Przysłów 1
1 Przysłowia Salomona, syna Dawida, króla Izraela;
Proverbes de Salomon, fils de David, roi d'Israël,
2 Do poznania mądrości i karności, do zrozumienia słów roztropnych;
pour connaître la sagesse et la discipline, pour acquérir le sens des paroles de sens,
3 Do zdobycia pouczenia w mądrości, w sprawiedliwości, w sądzie i w prawości;
pour recevoir les leçons de la prudence, de l'équité et de la justice et de la droiture,
4 Do udzielenia prostym rozwagi, a młodemu – wiedzy i roztropności.
pour donner la raison aux simples, et au jeune homme la connaissance et la pensée.
5 Mądry posłucha i przybędzie mu wiedzy, a rozumny nabędzie rad;
Que le sage écoute, et il augmentera sa conception, et l'expert gagnera de prudents conseils,
6 Aby rozumieć przysłowia i [ich] wykładnię, słowa mądrych i ich zagadki.
pour comprendre les sentences et les discours voilés, les propos des sages et leurs énigmes.
7 Bojaźń PANA jest początkiem wiedzy, ale głupcy gardzą mądrością i karnością.
La crainte de l'Éternel est le principe de la connaissance, les insensés méprisent la sagesse et la discipline.
8 Synu mój, słuchaj pouczenia swego ojca i nie odrzucaj nauki swojej matki;
Ecoute, mon fils, la leçon de ton père, et ne néglige point la remontrance de ta mère!
9 Bo one będą wdzięczną ozdobą na twojej głowie i [kosztownym] łańcuchem na szyi.
Car elles sont à ta tête une couronne gracieuse, et des joyaux à ton col.
10 Synu mój, jeśli grzesznicy cię namawiają, nie pozwalaj.
Mon fils, si des pécheurs veulent t'entraîner, n'y donne pas ton consentement!
11 Jeśli mówią: Chodź z nami, czyhajmy na krew, zaczajmy się na niewinnego bez powodu;
S'ils disent: « Viens avec nous, épions le sang, dressons des pièges à l'innocent, qui l'est en vain;
engloutissons-les, comme les Enfers font des vivants, les innocents, comme ceux qui descendent dans la fosse; (Sheol h7585)
13 Znajdziemy wszelkie kosztowności, napełnimy swoje domy łupem;
nous gagnerons tous les trésors de prix, nous remplirons nos maisons de dépouilles
14 Dziel z nami swój los; miejmy wszyscy jedną sakiewkę.
tu tireras au sort ton lot avec nous, nous ferons tous bourse commune, » –
15 Synu mój, nie wyruszaj z nimi w drogę; powstrzymaj swoją nogę od ich ścieżki.
mon fils, ne fais pas route avec eux; tiens ton pied loin de leur voie!
16 Ich nogi bowiem biegną do zła i spieszą się do przelania krwi.
Car leurs pieds courent à ce qui est mal. ils se hâtent pour aller répandre le sang.
17 Na próżno zastawia się sieci na oczach wszelkiego ptactwa.
Mais en vain le filet se déploie aux yeux de l'oiseau:
18 Oni też czyhają na własną krew, czają się na własne życie.
eux, c'est leur propre sang qu'ils épient, et c'est à leur vie même qu'ils dressent des pièges.
19 Takie są ścieżki każdego, który jest chciwy zysku; swojemu właścicielowi [taki zysk] odbiera życie.
Tel est le chemin de tous les hommes avides du gain, lequel ôte la vie à celui qui l'obtient.
20 Mądrość woła na dworze, podnosi swój głos na ulicach.
La sagesse crie dans les rues, et sur les places fait entendre sa voix;
21 Woła w największym zgiełku, u wrót bram, w mieście wygłasza swoje słowa:
à l'angle des rues bruyantes elle fait son appel; à l'avenue des Portes, dans la ville, elle dit ces mots:
22 Jak długo, prości, będziecie kochać głupotę, szydercy – lubować się w swoim szyderstwie, a głupi – nienawidzić wiedzy?
« Jusques à quand, faibles, aimerez-vous la faiblesse, et les moqueurs se plairont-ils dans la moquerie, et les présomptueux haïront-ils la connaissance?
23 Nawróćcie się na moje upomnienie; oto wyleję na was mojego ducha, oznajmię wam moje słowa.
Revenez à ma discipline! Voici, je verserai sur vous mon esprit, et vous ferai connaître mes paroles.
24 Ponieważ wołałam, a odmawialiście; wyciągałam rękę, a nikt nie zważał;
Or, puisque j'appelai, et que vous fûtes rénitents, que j'étendis la main, et que nul n'y prit garde,
25 Owszem, odrzuciliście całą moją radę i nie chcieliście [przyjąć] mojego upomnienia;
et que vous avez dédaigné tous mes conseils, et n'avez point aimé ma discipline;
26 Dlatego będę się śmiać z waszego nieszczęścia, będę szydzić z was, gdy przyjdzie to, czego się boicie.
à mon tour je me rirai de vos maux; je me moquerai, quand l'alarme vous surviendra,
27 Gdy nadejdzie jak spustoszenie to, czego się boicie, i [gdy] wasze nieszczęście nadciągnie jak wicher, gdy nadejdzie na was ucisk i cierpienie;
lorsque, comme l'ouragan, l'alarme vous surviendra et que votre ruine s'avancera comme la tempête; lorsque vous surviendront la détresse et l'angoisse.
28 Wtedy będą mnie wzywać, a nie wysłucham; będą mnie szukać pilnie, lecz mnie nie znajdą.
Alors ils m'invoqueront, mais je ne répondrai pas, ils me chercheront, mais ne me trouveront pas.
29 Bo znienawidzili wiedzę i nie wybrali bojaźni PANA;
Parce qu'ils ont haï la science, et n'ont pas fait choix de la crainte de l'Éternel;
30 Ani nie chcieli mojej rady, [ale] gardzili każdym moim upomnieniem.
qu'ils n'ont point voulu de mes conseils, et qu'ils ont méprisé toutes mes leçons;
31 Dlatego spożyją owoc swoich dróg i będą nasyceni swymi radami.
ils se repaîtront du fruit de leurs voies, et se rassasieront de leurs propres conseils.
32 Bo odstępstwo prostych zabije ich i szczęście głupich zgubi ich.
Car les faibles trouvent la mort dans leur défection, et les présomptueux, leur perte dans leur sécurité;
33 [Ale] kto mnie słucha, będzie mieszkać bezpiecznie i będzie wolny od strachu przed złem.
mais qui m'écoute habitera sûrement, il sera tranquille, sans crainte de revers.
