< Przysłów 1 >
1 Przysłowia Salomona, syna Dawida, króla Izraela;
Mithali za Solomoni mwana wa Daudi, mfalme wa Israeli:
2 Do poznania mądrości i karności, do zrozumienia słów roztropnych;
Kwa kupata hekima na nidhamu; kwa kufahamu maneno ya busara;
3 Do zdobycia pouczenia w mądrości, w sprawiedliwości, w sądzie i w prawości;
kwa kujipatia nidhamu na busara, kufanya lililo sawa, haki na bila kupendelea;
4 Do udzielenia prostym rozwagi, a młodemu – wiedzy i roztropności.
huwapa busara wajinga, maarifa na akili kwa vijana;
5 Mądry posłucha i przybędzie mu wiedzy, a rozumny nabędzie rad;
wenye hekima na wasikilize nao waongeze elimu yao, wenye kupambanua na wapate mwongozo;
6 Aby rozumieć przysłowia i [ich] wykładnię, słowa mądrych i ich zagadki.
kwa kufahamu mithali na mifano, misemo na vitendawili vya wenye hekima.
7 Bojaźń PANA jest początkiem wiedzy, ale głupcy gardzą mądrością i karnością.
Kumcha Bwana ndicho chanzo cha maarifa, lakini wapumbavu hudharau hekima na adabu.
8 Synu mój, słuchaj pouczenia swego ojca i nie odrzucaj nauki swojej matki;
Mwanangu, sikiliza mwongozo wa baba yako, wala usiyaache mafundisho ya mama yako.
9 Bo one będą wdzięczną ozdobą na twojej głowie i [kosztownym] łańcuchem na szyi.
Hayo yatakuwa taji la maua la neema kichwani pako, na mkufu wa kuipamba shingo yako.
10 Synu mój, jeśli grzesznicy cię namawiają, nie pozwalaj.
Mwanangu, kama wenye dhambi wakikushawishi, usikubaliane nao.
11 Jeśli mówią: Chodź z nami, czyhajmy na krew, zaczajmy się na niewinnego bez powodu;
Kama wakisema, “Twende tufuatane; tukamvizie mtu na kumwaga damu, njoo tukavizie nafsi isiyo na hatia;
12 Pożremy ich żywcem jak grób, całych, jak zstępujących do dołu; (Sheol )
tuwameze wakiwa hai kama kaburi, wakiwa wazima kama wale wanaotumbukia shimoni. (Sheol )
13 Znajdziemy wszelkie kosztowności, napełnimy swoje domy łupem;
Tutapata aina zote za vitu vya thamani na kujaza nyumba zetu kwa nyara.
14 Dziel z nami swój los; miejmy wszyscy jedną sakiewkę.
Njoo ushirikiane nasi, vitu vyote tutakavyopata tutagawana.”
15 Synu mój, nie wyruszaj z nimi w drogę; powstrzymaj swoją nogę od ich ścieżki.
Mwanangu, usiandamane nao. Usiweke mguu wako katika njia zao,
16 Ich nogi bowiem biegną do zła i spieszą się do przelania krwi.
kwa kuwa miguu yao hukimbilia kwenye dhambi, ni wepesi kumwaga damu.
17 Na próżno zastawia się sieci na oczach wszelkiego ptactwa.
Tazama ni jinsi gani ilivyo kazi bure kutandaza wavu wakati ndege wote wanakuona!
18 Oni też czyhają na własną krew, czają się na własne życie.
Watu hawa huvizia kumwaga damu yao wenyewe; hujivizia tu wenyewe!
19 Takie są ścieżki każdego, który jest chciwy zysku; swojemu właścicielowi [taki zysk] odbiera życie.
Huu ndio mwisho wa wote ambao wanajipatia mali kwa hila; huuondoa uhai wa wale wenye mali.
20 Mądrość woła na dworze, podnosi swój głos na ulicach.
Hekima huita kwa sauti kuu barabarani, hupaza sauti yake kwenye viwanja vikubwa;
21 Woła w największym zgiełku, u wrót bram, w mieście wygłasza swoje słowa:
kwenye makutano ya barabara za mji zenye makelele mengi hupaza sauti, kwenye malango ya mji hutoa hotuba yake:
22 Jak długo, prości, będziecie kochać głupotę, szydercy – lubować się w swoim szyderstwie, a głupi – nienawidzić wiedzy?
“Enyi wajinga, mtangʼangʼania ujinga wenu hadi lini? Mpaka lini wenye mizaha watafurahia mizaha, na wapumbavu kuchukia maarifa?
23 Nawróćcie się na moje upomnienie; oto wyleję na was mojego ducha, oznajmię wam moje słowa.
Kama mngekuwa mmeitikia karipio langu, ningekuwa nimemimina roho yangu kwenu na kuwafahamisha maneno yangu.
24 Ponieważ wołałam, a odmawialiście; wyciągałam rękę, a nikt nie zważał;
Lakini kwa kuwa mlinikataa nilipowaita na hakuna yeyote aliyekubali niliponyoosha mkono wangu,
25 Owszem, odrzuciliście całą moją radę i nie chcieliście [przyjąć] mojego upomnienia;
kwa kuwa mliyapuuza mashauri yangu yote na hamkukubali karipio langu,
26 Dlatego będę się śmiać z waszego nieszczęścia, będę szydzić z was, gdy przyjdzie to, czego się boicie.
mimi nami nitawacheka katika maafa yenu, nitawadhihaki wakati janga litawapata:
27 Gdy nadejdzie jak spustoszenie to, czego się boicie, i [gdy] wasze nieszczęście nadciągnie jak wicher, gdy nadejdzie na was ucisk i cierpienie;
wakati janga litawapata kama tufani, wakati maafa yatawazoa kama upepo wa kisulisuli, wakati dhiki na taabu zitawalemea.
28 Wtedy będą mnie wzywać, a nie wysłucham; będą mnie szukać pilnie, lecz mnie nie znajdą.
“Ndipo watakaponiita lakini sitawajibu; watanitafuta lakini hawatanipata.
29 Bo znienawidzili wiedzę i nie wybrali bojaźni PANA;
Kwa kuwa walichukia maarifa, wala hawakuchagua kumcha Bwana,
30 Ani nie chcieli mojej rady, [ale] gardzili każdym moim upomnieniem.
kwa kuwa hawakukubali mashauri yangu, na kukataa maonyo yangu,
31 Dlatego spożyją owoc swoich dróg i będą nasyceni swymi radami.
watakula matunda ya njia zao, na watashibishwa matunda ya hila zao.
32 Bo odstępstwo prostych zabije ich i szczęście głupich zgubi ich.
Kwa kuwa ukaidi wa wajinga utawaua, nako kuridhika kwa wajinga kutawaangamiza.
33 [Ale] kto mnie słucha, będzie mieszkać bezpiecznie i będzie wolny od strachu przed złem.
Lakini yeyote anisikilizaye ataishi kwa usalama, atatulia, bila kuwa na hofu ya madhara.”