< Przysłów 6 >
1 Synu mój, jeśli poręczyłeś za swego bliźniego i dałeś porękę za obcego;
I oghlum, eger dostunggha borun bolghan bolsang, Yat kishining qerzini töleshke qol bériship wede bergen bolsang,
2 Związałeś się słowami ust twoich, schwytany jesteś mową twoich ust.
Eger öz sözüngdin ilin’ghan bolsang, Öz wedeng bilen baghlinip qalsang,
3 Uczyń więc tak, synu mój, uwolnij się, gdy wpadłeś w ręce swego bliźniego; idź, upokórz się i nalegaj na twego bliźniego.
U yéqiningning qoligha chüshkenliking üchün, Amal qilip özüngni uningdin qutquz — Derhal yéqiningning yénigha bérip, özüngni kemter tutup [shu ishtin] xaliy qilishini ötünüp sora.
4 Nie daj snu swoim oczom i nie pozwól powiekom drzemać.
Jeren shikarchining qolidin qutulushqa tirishqandek, Qush owchining qolidin chiqishqa tirishqandek, Qutulmighuche uxlap yatma, Hetta ügdep arammu alma.
5 Uwolnij się jak sarna z rąk [myśliwego] i jak ptak z ręki ptasznika.
6 Idź do mrówki, leniwcze, przypatrz się jej drogom i bądź mądry;
I hurun, chömülining yénigha bérip [uningdin ögen], Uning tirikchilik yollirigha qarap dana bol.
7 Chociaż nie ma ona wodza ani przełożonego, ani pana;
Ularning bashliqi, emeldari, hökümdari yoq bolsimu,
8 To w lecie przygotowuje swój pokarm i gromadzi w żniwa swą żywność.
Lékin ular yazda yilning éhtiyaji üchün ash topliwalidu, Hosul peslide ozuq teyyarliwalidu.
9 Jak długo będziesz leżał, leniwcze? Kiedy wstaniesz ze swego snu?
I hurun, qachan’ghiche uxlap yatisen? Qachan ornungdin turisen?
10 Jeszcze trochę snu, trochę drzemania, trochę założenia rąk, aby zasnąć;
Sen: — Birdem köz yumuwalay, birdem uxliwalay, Birdem qolumni qoshturup yétiwalay, — deysen.
11 A twoje ubóstwo przyjdzie jak podróżny i twój niedostatek jak mąż uzbrojony.
Lékin uxlap yatqanda, miskinlik qaraqchidek kélip séni basidu, Yoqsulluq xuddi qoralliq bulangchidek hujumgha ötidu.
12 Człowiek nikczemny i niegodziwy chodzi z przewrotnością na ustach;
Erzimes, peyli buzuq adem hemmila yerde yalghan éytip, peslikni sözleydu.
13 Mruga swymi oczyma, mówi swymi nogami, wskazuje swymi palcami;
U köz qisip, Putliri bilen ishare qilip, Barmaqliri bilen körsitidu;
14 Przewrotność [jest] w jego sercu, stale knuje zło [i] sieje niezgodę.
Könglide aldamchiliqla yatidu, U daim rezillikning koyida bolidu, Hemmila yerde jédel-majira tériydu.
15 Dlatego nagle spadnie na niego nieszczęście; nagle zostanie złamany i pozbawiony ratunku.
Shunga uninggha békitilgen balayi’qaza uni tuyuqsiz basidu, U biraqla dawalighusiz yanjilidu.
16 Jest sześć rzeczy, których nienawidzi PAN, siedem budzi w nim odrazę:
Perwerdigar nepretlinidighan alte nerse bar, Berheq, yette nerse Uninggha yirginchliktur.
17 Wyniosłe oczy, kłamliwy język i ręce, które przelewają krew niewinną;
Ular bolsa, Tekebburluq bilen qaraydighan köz, Yalghan sözleydighan til, Bigunahlarning qénini töküzidighan qol,
18 Serce, które knuje złe myśli; nogi, które spiesznie biegną do zła;
Suyiqest oylaydighan köngül, Yamanliq qilishqa téz yügüreydighan putlar,
19 Fałszywy świadek, który mówi kłamstwa, i ten, który sieje niezgodę między braćmi.
Yalghan sözleydighan saxta guwahchi, Burader-qérindashliri arisigha bölgünchilik salghuchi kishidur.
