Przysłów 1
1 Przysłowia Salomona, syna Dawida, króla Izraela;
Davut oğlu İsrail Kralı Süleyman'ın özdeyişleri:
2 Do poznania mądrości i karności, do zrozumienia słów roztropnych;
Bu özdeyişler, bilgeliğe ve terbiyeye ulaşmak, Akıllıca sözleri anlamak,
3 Do zdobycia pouczenia w mądrości, w sprawiedliwości, w sądzie i w prawości;
Başarıya götüren terbiyeyi edinip Doğru, haklı ve adil olanı yapmak,
4 Do udzielenia prostym rozwagi, a młodemu – wiedzy i roztropności.
Saf kişiyi ihtiyatlı, Genç adamı bilgili ve sağgörülü kılmak içindir.
5 Mądry posłucha i przybędzie mu wiedzy, a rozumny nabędzie rad;
Özdeyişlerle benzetmeleri, Bilgelerin sözleriyle bilmecelerini anlamak için Bilge kişi dinlesin ve kavrayışını artırsın, Akıllı kişi yaşam hüneri kazansın.
6 Aby rozumieć przysłowia i [ich] wykładnię, słowa mądrych i ich zagadki.
7 Bojaźń PANA jest początkiem wiedzy, ale głupcy gardzą mądrością i karnością.
RAB korkusudur bilginin temeli. Ahmaklarsa bilgeliği ve terbiyeyi küçümser.
8 Synu mój, słuchaj pouczenia swego ojca i nie odrzucaj nauki swojej matki;
Oğlum, babanın uyarılarına kulak ver, Annenin öğrettiklerinden ayrılma.
9 Bo one będą wdzięczną ozdobą na twojej głowie i [kosztownym] łańcuchem na szyi.
Çünkü bunlar başın için sevimli bir çelenk, Boynun için gerdanlık olacaktır.
10 Synu mój, jeśli grzesznicy cię namawiają, nie pozwalaj.
Oğlum, seni ayartmaya çalışan günahkârlara teslim olma.
11 Jeśli mówią: Chodź z nami, czyhajmy na krew, zaczajmy się na niewinnego bez powodu;
Şöyle diyebilirler: “Bizimle gel, Adam öldürmek için pusuya yatalım, Zevk uğruna masum kişileri tuzağa düşürelim.
Onları ölüler diyarı gibi diri diri, Ölüm çukuruna inenler gibi Bütünüyle yutalım. (Sheol h7585)
13 Znajdziemy wszelkie kosztowności, napełnimy swoje domy łupem;
Bir sürü değerli mal ele geçirir, Evlerimizi ganimetle doldururuz.
14 Dziel z nami swój los; miejmy wszyscy jedną sakiewkę.
Gel, sen de bize katıl, Tek bir kesemiz olacak.”
15 Synu mój, nie wyruszaj z nimi w drogę; powstrzymaj swoją nogę od ich ścieżki.
Oğlum, böyleleriyle gitme, Onların tuttuğu yoldan uzak dur.
16 Ich nogi bowiem biegną do zła i spieszą się do przelania krwi.
Çünkü ayakları kötülüğe koşar, Çekinmeden kan dökerler.
17 Na próżno zastawia się sieci na oczach wszelkiego ptactwa.
Kuşların gözü önünde ağ sermek boşunadır.
18 Oni też czyhają na własną krew, czają się na własne życie.
Başkasına pusu kuran kendi kurduğu pusuya düşer. Yalnız kendi canıdır tuzağa düşürdüğü.
19 Takie są ścieżki każdego, który jest chciwy zysku; swojemu właścicielowi [taki zysk] odbiera życie.
Haksız kazanca düşkün olanların sonu böyledir. Bu düşkünlük onları canlarından eder.
20 Mądrość woła na dworze, podnosi swój głos na ulicach.
Bilgelik dışarıda yüksek sesle haykırıyor, Meydanlarda sesleniyor.
21 Woła w największym zgiełku, u wrót bram, w mieście wygłasza swoje słowa:
Kalabalık sokak başlarında bağırıyor, Kentin giriş kapılarında sözlerini duyuruyor:
22 Jak długo, prości, będziecie kochać głupotę, szydercy – lubować się w swoim szyderstwie, a głupi – nienawidzić wiedzy?
“Ey budalalar, budalalığı ne zamana dek seveceksiniz? Alaycılar ne zamana dek alay etmekten zevk alacak? Akılsızlar ne zamana dek bilgiden nefret edecek?
23 Nawróćcie się na moje upomnienie; oto wyleję na was mojego ducha, oznajmię wam moje słowa.
Uyardığımda yola gelin, o zaman size yüreğimi açar, Sözlerimi anlamanıza yardım ederim.
24 Ponieważ wołałam, a odmawialiście; wyciągałam rękę, a nikt nie zważał;
Ama sizi çağırdığım zaman beni reddettiniz. Elimi uzattım, umursayan olmadı.
25 Owszem, odrzuciliście całą moją radę i nie chcieliście [przyjąć] mojego upomnienia;
Duymazlıktan geldiniz bütün öğütlerimi, Uyarılarımı duymak istemediniz.
26 Dlatego będę się śmiać z waszego nieszczęścia, będę szydzić z was, gdy przyjdzie to, czego się boicie.
Bu yüzden ben de felaketinize sevineceğim. Belaya uğradığınızda, Bela üzerinize bir fırtına gibi geldiğinde, Bir kasırga gibi geldiğinde felaketiniz, Sıkıntıya, kaygıya düştüğünüzde, Sizinle alay edeceğim.
27 Gdy nadejdzie jak spustoszenie to, czego się boicie, i [gdy] wasze nieszczęście nadciągnie jak wicher, gdy nadejdzie na was ucisk i cierpienie;
28 Wtedy będą mnie wzywać, a nie wysłucham; będą mnie szukać pilnie, lecz mnie nie znajdą.
O zaman beni çağıracaksınız, Ama yanıtlamayacağım. Var gücünüzle arayacaksınız beni, Ama bulamayacaksınız.
29 Bo znienawidzili wiedzę i nie wybrali bojaźni PANA;
Çünkü bilgiden nefret ettiniz. RAB'den korkmayı reddettiniz.
30 Ani nie chcieli mojej rady, [ale] gardzili każdym moim upomnieniem.
Öğütlerimi istemediniz, Uyarılarımın tümünü küçümsediniz.
31 Dlatego spożyją owoc swoich dróg i będą nasyceni swymi radami.
Bu nedenle tuttuğunuz yolun meyvesini yiyeceksiniz, Kendi düzenbazlığınıza doyacaksınız.
32 Bo odstępstwo prostych zabije ich i szczęście głupich zgubi ich.
Bön adamlar dönekliklerinin kurbanı olacak. Akılsızlar kaygısızlıklarının içinde yok olup gidecek.
33 [Ale] kto mnie słucha, będzie mieszkać bezpiecznie i będzie wolny od strachu przed złem.
Ama beni dinleyen güvenlik içinde yaşayacak, Kötülükten korkmayacak, huzur bulacak.”
