Izraelem.