20 Synu mój, strzeż przykazania twego ojca i nie odrzucaj prawa twojej matki.
I oghlum, atangning emrige emel qil; Anangning körsetmisidin chiqma.
21 Przywiąż je na zawsze do serca twego i zawieś je sobie na szyi.
Ularning sözini qelbingge téngip, Ularni boynunggha marjandek qilip ésiwal.
22 Gdy będziesz chodził, poprowadzi cię; gdy zaśniesz, strzec cię będzie, a gdy się obudzisz, będzie mówić do ciebie;
Yolgha chiqqiningda ular séni yétekleydu, Uxlighiningda ular séni saqlaydu, Uyqudin oyghan’ghiningda ular séni xewerlendüridu.
23 Bo przykazanie [jest] pochodnią, prawo światłością, a upomnienia do karności są drogą życia;
Chünki [Xudaning] permani yoruq chiragh, Uning muqeddes qanuni nurdur; Terbiyening tenbihliri bolsa hayatliq yolidur.
24 Aby cię strzegły przed złą kobietą [i] przed gładkim językiem obcej kobiety.
Ular séni buzuq xotundin saqlighuchi, Yat xotunning shérin sözliridin yiraq qilghuchidur.
25 Nie pożądaj w twoim sercu jej piękności i niech cię nie łowi swymi powiekami.
Uning guzellikige könglüngni baghlimighin, Uning qash-köz oynitishi séni esirge almisun.
26 Bo dla kobiety nierządnej [zubożeje człowiek] o kawałek chleba, a żona cudzołożna czyha na cenne życie.
Chünki buzuq ayallar tüpeylidin ademler bir parche nan’ghimu zar bolidu, Yat ademning [zinaxor] ayali bolsa kishining qimmetlik jénini özige ow qiliwalidu.
27 Czy może ktoś wziąć ogień w zanadrze, a jego szaty się nie spalą?
Otni qoynunggha salsang, Öz kiyimingni köydürmemsen?
28 Czy może ktoś chodzić po rozżarzonych węglach, a jego nogi się nie poparzą?
Choghning üstide dessep mangsang putungni köydürmemsen?
29 Tak ten, kto wchodzi do żony swego bliźniego; ktokolwiek ją dotknie, nie będzie bez winy.
Bashqilarning ayali bilen bir orunda yatidighan kishi shundaq bolidu; Kim uninggha tégip ketse aqiwitidin qutulalmaydu.
30 Nie pogardza się złodziejem, jeśli kradnie, by nasycić swoją duszę, będąc głodnym;
Ach qalghanda qorsiqini toyghuzush üchün oghriliq qilghan kishini bashqilar kemsitmeydu;
31 Ale [jeśli] go złapią, zwróci siedmiokrotnie [albo] odda cały dobytek swego domu.
Shundaq turuqluq u tutulup qalsa, Igisige yettini töleshke toghra kélidu; U öz öyidiki hemme nersisini tapshuridu.
32 Lecz kto cudzołoży z kobietą, jest pozbawiony rozsądku; kto tak robi, gubi swoją duszę.
Halbuki, bashqilarning xotuni bilen zina qilghuchi uningdinmu [better bolup], tolimu ghepletliktur; Undaq qilghuchi öz-özini halak qilidu.
33 Znajdzie chłostę i wstyd, a jego hańba nie będzie zmazana.
U zexmet yeydu, shermende bolidu, Uning reswasi héch öchürülmeydu.
34 Bo zazdrość rozpala gniew mężczyzny i nie będzie pobłażał w dniu zemsty.
Chünki künlesh oti erni derghezepke keltüridu, Intiqam alghan künide u héch rehim qilmaydu.
35 Nie będzie miał względu na żaden okup i nie przyjmie darów, choćbyś najwięcej mu dawał.
Tölem puli bérey désengmu u qobul qilmaydu, Herqanche sowgha-salam bersengmu uni bésiqturghili bolmaydu.