< Atos 10 >
1 E havia em Cesarea um certo varão por nome Cornelio, centurião da cohorte chamada italiana,
vir autem quidam erat in Caesarea nomine Cornelius centurio cohortis quae dicitur Italica
2 Piedoso e temente a Deus, com toda a sua casa, o qual fazia muitas esmolas ao povo, e de continuo orava a Deus.
religiosus et timens Deum cum omni domo sua faciens elemosynas multas plebi et deprecans Deum semper
3 Este, quasi á hora nona do dia, viu claramente em visão um anjo de Deus, que se dirigia para elle e dizia: Cornelio.
vidit in visu manifeste quasi hora nona diei angelum Dei introeuntem ad se et dicentem sibi Corneli
4 E este, fixando os olhos n'elle, e muito atemorisado, disse: Que é, Senhor? E disse-lhe: As tuas orações e as tuas esmolas teem subido para memoria diante de Deus;
at ille intuens eum timore correptus dixit quid est domine dixit autem illi orationes tuae et elemosynae tuae ascenderunt in memoriam in conspectu Dei
5 Agora, pois, envia varões a Joppe, e manda chamar a Simão, que tem por sobrenome Pedro.
et nunc mitte viros in Ioppen et accersi Simonem quendam qui cognominatur Petrus
6 Este pousa em casa de um certo Simão curtidor, que tem a sua casa junto do mar. Elle te dirá o que deves fazer.
hic hospitatur apud Simonem quendam coriarium cuius est domus iuxta mare
7 E, ido o anjo que lhe fallava, chamou dois dos seus creados, e a um piedoso soldado dos que estavam ao seu serviço.
et cum discessisset angelus qui loquebatur illi vocavit duos domesticos suos et militem metuentem Dominum ex his qui illi parebant
8 E, havendo-lhes contado tudo, os enviou a Joppe.
quibus cum narrasset omnia misit illos in Ioppen
9 E no dia seguinte, indo elles seu caminho, e chegando perto da cidade, subiu Pedro ao terraço para orar, quasi á hora sexta.
postera autem die iter illis facientibus et adpropinquantibus civitati ascendit Petrus in superiora ut oraret circa horam sextam
10 E, tendo fome, quiz comer; e, emquanto lh'o preparavam, sobreveiu-lhe um arrebatamento de sentidos:
et cum esuriret voluit gustare parantibus autem eis cecidit super eum mentis excessus
11 E viu o céu aberto, e que para elle descia um certo vaso, como um grande lençol atado pelas quatro pontas, e abaixando-se para a terra.
et videt caelum apertum et descendens vas quoddam velut linteum magnum quattuor initiis submitti de caelo in terram
12 No qual havia de todos os animaes da terra quadrupedes, féras e reptis, e aves do céu.
in quo erant omnia quadrupedia et serpentia terrae et volatilia caeli
13 E foi-lhe dirigida uma voz: Levanta-te, Pedro, mata e come.
et facta est vox ad eum surge Petre et occide et manduca
14 Porém Pedro disse: De modo nenhum, Senhor, porque nunca comi coisa alguma commum nem immunda.
ait autem Petrus absit Domine quia numquam manducavi omne commune et inmundum
15 E segunda vez lhe disse a voz: Não faças tu commum ao que Deus purificou.
et vox iterum secundo ad eum quae Deus purificavit ne tu commune dixeris
16 E aconteceu isto por tres vezes; e o vaso tornou a recolher-se para o céu.
hoc autem factum est per ter et statim receptum est vas in caelum
17 E, estando Pedro duvidando entre si que seria aquella visão que tinha visto, eis que os varões que foram enviados por Cornelio, pararam á porta, perguntando pela casa de Simão.
