Przysłów 1
1 Przysłowia Salomona, syna Dawida, króla Izraela;
Salomon, Davidin pojan, Israelin kuninkaan sananlaskut;
2 Do poznania mądrości i karności, do zrozumienia słów roztropnych;
Oppia viisautta ja kuritusta, ymmärtää tiedon puhetta,
3 Do zdobycia pouczenia w mądrości, w sprawiedliwości, w sądzie i w prawości;
Vastaanottaa ymmärryksen neuvoa, vanhurskautta, oikeutta ja siveyttä;
4 Do udzielenia prostym rozwagi, a młodemu – wiedzy i roztropności.
Että tyhmät viisaaksi tulisivat ja nuorukaiset taidon ja ymmärryksen saisivat.
5 Mądry posłucha i przybędzie mu wiedzy, a rozumny nabędzie rad;
Joka viisas on, se kuulkaan, että jän viisaammaksi tulis; ja joka toimellinen on, se ottakoon neuvon,
6 Aby rozumieć przysłowia i [ich] wykładnię, słowa mądrych i ich zagadki.
Että hän ymmärtäis sananlaskut ja niiden selityksen, viisasten opin ja heidän tapauksensa.
7 Bojaźń PANA jest początkiem wiedzy, ale głupcy gardzą mądrością i karnością.
Herran pelko on viisauden alku; tyhmät hylkäävät viisauden ja opin.
8 Synu mój, słuchaj pouczenia swego ojca i nie odrzucaj nauki swojej matki;
Poikani kuule isäs kuritusta, ja älä hylkää äitis käskyä!
9 Bo one będą wdzięczną ozdobą na twojej głowie i [kosztownym] łańcuchem na szyi.
Sillä se on sinun sinun pääs päällä otollinen kaunistus, ja käädyt kaulassas.
10 Synu mój, jeśli grzesznicy cię namawiają, nie pozwalaj.
Poikani! jos pahanjuoniset sinua sinua houkuttelevat, niin älä heihin suostu.
11 Jeśli mówią: Chodź z nami, czyhajmy na krew, zaczajmy się na niewinnego bez powodu;
Jos he sanovat: käy meidän kanssamme: me väijymme verta, ja viritämme pauloja nuhteettoman eteen ilman syytä;
Me nielemme hänen, niinkuin helvetti elävältä, ja hurskaan niinkuin hautaan pudotamme; (Sheol h7585)
13 Znajdziemy wszelkie kosztowności, napełnimy swoje domy łupem;
Me löydämme kaikellaista kallista tavaraa, ja täytämme huoneemme saaliista;
14 Dziel z nami swój los; miejmy wszyscy jedną sakiewkę.
Koettele meidän kanssamme: meillä kaikilla pitää yksi kukkaro oleman:
15 Synu mój, nie wyruszaj z nimi w drogę; powstrzymaj swoją nogę od ich ścieżki.
Poikani! älä vaella heidän kanssansa: estä jalkas heidän retkiltänsä.
16 Ich nogi bowiem biegną do zła i spieszą się do przelania krwi.
Sillä heidän jalkansa juoksevat pahuuteen, ja he kiiruhtavat verta vuodattamaan.
17 Na próżno zastawia się sieci na oczach wszelkiego ptactwa.
Sillä turhaan verkot viritetään lintuin silmäin edessä.
18 Oni też czyhają na własną krew, czają się na własne życie.
Itse he myös väijyvät toinen toisensa verta, ja petoksella seisovat toinen toisensa hengen perään.
19 Takie są ścieżki każdego, który jest chciwy zysku; swojemu właścicielowi [taki zysk] odbiera życie.
Niin kaikki ahneet tekevät, ja ahneus on isännillensä surmaksi.
20 Mądrość woła na dworze, podnosi swój głos na ulicach.
Viisaus ulkona valittaa, ja kadulla äänensä ilmoittaa.
21 Woła w największym zgiełku, u wrót bram, w mieście wygłasza swoje słowa:
Hän huutaa kansan edessä portissa, ja tuottaa sanansa edes kaupungissa, sanoen:
22 Jak długo, prości, będziecie kochać głupotę, szydercy – lubować się w swoim szyderstwie, a głupi – nienawidzić wiedzy?
Kuinka kauvan te tyhmät tahdotte olla taitamattomat, ja pilkkakirveet rakastaa naurua? ja te hullut vihata opetusta?
23 Nawróćcie się na moje upomnienie; oto wyleję na was mojego ducha, oznajmię wam moje słowa.
Kääntäkäät itsenne minun kuritukseni puoleen: katso, ja minä tuon teille henkeni edes, ja ilmoitan teille sanani;
24 Ponieważ wołałam, a odmawialiście; wyciągałam rękę, a nikt nie zważał;
Että minä kutsuin teitä, ja te estelitte teitänne: minä kokotin käteni, ja ei yksikään ottanut siitä vaaria,
25 Owszem, odrzuciliście całą moją radę i nie chcieliście [przyjąć] mojego upomnienia;
Te hylkäsitte kaiken neuvoni, ja ette tahtoneet kuritustani;
26 Dlatego będę się śmiać z waszego nieszczęścia, będę szydzić z was, gdy przyjdzie to, czego się boicie.
Niin minä myös nauran teidän vahinkoanne, ja pilkkaan teitä, kuin teidän päällenne tulee se, jota te pelkäätte,
27 Gdy nadejdzie jak spustoszenie to, czego się boicie, i [gdy] wasze nieszczęście nadciągnie jak wicher, gdy nadejdzie na was ucisk i cierpienie;
Kuin se tulee, jota te pelkäätte, niinkuin rajuilma, ja tuska niinkuin tuulispää; kuin teidän päällenne tulee ahdistus ja vaiva.
28 Wtedy będą mnie wzywać, a nie wysłucham; będą mnie szukać pilnie, lecz mnie nie znajdą.
Silloin he minua avuksensa huutavat, ja en minä kuule heitä: varhain he etsivät minua, ja ei löydä minua.
29 Bo znienawidzili wiedzę i nie wybrali bojaźni PANA;
Että he vihasivat opetusta, ja ei ottaneet vastaan Herran pelkoa,
30 Ani nie chcieli mojej rady, [ale] gardzili każdym moim upomnieniem.
Eikä tyytyneet minun neuvooni, mutta laittivat kaiken kuritukseni;
31 Dlatego spożyją owoc swoich dróg i będą nasyceni swymi radami.
Niin pitää heidän syömän tiensä hedelmästä, ja neuvostansa ravituksi tuleman.
32 Bo odstępstwo prostych zabije ich i szczęście głupich zgubi ich.
Sillä tyhmäin himo tappaa heidät, ja hulluin onni kadottaa heidät.
33 [Ale] kto mnie słucha, będzie mieszkać bezpiecznie i będzie wolny od strachu przed złem.
Mutta joka minua kuulee, hän asuu turvallisesti, ja ei mitään pahaa pelkää.
