< Atos 17 >
1 E, passando por Amphipolis e Apollonia, chegaram a Thessalonica, onde havia uma synagoga de judeos.
Кала вонэ проджиле Амфиполи тай Аполлония, тунчи авиле дэ Фессалоника, тев сля иудеенгири синагога.
2 E Paulo, como tinha por costume, foi ter com elles; e por tres sabbados disputou com elles sobre as Escripturas,
Павло, сар лэстэ сля прылито, джиля дэ синагога и котэ трин субботы дэдумэлас иудеенца пала Лила.
3 Declarando-as, e demonstrando que convinha que o Christo padecesse e resuscitasse dos mortos. E este Jesus, que vos annuncio, dizia elle, é o Christo.
Вов оттерэлас тай допхэнэлас лэнди, со Христости трэбуни сля тэ прылэ грыжа тай тэ отджювдё мулэндар. — Исусо, пала Савэ мэ тумэнди розпхэнав, исин Христосо, — пхэнэлас Павло.
4 E alguns d'elles crêram, e ajuntaram-se com Paulo e Silas uma grande multidão de gregos religiosos, e não poucas mulheres principaes.
Лэнди патине койсавэ иудея, бут пативалэн греконэн и бут джювлен барэ родостар. И всавэрэ вонэ прыачиле Павлостэ тай Силастэ.
5 Porém os judeos desobedientes, movidos d'inveja, tomaram comsigo alguns homens malignos, d'entre os vadios, e, ajuntando o povo, alvoroçaram a cidade, e, accommettendo a casa de Jason, procuravam tiral-os para junto do povo.
Авэр иудея холиле пала кода. Вонэ лиле пэґа налачен манушэн, савэн аракхле пэ форо, стидэне инте гроза манушэн и ачиле бутэн тэ подваздэ. Тунчи джиле Иасонохкэрэ цэрэстэ, родэнас Павло тай Сила, соб тэ вылиджя лэн манушэндэ.
6 E, não os achando, trouxeram com violencia a Jason, e alguns irmãos, aos magistrados da cidade, clamando: Estes que teem alvoroçado o mundo, chegaram tambem aqui;
Ай кала на аракхле лэн котэ, цырдэне Иасоно тай аврэн пхралэн форохкэрэ пхурэдэрэндэ. — Кадэла мануша терэн бибахталимо пав всавири люмля, тай екхатар авиле амэндэ, — типисиле вонэ.
7 Os quaes Jason tem recolhido; e todos estes obram contra os mandados de Cesar, dizendo que ha outro rei, a saber, Jesus.
— Тай Иасоно прылиля лэн дэ пэхкоро цэр. Вонэ на прылэн императохкоро упхэнимо, тай дэдумэн, со исин авэр тхагари, Савэ акхарэн Исусо.
8 E alvoroçaram a multidão e os principaes da cidade, que ouviram estas coisas.
Гроза манушэн и форохкэрэ пхурэдэра ушундэ када тай пэрэдаравдэпэ.
9 Tendo, porém, recebido satisfação de Jason, e dos demais, os soltaram.
Тунчи Иасоно тай авэр потиндэ пала пэ, тай лэн отмукле.
10 E logo os irmãos enviaram de noite Paulo e Silas a Berea: os quaes, chegando lá, foram á synagoga dos judeos.
Сар кацик авиля рят, пхрала отбичалдэ Павло и Сила дэ Верия. Кала вонэ авиле пордэ, тунчи заджиле дэ иудеенгири синагога.
11 E estes foram mais nobres do que os que estavam em Thessalonica, porque de bom grado receberam a palavra, examinando cada dia nas Escripturas se estas coisas eram assim.
Вериниянуря сле мануша оттердэ їлэґа, а на кади, сар дэ Фессалоника. Вонэ прылиле Павлохкири дума всавэрэ їлэґа и кожно диво розлэнас Лила, соб тэ продыкхэ, чячимо када чи нат.
12 De sorte que crêram muitos d'elles, e mulheres gregas honestas, e não poucos varões.
Бут лэндар патине. Патине кади ж греконэнгэрэ пативалэ джювля тай бут греконэн.
