Przysłów 6
1 Synu mój, jeśli poręczyłeś za swego bliźniego i dałeś porękę za obcego;
Hijo mío, si salieres fiador por tu amigo, si prometiste al extraño,
2 Związałeś się słowami ust twoich, schwytany jesteś mową twoich ust.
enlazado eres con las palabras de tu boca, y preso con las razones de tu boca.
3 Uczyń więc tak, synu mój, uwolnij się, gdy wpadłeś w ręce swego bliźniego; idź, upokórz się i nalegaj na twego bliźniego.
Haz esto ahora, hijo mío, y líbrate, porque has caído en la mano de tu prójimo; ve, humíllate, y esfuerza tu prójimo.
4 Nie daj snu swoim oczom i nie pozwól powiekom drzemać.
No des sueño a tus ojos, ni a tus párpados adormecimiento.
5 Uwolnij się jak sarna z rąk [myśliwego] i jak ptak z ręki ptasznika.
Escápate como la gacela de la mano del cazador, y como el ave de la mano del parancero.
6 Idź do mrówki, leniwcze, przypatrz się jej drogom i bądź mądry;
Ve a la hormiga, oh perezoso, mira sus caminos, y sé sabio;
7 Chociaż nie ma ona wodza ani przełożonego, ani pana;
la cual no teniendo capitán, ni gobernador, ni señor,
8 To w lecie przygotowuje swój pokarm i gromadzi w żniwa swą żywność.
prepara en el verano su comida y en el tiempo de la siega allega su mantenimiento.
9 Jak długo będziesz leżał, leniwcze? Kiedy wstaniesz ze swego snu?
Perezoso, ¿hasta cuándo has de dormir? ¿Cuándo te levantarás de tu sueño?
10 Jeszcze trochę snu, trochę drzemania, trochę założenia rąk, aby zasnąć;
Tomando un poco de sueño, cabeceando otro poco, y cruzado los brazos otro poco para volver a dormir;
11 A twoje ubóstwo przyjdzie jak podróżny i twój niedostatek jak mąż uzbrojony.
así vendrá tu necesidad como caminante, y tu pobreza como hombre de escudo.
12 Człowiek nikczemny i niegodziwy chodzi z przewrotnością na ustach;
El hombre perverso es varón inicuo, anda en perversidad de boca;
13 Mruga swymi oczyma, mówi swymi nogami, wskazuje swymi palcami;
guiña con sus ojos, habla con sus pies, enseña con sus dedos;
14 Przewrotność [jest] w jego sercu, stale knuje zło [i] sieje niezgodę.
perversidades hay en su corazón, anda pensando mal en todo tiempo; enciende rencillas.
15 Dlatego nagle spadnie na niego nieszczęście; nagle zostanie złamany i pozbawiony ratunku.
Por tanto su calamidad vendrá de repente; súbitamente será quebrantado, y no habrá remedio.
16 Jest sześć rzeczy, których nienawidzi PAN, siedem budzi w nim odrazę:
Seis cosas aborrece el SEÑOR, y aun siete abomina su alma:
17 Wyniosłe oczy, kłamliwy język i ręce, które przelewają krew niewinną;
Los ojos altivos, la lengua mentirosa, las manos derramadoras de sangre inocente,
18 Serce, które knuje złe myśli; nogi, które spiesznie biegną do zła;
el corazón que maquina pensamientos inicuos, los pies presurosos para correr al mal,
19 Fałszywy świadek, który mówi kłamstwa, i ten, który sieje niezgodę między braćmi.
el testigo falso que habla mentiras, y el que enciende rencillas entre los hermanos.
20 Synu mój, strzeż przykazania twego ojca i nie odrzucaj prawa twojej matki.
Guarda, hijo mío, el mandamiento de tu padre, y no dejes la ley de tu madre;
21 Przywiąż je na zawsze do serca twego i zawieś je sobie na szyi.
átala siempre en tu corazón, enlázala a tu cuello.
22 Gdy będziesz chodził, poprowadzi cię; gdy zaśniesz, strzec cię będzie, a gdy się obudzisz, będzie mówić do ciebie;
Te guiará cuando anduvieres; cuando durmieres te guardará; hablará contigo cuando despertares.
23 Bo przykazanie [jest] pochodnią, prawo światłością, a upomnienia do karności są drogą życia;
Porque el mandamiento es candela, y la enseñanza luz; y camino de vida las reprensiones del castigo;
24 Aby cię strzegły przed złą kobietą [i] przed gładkim językiem obcej kobiety.
para que te guarden de la mala mujer, de la blandura de la lengua de la extraña.
25 Nie pożądaj w twoim sercu jej piękności i niech cię nie łowi swymi powiekami.
No codicies su hermosura en tu corazón, ni ella te prenda con sus ojos;
26 Bo dla kobiety nierządnej [zubożeje człowiek] o kawałek chleba, a żona cudzołożna czyha na cenne życie.
porque a causa de la mujer ramera es reducido el hombre a un bocado de pan; y la mujer caza la preciosa alma del varón.
27 Czy może ktoś wziąć ogień w zanadrze, a jego szaty się nie spalą?
¿Tomará el hombre fuego en su seno, sin que sus vestidos se quemen?
28 Czy może ktoś chodzić po rozżarzonych węglach, a jego nogi się nie poparzą?
¿Andará el hombre sobre las brasas, sin que sus pies se quemen?
29 Tak ten, kto wchodzi do żony swego bliźniego; ktokolwiek ją dotknie, nie będzie bez winy.
Así el que entrare a la mujer de su prójimo; no será sin culpa cualquiera que la tocare.
30 Nie pogardza się złodziejem, jeśli kradnie, by nasycić swoją duszę, będąc głodnym;
No tienen en poco al ladrón, aún cuando hurtare para saciar su alma teniendo hambre;
31 Ale [jeśli] go złapią, zwróci siedmiokrotnie [albo] odda cały dobytek swego domu.
tomado, paga siete veces; da toda la sustancia de su casa.
32 Lecz kto cudzołoży z kobietą, jest pozbawiony rozsądku; kto tak robi, gubi swoją duszę.
Mas el que comete adulterio con la mujer, es falto de corazón; corrompe su alma el que tal hace.
33 Znajdzie chłostę i wstyd, a jego hańba nie będzie zmazana.
Plaga y vergüenza hallará; y su afrenta nunca será raída.
34 Bo zazdrość rozpala gniew mężczyzny i nie będzie pobłażał w dniu zemsty.
Porque el celo sañudo del varón no perdonará en el día de la venganza;
35 Nie będzie miał względu na żaden okup i nie przyjmie darów, choćbyś najwięcej mu dawał.
no tendrá respeto a ninguna redención; ni querrá perdonar, aunque multipliques el cohecho.
