Przysłów 1
1 Przysłowia Salomona, syna Dawida, króla Izraela;
Les Proverbes de Salomon, fils de David, et Roi d'Israël.
2 Do poznania mądrości i karności, do zrozumienia słów roztropnych;
Pour connaître la sagesse et l'instruction, pour entendre les discours d'intelligence;
3 Do zdobycia pouczenia w mądrości, w sprawiedliwości, w sądzie i w prawości;
Pour recevoir une leçon de bon sens, de justice, de jugement et d'équité.
4 Do udzielenia prostym rozwagi, a młodemu – wiedzy i roztropności.
Pour donner du discernement aux simples, et de la connaissance et de l'adresse aux jeunes gens.
5 Mądry posłucha i przybędzie mu wiedzy, a rozumny nabędzie rad;
Le sage écoutera, et deviendra mieux appris, et l'homme intelligent acquerra de la prudence;
6 Aby rozumieć przysłowia i [ich] wykładnię, słowa mądrych i ich zagadki.
Afin d'entendre les discours sentencieux, et ce qui est élégamment dit; les paroles des sages, et leurs énigmes.
7 Bojaźń PANA jest początkiem wiedzy, ale głupcy gardzą mądrością i karnością.
La crainte de l'Eternel est la principale science; [mais] les fous méprisent la sagesse et l'instruction.
8 Synu mój, słuchaj pouczenia swego ojca i nie odrzucaj nauki swojej matki;
Mon fils, écoute l'instruction de ton père, et n'abandonne point l'enseignement de ta mère.
9 Bo one będą wdzięczną ozdobą na twojej głowie i [kosztownym] łańcuchem na szyi.
Car ce seront des grâces enfilées ensemble autour de ta tête, et des colliers autour de ton cou.
10 Synu mój, jeśli grzesznicy cię namawiają, nie pozwalaj.
Mon fils, si les pécheurs te veulent attirer, ne t'y accorde point.
11 Jeśli mówią: Chodź z nami, czyhajmy na krew, zaczajmy się na niewinnego bez powodu;
S'ils disent: Viens avec nous, dressons des embûches pour tuer; épions secrètement l'innocent, quoiqu'il ne nous en ait point donné de sujet;
Engloutissons-les tout vifs, comme le sépulcre; et tout entiers, comme ceux qui descendent en la fosse; (Sheol h7585)
13 Znajdziemy wszelkie kosztowności, napełnimy swoje domy łupem;
Nous trouverons toute sorte de biens précieux, nous remplirons nos maisons de butin;
14 Dziel z nami swój los; miejmy wszyscy jedną sakiewkę.
Tu y auras ton lot parmi nous, il n'y aura qu'une bourse pour nous tous.
15 Synu mój, nie wyruszaj z nimi w drogę; powstrzymaj swoją nogę od ich ścieżki.
Mon fils, ne te mets point en chemin avec eux; retire ton pied de leur sentier.
16 Ich nogi bowiem biegną do zła i spieszą się do przelania krwi.
Parce que leurs pieds courent au mal, et se hâtent pour répandre le sang.
17 Na próżno zastawia się sieci na oczach wszelkiego ptactwa.
Car [comme] c'est sans sujet que le rets est étendu devant les yeux de tout ce qui a des ailes;
18 Oni też czyhają na własną krew, czają się na własne życie.
Ainsi ceux-ci dressent des embûches contre le sang de ceux-là, et épient secrètement leurs vies.
19 Takie są ścieżki każdego, który jest chciwy zysku; swojemu właścicielowi [taki zysk] odbiera życie.
Tel est le train de tout homme convoiteux de gain [déshonnête], lequel enlèvera la vie de ceux qui y sont adonnés.
20 Mądrość woła na dworze, podnosi swój głos na ulicach.
La souveraine Sapience crie hautement au dehors, elle fait retentir sa voix dans les rues.
21 Woła w największym zgiełku, u wrót bram, w mieście wygłasza swoje słowa:
Elle crie dans les carrefours, là où on fait le plus de bruit, aux entrées des portes, elle prononce ses paroles par la ville:
22 Jak długo, prości, będziecie kochać głupotę, szydercy – lubować się w swoim szyderstwie, a głupi – nienawidzić wiedzy?
Sots, [dit-elle], jusques à quand aimerez-vous la sottise? Et jusqu'à quand les moqueurs prendront-ils plaisir à la moquerie, et les fous auront-ils en haine la science?
23 Nawróćcie się na moje upomnienie; oto wyleję na was mojego ducha, oznajmię wam moje słowa.
Etant repris par moi, convertissez-vous; voici, je vous donnerai de mon Esprit en abondance, et je vous ferai connaître mes paroles.
24 Ponieważ wołałam, a odmawialiście; wyciągałam rękę, a nikt nie zważał;
Parce que j'ai crié, et que vous avez refusé [d'ouïr]; parce que j'ai étendu ma main, et qu'il n'y a eu personne qui y prit garde;
25 Owszem, odrzuciliście całą moją radę i nie chcieliście [przyjąć] mojego upomnienia;
Et parce que vous avez rejeté tout mon conseil, et que vous n'avez point agréé que je vous reprisse;
26 Dlatego będę się śmiać z waszego nieszczęścia, będę szydzić z was, gdy przyjdzie to, czego się boicie.
Aussi je me rirai de votre calamité, je me moquerai quand votre effroi surviendra.
27 Gdy nadejdzie jak spustoszenie to, czego się boicie, i [gdy] wasze nieszczęście nadciągnie jak wicher, gdy nadejdzie na was ucisk i cierpienie;
Quand votre effroi surviendra comme une ruine, et que votre calamité viendra comme un tourbillon; quand la détresse et l'angoisse viendront sur vous;
28 Wtedy będą mnie wzywać, a nie wysłucham; będą mnie szukać pilnie, lecz mnie nie znajdą.
Alors on criera vers moi, mais je ne répondrai point; on me cherchera de grand matin, mais on ne me trouvera point.
29 Bo znienawidzili wiedzę i nie wybrali bojaźni PANA;
Parce qu'ils auront haï la science, et qu'ils n'auront point choisi la crainte de l'Eternel.
30 Ani nie chcieli mojej rady, [ale] gardzili każdym moim upomnieniem.
Ils n'ont point aimé mon conseil; ils ont dédaigné toutes mes répréhensions.
31 Dlatego spożyją owoc swoich dróg i będą nasyceni swymi radami.
Qu'ils mangent donc le fruit de leur voie, et qu'ils se rassasient de leurs conseils.
32 Bo odstępstwo prostych zabije ich i szczęście głupich zgubi ich.
Car l'aise des sots les tue, et la prospérité des fous les perd.
33 [Ale] kto mnie słucha, będzie mieszkać bezpiecznie i będzie wolny od strachu przed złem.
Mais celui qui m'écoutera, habitera en sûreté, et sera à son aise sans être effrayé d'aucun mal.