et dum intra se haesitaret Petrus quidnam esset visio quam vidisset ecce viri qui missi erant a Cornelio inquirentes domum Simonis adstiterunt ad ianuam
18 E, chamando, perguntaram se Simão, que tinha por sobrenome Pedro, pousava ali.
et cum vocassent interrogabant si Simon qui cognominatur Petrus illic haberet hospitium
19 E, pensando Pedro n'aquella visão, disse-lhe o Espirito: Eis que tres varões te buscam:
Petro autem cogitante de visione dixit Spiritus ei ecce viri tres quaerunt te
20 Levanta-te pois, e desce, e vae com elles, não duvidando; porque eu os enviei.
surge itaque et descende et vade cum eis nihil dubitans quia ego misi illos
21 E Pedro, descendo para junto dos varões que lhe foram enviados por Cornelio, disse: Eis que sou eu a quem procuraes; qual é a causa porque estaes aqui?
descendens autem Petrus ad viros dixit ecce ego sum quem quaeritis quae causa est propter quam venistis
22 E elles disseram: Cornelio, o centurião, varão justo e temente a Deus, e que tem bom testemunho de toda a nação dos judeos, foi avisado por um sancto anjo para que mandasse chamar-te a sua casa, e ouvisse de ti palavras.
qui dixerunt Cornelius centurio vir iustus et timens Deum et testimonium habens ab universa gente Iudaeorum responsum accepit ab angelo sancto accersire te in domum suam et audire verba abs te
23 Então, chamando-os para dentro, os recebeu em casa. Porém no dia seguinte foi Pedro com elles, e foram com elle alguns irmãos de Joppe.
introducens igitur eos recepit hospitio sequenti autem die surgens profectus est cum eis et quidam ex fratribus ab Ioppe comitati sunt eum
24 E no dia immediato chegaram a Cesarea. E Cornelio os estava esperando, tendo já convidado a seus parentes e amigos mais intimos.
altera autem die introivit Caesaream Cornelius vero expectabat illos convocatis cognatis suis et necessariis amicis
25 E aconteceu que, entrando Pedro, saiu Cornelio a recebel-o, e, prostrando-se a seus pés, o adorou.
et factum est cum introisset Petrus obvius ei Cornelius et procidens ad pedes adoravit
26 Porém Pedro o levantou, dizendo: Levanta-te, eu mesmo tambem sou homem.
Petrus vero levavit eum dicens surge et ego ipse homo sum
27 E, fallando com elle, entrou, e achou muitos que ali se haviam ajuntado.
et loquens cum illo intravit et invenit multos qui convenerant
28 E disse-lhes: Vós bem sabeis como não é licito a um varão judeo ajuntar-se ou chegar-se a estrangeiros; mas Deus mostrou-me que a nenhum homem chame commum ou immundo:
dixitque ad illos vos scitis quomodo abominatum sit viro iudaeo coniungi aut accedere ad alienigenam et mihi ostendit Deus neminem communem aut inmundum dicere hominem
29 Pelo que, sendo chamado, vim sem contradizer. Pergunto pois; por que razão mandastes chamar-me?
propter quod sine dubitatione veni accersitus interrogo ergo quam ob causam accersistis me
30 E disse Cornelio: Ha quatro dias estava eu em jejum até esta hora, e orava em minha casa á hora nona.
et Cornelius ait a nudius quartana die usque in hanc horam orans eram hora nona in domo mea et ecce vir stetit ante me in veste candida et ait
31 E eis que diante de mim se apresentou um varão com um vestido resplandecente, e disse: Cornelio, a tua oração é ouvida, e as tuas esmolas estão em memoria diante de Deus
Corneli exaudita est oratio tua et elemosynae tuae commemoratae sunt in conspectu Dei
32 Envia pois a Joppe, e manda chamar Simão, o que tem por sobrenome Pedro; este pousa em casa de Simão o curtidor, junto do mar, e elle, vindo, te fallará.
mitte ergo in Ioppen et accersi Simonem qui cognominatur Petrus hic hospitatur in domo Simonis coriarii iuxta mare
33 Assim que logo mandei a ti; e bem fizeste em vir. Agora pois estamos todos presentes diante de Deus, para ouvir tudo quanto por Deus te é mandado.