13 Mas, logo que os judeos de Thessalonica souberam que a palavra de Deus tambem era annunciada por Paulo em Berea, foram tambem lá, e commoveram as multidões.
Нэ кала иудея дэ Фессалоника уджянгле, со Павло пхэнэл Дэвлэхкоро Лав дэ Верия, вонэ авиле пордэ и ачиле тэ подмарэ и тэ подваздэ манушэн.
14 Porém no mesmo instante os irmãos mandaram a Paulo que fosse como para o mar, mas Silas e Timotheo ficaram ali.
Пхрала сиго отбичалдэ Павло морестэ, а Сила тай Тимофеи ачилепэ дэ форо.
15 E os que acompanhavam Paulo o levaram até Athenas, e, recebendo ordem para que Silas e Timotheo fossem ter com elle o mais depressa possivel, partiram.
Кодэла, савэ отлиджялдэ Павло, авиле лэґа дэ Афины, а тунчи рисиле павпалэ. Павло прыпхэнда лэнди тэ пэрэдэ, соб Сила тай Тимофеи сигэдэр тэ авэн лэстэ.
16 E, emquanto Paulo os esperava em Athenas, o seu espirito se commovia em si mesmo, vendo a cidade tão dada á idolatria.
Кала Павло дожутярэлас лэн, вов пхирэлас пав Афины и лэсти сля пхаро тэ дыкхэ, сар бут дэвлорэн исин дэ кадэва форо.
17 De sorte que disputava na synagoga com os judeos e religiosos, e todos os dias na praça com os que se apresentavam.
Вов пхэнэлас дэ синагога иудеенца тай кодэлэнца, савэ тэлёнас Дэвлэсти. И кожно диво дэдумэлас кодэлэнца, каґа дыкхэласпэ пэ форо.
18 E alguns dos philosophos epicureos e estoicos contendiam com elle; e uns diziam: Que quer dizer este paroleiro? E outros: Parece que é prégador de deuses estranhos. Porque lhes annunciava a Jesus e a resurreição.
Лэґа дэдумане койсавэ ирвалэ мануша — эпикурейцуря тай стоикуря. Екх мануша пхученас: — Со кадэва башлимури камэл тэ пхэнэ? Авэр пхэнэнас: — Амэнди сикавэлпэ, со вов дэдумэл пала аврэпхуякэрэн дэвлэн, — колэсти со Павло дэдуманя Бахтало Лав пала Исусо тай Отджюндивимо.
19 E, tomando-o, o levaram ao Areopago, dizendo: Poderemos nós saber que nova doutrina é essa de que fallas?
Павло андэ пэ форохкоро стидэмо, Ареопаго, тай помангле: — Розпхэн амэнди, со када за нэво сикляримо, пала савэ ту дэдумэх?
20 Pois coisas estranhas nos trazes aos ouvidos: queremos pois saber o que vem a ser isto.
Ту пхэнэх пала кода, со на полах. И амэ камах тэ уджянэ, со када исин.
21 (Pois todos os athenienses e hospedes estrangeiros de nenhuma outra coisa se occupavam, senão de dizer e ouvir alguma coisa nova).
Афинянуря ж и мануша авря пхуятар, савэ котэ джювэнас, фартэ камэнас тэ залэпэ кодэлэґа, соб тэ дэдумэ чи тэ шунэ сось нэво.
22 E, estando Paulo no meio do Areopago, disse: Varões athenienses, em tudo vos vejo um tanto supersticiosos:
Тунчи Павло вщиля машкар Ареопаго тай пхэнда: — Афинянуря! Мэ дыкхав, со тумэ будэр аврэн манушэндар тэлён дэвлэнди.
23 Porque, passando eu e vendo os vossos sanctuarios, achei tambem um altar em que estava escripto: AO DEUS DESCONHECIDO. Aquelle pois que vós honraes, não o conhecendo, vos annuncio.
