Przysłów 8
1 Czy mądrość nie woła i rozum nie wydaje swego głosu?
Die Weisheit! Ruft sie nicht? Und Einsicht läßt sich hören
2 Stoi na szczycie wysokich miejsc, przy drodze, na rozstajach dróg.
am Weg ganz oben auf den Höhen; an Scheidewegen tritt sie auf.
3 Przy bramach, przy wjeździe do miasta, przy wejściu, u drzwi woła:
Beim Eingang in die Stadt, an ihren Toren, am Eingang zu den Pforten ruft sie aus:
4 Do was wołam, o mężowie, mój głos [kieruję] do synów ludzkich.
"Zu euch, ihr Männer, rede ich; ich spreche zu den Menschenkindern:
5 Prości, uczcie się rozwagi, a wy, głupi, bądźcie rozumnego serca.
Ihr Einfältigen, lernet Klugheit! Ihr Toren, kommet zur Vernunft!
6 Słuchajcie, bo będę mówił o rzeczach wzniosłych, a wargi moje otworzą się, aby [głosić] prawość.
Hört zu! Denn ich will Rechtes reden, und meiner Rede Inhalt ist, was richtig.
7 Moje usta bowiem mówią prawdę, a niegodziwością brzydzą się moje wargi.
Denn Redlichkeit nur spricht mein Gaumen; für meine Lippen ist Unehrlichkeit ein Greuel.
8 Sprawiedliwe są wszystkie słowa moich ust; nie ma w nich nic fałszywego ani przewrotnego.
Rechtschaffen ist, was immer spricht mein Mund, nichts Hinterlistiges, nichts Falsches ist darin,
9 Wszystkie są jasne dla rozumnego i prawe dla tych, którzy znajdują wiedzę.
das Richtige für alle, die da fragen, und recht für die, die suchen nach Erkenntnis.
10 Przyjmijcie moje pouczenie zamiast srebra i wiedzę [raczej] niż wyborne złoto.
Nimm meine Mahnung lieber an als Silber, Erkenntnis lieber als erlesenes Gold. -
11 Lepsza bowiem jest mądrość niż perły i żadna rzecz, której pragniesz, nie dorówna jej.
Denn besser noch als Perlen ist die Weisheit; und Kostbarkeiten kommen ihr nicht gleich."
12 Ja, mądrość, mieszkam z rozwagą i odkrywam wiedzę roztropności.
"Ich, Weisheit, hab zur Nachbarin die Klugheit; ich kann zu klugem Wissen kommen.
13 Bojaźń PANA to nienawidzić zła. Ja nienawidzę pychy, wyniosłości, złej drogi i ust przewrotnych.
Die Furcht des Herrn verträgt sich nicht mit Bösem. Ich hasse Hochmut, Hoffart, schlimmen Wandel sowie verkehrtes Reden.
14 Moja [jest] rada i prawdziwa mądrość, ja [jestem] roztropnością i moja jest moc.
Mein ist der Rat, die Tüchtigkeit; Einsicht ist mein und mein die Stärke.
15 Dzięki mnie królowie rządzą i władcy stanowią sprawiedliwość.
Durch mich regieren Könige, und Fürsten herrschen, wie es rechtens ist.
16 Dzięki mnie panują władcy i dostojnicy, wszyscy sędziowie ziemi.
Durch mich befehlen Herrschende und all die hohen Erdenrichter.
17 Miłuję tych, którzy mnie miłują, a ci, którzy szukają mnie pilnie, znajdą mnie.
Wer mich liebt, den liebe ich; mich finden, die mich suchen,
18 Przy mnie [jest] bogactwo i chwała, trwałe bogactwo i sprawiedliwość.
Reichtum und Ehre sind bei mir, ein stattlich Gut und Wohlergehen.
19 Mój owoc [jest] lepszy niż złoto, nawet najczystsze złoto, a moje plony [lepsze] niż wyborne srebro.
Weit besser noch als Gold, als feines Gold, ist meine Frucht, und mein Ertrag ist kostbarer als auserlesen Silber.
