Przysłów 8
1 Czy mądrość nie woła i rozum nie wydaje swego głosu?
Doth not wisdom call, and understanding put forth her voice?
2 Stoi na szczycie wysokich miejsc, przy drodze, na rozstajach dróg.
In the top of high places by the way, where the paths meet, she standeth;
3 Przy bramach, przy wjeździe do miasta, przy wejściu, u drzwi woła:
Beside the gates, at the entry of the city, at the coming in at the doors, she crieth aloud:
4 Do was wołam, o mężowie, mój głos [kieruję] do synów ludzkich.
'Unto you, O men, I call, and my voice is to the sons of men.
5 Prości, uczcie się rozwagi, a wy, głupi, bądźcie rozumnego serca.
O ye thoughtless, understand prudence, and, ye fools, be ye of an understanding heart.
6 Słuchajcie, bo będę mówił o rzeczach wzniosłych, a wargi moje otworzą się, aby [głosić] prawość.
Hear, for I will speak excellent things, and the opening of my lips shall be right things.
7 Moje usta bowiem mówią prawdę, a niegodziwością brzydzą się moje wargi.
For my mouth shall utter truth, and wickedness is an abomination to my lips.
8 Sprawiedliwe są wszystkie słowa moich ust; nie ma w nich nic fałszywego ani przewrotnego.
All the words of my mouth are in righteousness, there is nothing perverse or crooked in them.
9 Wszystkie są jasne dla rozumnego i prawe dla tych, którzy znajdują wiedzę.
They are all plain to him that understandeth, and right to them that find knowledge.
10 Przyjmijcie moje pouczenie zamiast srebra i wiedzę [raczej] niż wyborne złoto.
Receive my instruction, and not silver, and knowledge rather than choice gold.
11 Lepsza bowiem jest mądrość niż perły i żadna rzecz, której pragniesz, nie dorówna jej.
For wisdom is better than rubies, and all things desirable are not to be compared unto her.
12 Ja, mądrość, mieszkam z rozwagą i odkrywam wiedzę roztropności.
I wisdom dwell with prudence, and find out knowledge of devices.
13 Bojaźń PANA to nienawidzić zła. Ja nienawidzę pychy, wyniosłości, złej drogi i ust przewrotnych.
The fear of the LORD is to hate evil; pride, and arrogancy, and the evil way, and the froward mouth, do I hate.
14 Moja [jest] rada i prawdziwa mądrość, ja [jestem] roztropnością i moja jest moc.
Counsel is mine, and sound wisdom; I am understanding, power is mine.
15 Dzięki mnie królowie rządzą i władcy stanowią sprawiedliwość.
By me kings reign, and princes decree justice.
16 Dzięki mnie panują władcy i dostojnicy, wszyscy sędziowie ziemi.
By me princes rule, and nobles, even all the judges of the earth.
17 Miłuję tych, którzy mnie miłują, a ci, którzy szukają mnie pilnie, znajdą mnie.
I love them that love me, and those that seek me earnestly shall find me.
18 Przy mnie [jest] bogactwo i chwała, trwałe bogactwo i sprawiedliwość.
Riches and honour are with me; yea, enduring riches and righteousness.
19 Mój owoc [jest] lepszy niż złoto, nawet najczystsze złoto, a moje plony [lepsze] niż wyborne srebro.
My fruit is better than gold, yea, than fine gold; and my produce than choice silver.
20 Prowadzę ścieżką sprawiedliwości, pośród ścieżek sądu;
I walk in the way of righteousness, in the midst of the paths of justice;
21 Aby tym, którzy mnie miłują, dać w dziedzictwo majątek wieczny i napełnić ich skarbce.
That I may cause those that love me to inherit substance, and that I may fill their treasuries.
22 PAN posiadł mnie na początku swej drogi, przed swymi dziełami, przed wszystkimi czasy.
The LORD made me as the beginning of His way, the first of His works of old.
23 Przed wiekami zostałam ustanowiona, od początku; zanim powstała ziemia;
I was set up from everlasting, from the beginning, or ever the earth was.
24 Gdy jeszcze nie było głębin, zostałam zrodzona, kiedy jeszcze nie było źródeł obfitujących w wody.
When there were no depths, I was brought forth; when there were no fountains abounding with water.
25 Zanim góry zostały założone, nim były pagórki, zostałam zrodzona.
Before the mountains were settled, before the hills was I brought forth;
26 Gdy jeszcze nie stworzył ziemi ani pól, ani początku prochu okręgu ziemskiego;
While as yet He had not made the earth, nor the fields, nor the beginning of the dust of the world.
27 Kiedy przygotowywał niebiosa, byłam tam; gdy odmierzał okrąg nad powierzchnią głębi;
When He established the heavens, I was there; when He set a circle upon the face of the deep,
28 Gdy w górze utwierdzał obłoki i umacniał źródła głębin;
When He made firm the skies above, when the fountains of the deep showed their might,
29 Gdy wyznaczał morzu jego granice, by wody nie przekraczały jego rozkazu, kiedy ustalał fundamenty ziemi;
When He gave to the sea His decree, that the waters should not transgress His commandment, when He appointed the foundations of the earth;
30 Byłam wtedy przy nim [jak] wychowanka i byłam [jego] radością każdego dnia, ciesząc się zawsze przed nim;
Then I was by Him, as a nursling; and I was daily all delight, playing always before Him,
31 Radując się na okręgu jego ziemi, rozkoszując się synami ludzkimi.
Playing in His habitable earth, and my delights are with the sons of men.
32 Teraz więc, synowie, słuchajcie mnie, bo błogosławieni są ci, którzy strzegą moich dróg.
Now therefore, ye children, hearken unto me; for happy are they that keep my ways.
33 Słuchajcie pouczeń, nabądźcie mądrości i nie odrzucajcie jej.
Hear instruction, and be wise, and refuse it not.
34 Błogosławiony człowiek, który mnie słucha, czuwając u moich wrót każdego dnia i strzegąc odrzwi moich bram.
Happy is the man that hearkeneth to me, watching daily at my gates, waiting at the posts of my doors.
35 Bo kto mnie znajduje, znajduje życie i otrzyma łaskę od PANA.
For whoso findeth me findeth life, and obtaineth favour of the LORD.
36 Ale kto grzeszy przeciwko mnie, wyrządza krzywdę swojej duszy; wszyscy, którzy mnie nienawidzą, miłują śmierć.
But he that misseth me wrongeth his own soul; all they that hate me love death.'