Кала мэ пхиравас и роздыкхавас тумарэ свэнтыи тхана, мэ дыкхлём, со пэ екх жэртвеннико сля искриисардо: «Наджянглэ Дэвлэсти». Пала Кадэлэ Дэвлэ, Ка тумэ на джянэн, нэ Касти тэлён, мэ тумэнди и розпхэнав.
24 O Deus que fez o mundo e todas as coisas que n'elle ha: este, sendo Senhor do céu e da terra, não habita em templos feitos por mãos de homens;
Дэвэл, саво стерда люмля и вса, со дэ латэ исин, Вов исин Рай болыбнасти тай пхуяти. Вов на джювэл дэ храмонэн, савэ тердэ манушэнгэрэ васта.
25 Nem tão pouco é servido por mãos de homens, como que necessitando de alguma coisa; pois é elle só quem dá a todos a vida, e a respiração, e todas as coisas;
Тай на мангэл, соб мануша тэ терэн бути Лэсти пэхкэрэ вастэнца, сар бы Лэсти сось на хутилэл. Вов Еджино дэл манушэнди, соб вонэ тэ джювэн и тэ пхурдэн, и вса авэр.
26 E de um sangue fez toda a geração dos homens, para habitar sobre toda a face da terra, determinando os tempos já d'antes ordenados, e os limites da sua habitação;
Екхэ манушэстар Вов стерда всавэрэ манушэнгэрэ родуря, соб мануша тэ джювэн пав всавири люмля, тай майанглал вытидэня вряма и пхуя лэнгэрэ джювимасти.
27 Para que buscassem ao Senhor, se porventura o podessem apalpar e achar; ainda que não está longe de cada um de nós;
Вса откада Дэвэл терда, соб мануша тэ родэн Лэ, тэ полэн, тев Вов исин, тай тэ аракхэн Лэ, нэ пав чячима Вов исин надур амэндар.
28 Porque n'elle vivemos, e nos movemos, e existimos; como tambem alguns dos vossos poetas disseram: Porque somos tambem sua geração.
Дэ Лэстэ амэ джювах, пхирах тай исин дэ люмля. Сар пхэнэнас пала кода и койсавэ тумарэ поэтуря: «Амэ исин Лэхкоро родо».
29 Sendo pois geração de Deus, não havemos de cuidar que a divindade seja similhante ao oiro, ou á prata, ou á pedra esculpida por artificio e imaginação dos homens
И кала амэ Дэвлэхкоро родо, амэнди нащи тэ думисарэ, со Дэвэл поджило пэ кода, со тердо совнакастар, рупатар чи барэстар пав манушэхкири годи.
30 De sorte que Deus, dissimulando os tempos da ignorancia, annuncia agora a todos os homens, e em todo o logar, que se arrependam;
Англэ Дэвэл промукэлас вряма, кала мануша на джянгле пала Лэ, нэ екхатар прыпхэнэл всавэрэ манушэнди пав всавири люмля тэ ачявэ бэзимо.
31 Porquanto tem determinado um dia em que com justiça ha-de julgar o mundo com justiça por aquelle varão que destinou; dando certeza a todos, resuscitando-o dos mortos.
Вов екхатар вытидэня диво, кала сундисарэла люмля пав чячима, тай кади ж вытидэня Манушэ, Саво авэла сундисареґа. Дэвэл допхэнда када англа всавэрэн, кала отджювдярда Лэ мулэндар.
32 E, como ouviram da resurreição dos mortos, uns escarneciam, e outros diziam: Ácerca d'isso te ouviremos outra vez.
Кала вонэ ушундэ пала отджюндивимо мулэндар, койсавэ лэндар ачиле тэ асапэ, ай авэр пхэндэ: — Пала кода амэ пошунаґа тут дэ авэр моло.
33 E assim Paulo saiu do meio d'elles.
Кадэлэґа Павло и ачявда лэнгоро стидэмо.
34 Porém, chegando alguns varões a elle, creram: entre os quaes foram Dionysio, areopagita, e uma mulher por nome Damaris, e com elles outros.
Нэ набут манушэн прыачиле Павлостэ тай патине. Машкар лэн сле Дионисии, саво вджялас дэ Ареопаго, джювли, савя акхарэнас Дамарь, тай авэр мануша.