Przysłów 8
1 Czy mądrość nie woła i rozum nie wydaje swego głosu?
Rufet nicht die Weisheit und die Klugheit läßt sich hören?
2 Stoi na szczycie wysokich miejsc, przy drodze, na rozstajach dróg.
Öffentlich am Wege und an der Straße stehet sie.
3 Przy bramach, przy wjeździe do miasta, przy wejściu, u drzwi woła:
An den Toren bei der Stadt, da man zur Tür eingehet, schreiet sie:
4 Do was wołam, o mężowie, mój głos [kieruję] do synów ludzkich.
O ihr Männer, ich schreie zu euch und rufe den Leuten!
5 Prości, uczcie się rozwagi, a wy, głupi, bądźcie rozumnego serca.
Merket, ihr Albernen, den Witz; und ihr Toren, nehmet es zu Herzen!
6 Słuchajcie, bo będę mówił o rzeczach wzniosłych, a wargi moje otworzą się, aby [głosić] prawość.
Höret, denn ich will reden, was fürstlich ist, und lehren, was recht ist.
7 Moje usta bowiem mówią prawdę, a niegodziwością brzydzą się moje wargi.
Denn mein Mund soll die Wahrheit reden, und meine Lippen sollen hassen, das gottlos ist.
8 Sprawiedliwe są wszystkie słowa moich ust; nie ma w nich nic fałszywego ani przewrotnego.
Alle Reden meines Mundes sind gerecht; es ist nichts Verkehrtes noch Falsches drinnen.
9 Wszystkie są jasne dla rozumnego i prawe dla tych, którzy znajdują wiedzę.
Sie sind alle gleichaus denen, die sie vernehmen, und richtig denen, die es annehmen wollen.
10 Przyjmijcie moje pouczenie zamiast srebra i wiedzę [raczej] niż wyborne złoto.
Nehmet an meine Zucht lieber denn Silber und die Lehre achtet höher denn köstlich Gold.
11 Lepsza bowiem jest mądrość niż perły i żadna rzecz, której pragniesz, nie dorówna jej.
Denn Weisheit ist besser denn Perlen, und alles, was man wünschen mag, kann ihr nicht gleichen.
12 Ja, mądrość, mieszkam z rozwagą i odkrywam wiedzę roztropności.
Ich, Weisheit, wohne bei dem Witz und ich weiß guten Rat zu geben.
13 Bojaźń PANA to nienawidzić zła. Ja nienawidzę pychy, wyniosłości, złej drogi i ust przewrotnych.
Die Furcht des HERRN hasset das Arge, die Hoffart, den Hochmut und bösen Weg, und bin feind dem verkehrten Munde.
14 Moja [jest] rada i prawdziwa mądrość, ja [jestem] roztropnością i moja jest moc.
Mein ist beides, Rat und Tat; ich habe Verstand und Macht.
15 Dzięki mnie królowie rządzą i władcy stanowią sprawiedliwość.
Durch mich regieren die Könige und die Ratsherren setzen das Recht.
16 Dzięki mnie panują władcy i dostojnicy, wszyscy sędziowie ziemi.
Durch mich herrschen die Fürsten und alle Regenten auf Erden.
17 Miłuję tych, którzy mnie miłują, a ci, którzy szukają mnie pilnie, znajdą mnie.
Ich liebe, die mich lieben; und die mich frühe suchen, finden mich.
18 Przy mnie [jest] bogactwo i chwała, trwałe bogactwo i sprawiedliwość.
Reichtum und Ehre ist bei mir, wahrhaftig Gut und Gerechtigkeit.
19 Mój owoc [jest] lepszy niż złoto, nawet najczystsze złoto, a moje plony [lepsze] niż wyborne srebro.
Meine Frucht ist besser denn Gold und fein Gold und mein Einkommen besser denn auserlesen Silber.
20 Prowadzę ścieżką sprawiedliwości, pośród ścieżek sądu;
Ich wandle auf dem rechten Wege, auf der Straße des Rechts,
21 Aby tym, którzy mnie miłują, dać w dziedzictwo majątek wieczny i napełnić ich skarbce.
daß ich wohl berate, die mich lieben und ihre Schätze voll mache.
22 PAN posiadł mnie na początku swej drogi, przed swymi dziełami, przed wszystkimi czasy.
Der HERR hat mich gehabt im Anfang seiner Wege; ehe er was machte, war ich da.
23 Przed wiekami zostałam ustanowiona, od początku; zanim powstała ziemia;
Ich bin eingesetzt von Ewigkeit, von Anfang vor der Erde.
24 Gdy jeszcze nie było głębin, zostałam zrodzona, kiedy jeszcze nie było źródeł obfitujących w wody.
Da die Tiefen noch nicht waren, da war ich schon bereitet, da die Brunnen noch nicht mit Wasser quollen,
25 Zanim góry zostały założone, nim były pagórki, zostałam zrodzona.
Ehe denn die Berge eingesenkt waren, vor den Hügeln war ich bereitet.
26 Gdy jeszcze nie stworzył ziemi ani pól, ani początku prochu okręgu ziemskiego;
Er hatte die Erde noch nicht gemacht, und was dran ist, noch die Berge des Erdbodens.
27 Kiedy przygotowywał niebiosa, byłam tam; gdy odmierzał okrąg nad powierzchnią głębi;
Da er die Himmel bereitete, war ich daselbst; da er die Tiefe mit seinem Ziel verfassete,
28 Gdy w górze utwierdzał obłoki i umacniał źródła głębin;
da er die Wolken droben festete, da er festigte die Brunnen der Tiefe,
29 Gdy wyznaczał morzu jego granice, by wody nie przekraczały jego rozkazu, kiedy ustalał fundamenty ziemi;
da er dem Meer das Ziel setzte und den Wassern, daß sie nicht übergehen seinen Befehl, da er den Grund der Erde legte:
30 Byłam wtedy przy nim [jak] wychowanka i byłam [jego] radością każdego dnia, ciesząc się zawsze przed nim;
da war ich der Werkmeister bei ihm und hatte meine Lust täglich und spielte vor ihm allezeit
31 Radując się na okręgu jego ziemi, rozkoszując się synami ludzkimi.
und spielte auf seinem Erdboden; und meine Lust ist bei den Menschenkindern.
32 Teraz więc, synowie, słuchajcie mnie, bo błogosławieni są ci, którzy strzegą moich dróg.
So gehorchet mir nun, meine Kinder! Wohl denen, die meine Wege behalten!
33 Słuchajcie pouczeń, nabądźcie mądrości i nie odrzucajcie jej.
Höret die Zucht und werdet weise, und laßt sie nicht fahren!
34 Błogosławiony człowiek, który mnie słucha, czuwając u moich wrót każdego dnia i strzegąc odrzwi moich bram.
Wohl dem Menschen, der mir gehorchet, daß er wache an meiner Tür täglich, daß er warte an den Pfosten meiner Tür.
35 Bo kto mnie znajduje, znajduje życie i otrzyma łaskę od PANA.
Wer mich findet, der findet das Leben und wird Wohlgefallen vom HERRN bekommen.
36 Ale kto grzeszy przeciwko mnie, wyrządza krzywdę swojej duszy; wszyscy, którzy mnie nienawidzą, miłują śmierć.
Wer aber an mir sündiget, der verletzt seine Seele. Alle, die mich hassen, lieben den Tod.
