Przysłów 1
1 Przysłowia Salomona, syna Dawida, króla Izraela;
Proverbes de Salomon, fils de David, roi d’Israël,
2 Do poznania mądrości i karności, do zrozumienia słów roztropnych;
pour connaître la sagesse et l’instruction, pour discerner les paroles d’intelligence;
3 Do zdobycia pouczenia w mądrości, w sprawiedliwości, w sądzie i w prawości;
pour recevoir instruction dans la sagesse, la justice, le juste jugement, et la droiture;
4 Do udzielenia prostym rozwagi, a młodemu – wiedzy i roztropności.
pour donner aux simples de la prudence, au jeune homme de la connaissance et de la réflexion.
5 Mądry posłucha i przybędzie mu wiedzy, a rozumny nabędzie rad;
Le sage écoutera, et croîtra en science, et l’intelligent acquerra du sens
6 Aby rozumieć przysłowia i [ich] wykładnię, słowa mądrych i ich zagadki.
pour comprendre un proverbe et une allégorie, les paroles des sages et leurs énigmes.
7 Bojaźń PANA jest początkiem wiedzy, ale głupcy gardzą mądrością i karnością.
La crainte de l’Éternel est le commencement de la connaissance; les fous méprisent la sagesse et l’instruction.
8 Synu mój, słuchaj pouczenia swego ojca i nie odrzucaj nauki swojej matki;
Écoute, mon fils, l’instruction de ton père, et n’abandonne pas l’enseignement de ta mère;
9 Bo one będą wdzięczną ozdobą na twojej głowie i [kosztownym] łańcuchem na szyi.
car ce sera une guirlande de grâce à ta tête, et des colliers à ton cou.
10 Synu mój, jeśli grzesznicy cię namawiają, nie pozwalaj.
Mon fils, si les pécheurs cherchent à te séduire, n’y acquiesce pas.
11 Jeśli mówią: Chodź z nami, czyhajmy na krew, zaczajmy się na niewinnego bez powodu;
S’ils disent: Viens avec nous, nous serons aux embûches pour le sang, nous nous cacherons pour [guetter] l’innocent, sans cause;
nous les engloutirons vivants, comme le shéol, et tout entiers comme ceux qui descendent dans la fosse; (Sheol h7585)
13 Znajdziemy wszelkie kosztowności, napełnimy swoje domy łupem;
nous trouverons toute sorte de biens précieux, nous remplirons nos maisons de butin;
14 Dziel z nami swój los; miejmy wszyscy jedną sakiewkę.
prends ton lot parmi nous, il n’y aura qu’une bourse pour nous tous:
15 Synu mój, nie wyruszaj z nimi w drogę; powstrzymaj swoją nogę od ich ścieżki.
mon fils, ne fais pas route avec eux, retiens ton pied de leur sentier;
16 Ich nogi bowiem biegną do zła i spieszą się do przelania krwi.
car leurs pieds courent au mal, et ils se hâtent pour verser le sang.
17 Na próżno zastawia się sieci na oczach wszelkiego ptactwa.
Car en vain le filet est étendu devant les yeux de tout ce qui a des ailes;
18 Oni też czyhają na własną krew, czają się na własne życie.
et eux, ils sont aux embûches contre leur propre sang, ils se cachent pour [guetter] leurs propres âmes.
19 Takie są ścieżki każdego, który jest chciwy zysku; swojemu właścicielowi [taki zysk] odbiera życie.
Telles sont les voies de tout homme qui cherche le gain déshonnête, lequel ôte la vie à ceux qui le possèdent.
20 Mądrość woła na dworze, podnosi swój głos na ulicach.
La sagesse crie au-dehors, elle fait retentir sa voix sur les places;
21 Woła w największym zgiełku, u wrót bram, w mieście wygłasza swoje słowa:
elle crie à l’entrée des lieux bruyants, aux ouvertures des portes; elle prononce ses paroles dans la ville:
22 Jak długo, prości, będziecie kochać głupotę, szydercy – lubować się w swoim szyderstwie, a głupi – nienawidzić wiedzy?
Simples, jusques à quand aimerez-vous la simplicité, et [jusques à quand] les moqueurs prendront-ils plaisir à la moquerie, et les sots haïront-ils la connaissance?
23 Nawróćcie się na moje upomnienie; oto wyleję na was mojego ducha, oznajmię wam moje słowa.
Revenez à ma répréhension; voici, je ferai couler pour vous mon esprit, je vous ferai savoir mes paroles.
24 Ponieważ wołałam, a odmawialiście; wyciągałam rękę, a nikt nie zważał;
Parce que j’ai crié et que vous avez refusé [d’écouter], parce que j’ai étendu ma main et que personne n’a pris garde,
25 Owszem, odrzuciliście całą moją radę i nie chcieliście [przyjąć] mojego upomnienia;
et que vous avez rejeté tout mon conseil et que vous n’avez pas voulu de ma répréhension,
26 Dlatego będę się śmiać z waszego nieszczęścia, będę szydzić z was, gdy przyjdzie to, czego się boicie.
moi aussi je rirai lors de votre calamité, je me moquerai quand viendra votre frayeur,
27 Gdy nadejdzie jak spustoszenie to, czego się boicie, i [gdy] wasze nieszczęście nadciągnie jak wicher, gdy nadejdzie na was ucisk i cierpienie;
quand votre frayeur viendra comme une subite destruction et que votre calamité arrivera comme un tourbillon, quand la détresse et l’angoisse viendront sur vous:
28 Wtedy będą mnie wzywać, a nie wysłucham; będą mnie szukać pilnie, lecz mnie nie znajdą.
alors ils crieront vers moi, et je ne répondrai pas; ils me chercheront de bonne heure, mais ils ne me trouveront point.
29 Bo znienawidzili wiedzę i nie wybrali bojaźni PANA;
Parce qu’ils ont haï la connaissance et qu’ils n’ont pas choisi la crainte de l’Éternel,
30 Ani nie chcieli mojej rady, [ale] gardzili każdym moim upomnieniem.
qu’ils n’ont point voulu de mon conseil, qu’ils ont méprisé toute ma répréhension,
31 Dlatego spożyją owoc swoich dróg i będą nasyceni swymi radami.
ils mangeront du fruit de leur voie et seront rassasiés de leurs propres conseils.
32 Bo odstępstwo prostych zabije ich i szczęście głupich zgubi ich.
Car la révolte des simples les tue, et la prospérité des sots les fait périr.
33 [Ale] kto mnie słucha, będzie mieszkać bezpiecznie i będzie wolny od strachu przed złem.
Mais celui qui m’écoute habitera en sécurité et sera tranquille, sans crainte du mal.