20 Prowadzę ścieżką sprawiedliwości, pośród ścieżek sądu;
Ich wandle auf dem Pfade der Gerechtigkeit und mitten auf des Rechtes Wegen.
21 Aby tym, którzy mnie miłują, dać w dziedzictwo majątek wieczny i napełnić ich skarbce.
Ich gebe denen, die mich lieben, immerdar Besitz und fülle ihre Schatzkammern."
22 PAN posiadł mnie na początku swej drogi, przed swymi dziełami, przed wszystkimi czasy.
Mich schuf der Herr als Anfang seiner Laufbahn, als erstes seiner Werke,
23 Przed wiekami zostałam ustanowiona, od początku; zanim powstała ziemia;
in der Urzeit. Von Ewigkeit her bin ich eingesetzt, im Anfang seit dem Weltbeginne.
24 Gdy jeszcze nie było głębin, zostałam zrodzona, kiedy jeszcze nie było źródeł obfitujących w wody.
Die Ozeane waren nicht, da ward ich schon geboren, als es noch keine reichen Wasserquellen gab.
25 Zanim góry zostały założone, nim były pagórki, zostałam zrodzona.
Bevor die Berge eingesenkt, da war ich vor den Hügeln schon geboren.
26 Gdy jeszcze nie stworzył ziemi ani pól, ani początku prochu okręgu ziemskiego;
Er hatte Land und Flur noch nicht gemacht, noch nicht das Element des Staubes in der Welt,
27 Kiedy przygotowywał niebiosa, byłam tam; gdy odmierzał okrąg nad powierzchnią głębi;
da war ich schon dabei, als er den Himmel hergestellt, als er die Wölbung überm Ozean festsetzte,
28 Gdy w górze utwierdzał obłoki i umacniał źródła głębin;
als er die Wolken droben mächtig machte, und als des Ozeanes Fluten mächtig wurden,
29 Gdy wyznaczał morzu jego granice, by wody nie przekraczały jego rozkazu, kiedy ustalał fundamenty ziemi;
als er dem Meere seine Schranke setzte, daß die Gewässer sein Geheiß nicht überschritten, als er der Erde Gründe legte.
30 Byłam wtedy przy nim [jak] wychowanka i byłam [jego] radością każdego dnia, ciesząc się zawsze przed nim;
Zur Seite war ich ihm als Schülerin und diente zur Ergötzung Tag für Tag und spielte vor ihm jede Zeit
31 Radując się na okręgu jego ziemi, rozkoszując się synami ludzkimi.
und spielte auf dem Erdkreis, den ich liebte, und zur Ergötzung diente ich den Menschenkindern."
32 Teraz więc, synowie, słuchajcie mnie, bo błogosławieni są ci, którzy strzegą moich dróg.
"Nun, meine Söhne, hört auf mich! Heil denen, die meine Wege wählen!
33 Słuchajcie pouczeń, nabądźcie mądrości i nie odrzucajcie jej.
Auf Mahnung hört, auf daß ihr weise werdet! Schlagt sie nicht in den Wind!
34 Błogosławiony człowiek, który mnie słucha, czuwając u moich wrót każdego dnia i strzegąc odrzwi moich bram.
Heil sei den Menschen, die mich hören und Tag für Tag an meinen Türen wachen und meiner Tore Pfosten hüten!
35 Bo kto mnie znajduje, znajduje życie i otrzyma łaskę od PANA.
Denn wer mich findet, findet Leben, und von dem Herrn empfängt er alles Nötige.
36 Ale kto grzeszy przeciwko mnie, wyrządza krzywdę swojej duszy; wszyscy, którzy mnie nienawidzą, miłują śmierć.
Wer aber mich verfehlt, der frevelt gegen seine eigene Seele; ja alle, die mich hassen, lieben nur den Tod."