confestim igitur misi ad te et tu bene fecisti veniendo nunc ergo omnes nos in conspectu tuo adsumus audire omnia quaecumque tibi praecepta sunt a Domino
34 E Pedro, abrindo a bocca, disse: Reconheço por verdade que Deus não faz accepção de pessoas;
aperiens autem Petrus os dixit in veritate conperi quoniam non est personarum acceptor Deus
35 Mas que lhe é agradavel aquelle que, em qualquer nação, o teme e obra a justiça.
sed in omni gente qui timet eum et operatur iustitiam acceptus est illi
36 A palavra que elle enviou aos filhos d'Israel, annunciando a paz por Jesus Christo (este é o Senhor de todos),
verbum misit filiis Israhel adnuntians pacem per Iesum Christum hic est omnium Dominus
37 Esta palavra, vós bem sabeis, veiu por toda a Judea, começando desde a Galilea, depois do baptismo que João prégou;
vos scitis quod factum est verbum per universam Iudaeam incipiens enim a Galilaea post baptismum quod praedicavit Iohannes
38 Emquanto a Jesus de Nazareth, como Deus o ungiu com o Espirito Sancto e com virtude; o qual andou fazendo bem, e curando a todos os opprimidos do diabo, porque Deus era com elle.
Iesum a Nazareth quomodo unxit eum Deus Spiritu Sancto et virtute qui pertransivit benefaciendo et sanando omnes oppressos a diabolo quoniam Deus erat cum illo
39 E nós somos testemunhas de todas as coisas que fez, tanto na terra da Judea como em Jerusalem: ao qual mataram, pendurando-o n'um madeiro.
et nos testes sumus omnium quae fecit in regione Iudaeorum et Hierusalem quem et occiderunt suspendentes in ligno
40 A este resuscitou Deus ao terceiro dia, e fez que fosse manifesto,
hunc Deus suscitavit tertia die et dedit eum manifestum fieri
41 Não a todo o povo, mas ás testemunhas que Deus antes ordenára; a nós, que comemos e bebemos juntamente com elle, depois que resuscitou dos mortos.
non omni populo sed testibus praeordinatis a Deo nobis qui manducavimus et bibimus cum illo postquam resurrexit a mortuis
42 E mandou-nos prégar ao povo, e testificar que elle é aquelle que por Deus foi constituido juiz dos vivos e dos mortos.
et praecepit nobis praedicare populo et testificari quia ipse est qui constitutus est a Deo iudex vivorum et mortuorum
43 A este dão testemunho todos os prophetas, de que todos os que n'elle crêrem receberão o perdão dos peccados pelo seu nome.
huic omnes prophetae testimonium perhibent remissionem peccatorum accipere per nomen eius omnes qui credunt in eum
44 E, dizendo Pedro ainda estas palavras, caiu o Espirito Sancto sobre todos os que ouviam a palavra.
adhuc loquente Petro verba haec cecidit Spiritus Sanctus super omnes qui audiebant verbum
45 E os fieis que eram da circumcisão, todos quantos tinham vindo com Pedro, maravilharam-se de que o dom do Espirito Sancto se derramasse tambem sobre os gentios.
et obstipuerunt ex circumcisione fideles qui venerant cum Petro quia et in nationes gratia Spiritus Sancti effusa est
46 Porque os ouviam fallar linguas, e magnificar a Deus.
audiebant enim illos loquentes linguis et magnificantes Deum
47 Respondeu então Pedro: Pode alguem porventura impedir a agua, para que não sejam baptizados estes, que tambem receberam como nós o Espirito Sancto?
tunc respondit Petrus numquid aquam quis prohibere potest ut non baptizentur hii qui Spiritum Sanctum acceperunt sicut et nos
48 E mandou que fossem baptizados em nome do Senhor. Então rogaram-lhe que ficasse com elles por alguns dias.
et iussit eos in nomine Iesu Christi baptizari tunc rogaverunt eum ut maneret aliquot diebus