< Przysłów 1 >
1 Przysłowia Salomona, syna Dawida, króla Izraela;
Amsal-amsal Salomo bin Daud, raja Israel,
2 Do poznania mądrości i karności, do zrozumienia słów roztropnych;
untuk mengetahui hikmat dan didikan, untuk mengerti kata-kata yang bermakna,
3 Do zdobycia pouczenia w mądrości, w sprawiedliwości, w sądzie i w prawości;
untuk menerima didikan yang menjadikan pandai, serta kebenaran, keadilan dan kejujuran,
4 Do udzielenia prostym rozwagi, a młodemu – wiedzy i roztropności.
untuk memberikan kecerdasan kepada orang yang tak berpengalaman, dan pengetahuan serta kebijaksanaan kepada orang muda--
5 Mądry posłucha i przybędzie mu wiedzy, a rozumny nabędzie rad;
baiklah orang bijak mendengar dan menambah ilmu dan baiklah orang yang berpengertian memperoleh bahan pertimbangan--
6 Aby rozumieć przysłowia i [ich] wykładnię, słowa mądrych i ich zagadki.
untuk mengerti amsal dan ibarat, perkataan dan teka-teki orang bijak.
7 Bojaźń PANA jest początkiem wiedzy, ale głupcy gardzą mądrością i karnością.
Takut akan TUHAN adalah permulaan pengetahuan, tetapi orang bodoh menghina hikmat dan didikan.
8 Synu mój, słuchaj pouczenia swego ojca i nie odrzucaj nauki swojej matki;
Hai anakku, dengarkanlah didikan ayahmu, dan jangan menyia-nyiakan ajaran ibumu
9 Bo one będą wdzięczną ozdobą na twojej głowie i [kosztownym] łańcuchem na szyi.
sebab karangan bunga yang indah itu bagi kepalamu, dan suatu kalung bagi lehermu.
10 Synu mój, jeśli grzesznicy cię namawiają, nie pozwalaj.
Hai anakku, jikalau orang berdosa hendak membujuk engkau, janganlah engkau menurut;
11 Jeśli mówią: Chodź z nami, czyhajmy na krew, zaczajmy się na niewinnego bez powodu;
jikalau mereka berkata: "Marilah ikut kami, biarlah kita menghadang darah, biarlah kita mengintai orang yang tidak bersalah, dengan tidak semena-mena;
12 Pożremy ich żywcem jak grób, całych, jak zstępujących do dołu; (Sheol )
biarlah kita menelan mereka hidup-hidup seperti dunia orang mati, bulat-bulat, seperti mereka yang turun ke liang kubur; (Sheol )
13 Znajdziemy wszelkie kosztowności, napełnimy swoje domy łupem;
kita akan mendapat pelbagai benda yang berharga, kita akan memenuhi rumah kita dengan barang rampasan;
14 Dziel z nami swój los; miejmy wszyscy jedną sakiewkę.
buanglah undimu ke tengah-tengah kami, satu pundi-pundi bagi kita sekalian."
15 Synu mój, nie wyruszaj z nimi w drogę; powstrzymaj swoją nogę od ich ścieżki.
Hai anakku, janganlah engkau hidup menurut tingkah laku mereka, tahanlah kakimu dari pada jalan mereka,
16 Ich nogi bowiem biegną do zła i spieszą się do przelania krwi.
karena kaki mereka lari menuju kejahatan dan bergegas-gegas untuk menumpahkan darah.
17 Na próżno zastawia się sieci na oczach wszelkiego ptactwa.
Sebab percumalah jaring dibentangkan di depan mata segala yang bersayap,
18 Oni też czyhają na własną krew, czają się na własne życie.
padahal mereka menghadang darahnya sendiri dan mengintai nyawanya sendiri.
19 Takie są ścieżki każdego, który jest chciwy zysku; swojemu właścicielowi [taki zysk] odbiera życie.
Demikianlah pengalaman setiap orang yang loba akan keuntungan gelap, yang mengambil nyawa orang yang mempunyainya.
20 Mądrość woła na dworze, podnosi swój głos na ulicach.
Hikmat berseru nyaring di jalan-jalan, di lapangan-lapangan ia memperdengarkan suaranya,
21 Woła w największym zgiełku, u wrót bram, w mieście wygłasza swoje słowa:
di atas tembok-tembok ia berseru-seru, di depan pintu-pintu gerbang kota ia mengucapkan kata-katanya.
22 Jak długo, prości, będziecie kochać głupotę, szydercy – lubować się w swoim szyderstwie, a głupi – nienawidzić wiedzy?
"Berapa lama lagi, hai orang yang tak berpengalaman, kamu masih cinta kepada keadaanmu itu, pencemooh masih gemar kepada cemooh, dan orang bebal benci kepada pengetahuan?
23 Nawróćcie się na moje upomnienie; oto wyleję na was mojego ducha, oznajmię wam moje słowa.
Berpalinglah kamu kepada teguranku! Sesungguhnya, aku hendak mencurahkan isi hatiku kepadamu dan memberitahukan perkataanku kepadamu.
24 Ponieważ wołałam, a odmawialiście; wyciągałam rękę, a nikt nie zważał;
Oleh karena kamu menolak ketika aku memanggil, dan tidak ada orang yang menghiraukan ketika aku mengulurkan tanganku,
25 Owszem, odrzuciliście całą moją radę i nie chcieliście [przyjąć] mojego upomnienia;
bahkan, kamu mengabaikan nasihatku, dan tidak mau menerima teguranku,
26 Dlatego będę się śmiać z waszego nieszczęścia, będę szydzić z was, gdy przyjdzie to, czego się boicie.
maka aku juga akan menertawakan celakamu; aku akan berolok-olok, apabila kedahsyatan datang ke atasmu,
27 Gdy nadejdzie jak spustoszenie to, czego się boicie, i [gdy] wasze nieszczęście nadciągnie jak wicher, gdy nadejdzie na was ucisk i cierpienie;
apabila kedahsyatan datang ke atasmu seperti badai, dan celaka melanda kamu seperti angin puyuh, apabila kesukaran dan kecemasan datang menimpa kamu.
28 Wtedy będą mnie wzywać, a nie wysłucham; będą mnie szukać pilnie, lecz mnie nie znajdą.
Pada waktu itu mereka akan berseru kepadaku, tetapi tidak akan kujawab, mereka akan bertekun mencari aku, tetapi tidak akan menemukan aku.
29 Bo znienawidzili wiedzę i nie wybrali bojaźni PANA;
Oleh karena mereka benci kepada pengetahuan dan tidak memilih takut akan TUHAN,
30 Ani nie chcieli mojej rady, [ale] gardzili każdym moim upomnieniem.
tidak mau menerima nasihatku, tetapi menolak segala teguranku,
31 Dlatego spożyją owoc swoich dróg i będą nasyceni swymi radami.
maka mereka akan memakan buah perbuatan mereka, dan menjadi kenyang oleh rencana mereka.
32 Bo odstępstwo prostych zabije ich i szczęście głupich zgubi ich.
Sebab orang yang tak berpengalaman akan dibunuh oleh keengganannya, dan orang bebal akan dibinasakan oleh kelalaiannya.
33 [Ale] kto mnie słucha, będzie mieszkać bezpiecznie i będzie wolny od strachu przed złem.
Tetapi siapa mendengarkan aku, ia akan tinggal dengan aman, terlindung dari pada kedahsyatan malapetaka."