Przysłów 6
1 Synu mój, jeśli poręczyłeś za swego bliźniego i dałeś porękę za obcego;
Hijo mío, si saliste fiador por tu prójimo, Si empeñaste tu palabra a un extraño,
2 Związałeś się słowami ust twoich, schwytany jesteś mową twoich ust.
Si te enredaste con tus palabras, Y quedaste atrapado con los dichos de tu boca,
3 Uczyń więc tak, synu mój, uwolnij się, gdy wpadłeś w ręce swego bliźniego; idź, upokórz się i nalegaj na twego bliźniego.
Haz esto ahora, hijo mío, y líbrate. Ya que caíste en las manos de tu prójimo: Vé, humíllate e importuna a tu prójimo.
4 Nie daj snu swoim oczom i nie pozwól powiekom drzemać.
No concedas sueño a tus ojos, Ni adormecimiento a tus párpados.
5 Uwolnij się jak sarna z rąk [myśliwego] i jak ptak z ręki ptasznika.
Líbrate como gacela de la mano [del cazador], Como un ave de la trampa.
6 Idź do mrówki, leniwcze, przypatrz się jej drogom i bądź mądry;
Mira a la hormiga, oh perezoso, Observa sus caminos y sé sabio,
7 Chociaż nie ma ona wodza ani przełożonego, ani pana;
La cual, sin tener jefe, Ni gobernador, ni soberano,
8 To w lecie przygotowuje swój pokarm i gromadzi w żniwa swą żywność.
Prepara en el verano su comida. En el tiempo de la cosecha guarda su sustento.
9 Jak długo będziesz leżał, leniwcze? Kiedy wstaniesz ze swego snu?
¿Hasta cuándo estarás acostado, oh perezoso? ¿Cuándo te levantarás de tu sueño?
10 Jeszcze trochę snu, trochę drzemania, trochę założenia rąk, aby zasnąć;
Un rato duermes, otro dormitas, Un rato cruzas los brazos y descansas.
11 A twoje ubóstwo przyjdzie jak podróżny i twój niedostatek jak mąż uzbrojony.
Te llega la miseria como un vagabundo, Y tu necesidad como un hombre armado.
12 Człowiek nikczemny i niegodziwy chodzi z przewrotnością na ustach;
Hombre depravado es el hombre inicuo, Que anda en la perversidad de su boca,
13 Mruga swymi oczyma, mówi swymi nogami, wskazuje swymi palcami;
Guiña con un ojo, menea los pies, Hace señas con los dedos.
14 Przewrotność [jest] w jego sercu, stale knuje zło [i] sieje niezgodę.
En su corazón hay perversidades, Maquina maldades, y continuamente busca rencillas.
15 Dlatego nagle spadnie na niego nieszczęście; nagle zostanie złamany i pozbawiony ratunku.
Por tanto, su calamidad vendrá de repente. Súbitamente será quebrantado y no habrá remedio.
16 Jest sześć rzeczy, których nienawidzi PAN, siedem budzi w nim odrazę:
Seis [cosas] aborrece Yavé, Y aun siete repugna su alma:
17 Wyniosłe oczy, kłamliwy język i ręce, które przelewają krew niewinną;
Ojos altivos, boca mentirosa, Manos que derraman sangre inocente,
18 Serce, które knuje złe myśli; nogi, które spiesznie biegną do zła;
Corazón que maquina planes perversos, Pies presurosos para correr al mal,
19 Fałszywy świadek, który mówi kłamstwa, i ten, który sieje niezgodę między braćmi.
Testigo falso que habla mentiras, Y el que enciende discordias entre sus hermanos.
20 Synu mój, strzeż przykazania twego ojca i nie odrzucaj prawa twojej matki.
Hijo mío, guarda el mandamiento de tu padre, Y no abandones la instrucción de tu madre.
21 Przywiąż je na zawsze do serca twego i zawieś je sobie na szyi.
Átalos continuamente a tu corazón, Enlázalos en torno a tu cuello.
22 Gdy będziesz chodził, poprowadzi cię; gdy zaśniesz, strzec cię będzie, a gdy się obudzisz, będzie mówić do ciebie;
Cuando camines, te guiarán. Cuando duermas, te protegerán. Hablarán contigo al despertar.
23 Bo przykazanie [jest] pochodnią, prawo światłością, a upomnienia do karności są drogą życia;
Porque el mandamiento es lámpara, La enseñanza es luz Y camino de vida las reprensiones de la instrucción.
24 Aby cię strzegły przed złą kobietą [i] przed gładkim językiem obcej kobiety.
Te guardarán de la mala mujer, De la blandura de la boca de la mujer extraña.
25 Nie pożądaj w twoim sercu jej piękności i niech cię nie łowi swymi powiekami.
No codicies en tu corazón su hermosura, Ni dejes que te cautive con sus párpados.
26 Bo dla kobiety nierządnej [zubożeje człowiek] o kawałek chleba, a żona cudzołożna czyha na cenne życie.
Porque si la prostituta busca una hogaza de pan, La adúltera caza una vida preciosa.
27 Czy może ktoś wziąć ogień w zanadrze, a jego szaty się nie spalą?
¿Tomará el hombre fuego en su seno, Sin que ardan sus ropas?
28 Czy może ktoś chodzić po rozżarzonych węglach, a jego nogi się nie poparzą?
¿Andará un hombre sobre brasas, Sin que se quemen sus pies?
29 Tak ten, kto wchodzi do żony swego bliźniego; ktokolwiek ją dotknie, nie będzie bez winy.
Así sucederá con el que se une a la mujer de su prójimo. Ninguno que la toque quedará impune.
30 Nie pogardza się złodziejem, jeśli kradnie, by nasycić swoją duszę, będąc głodnym;
¿No desprecian al ladrón aunque robe Para llenar su estómago cuando tiene hambre?
31 Ale [jeśli] go złapią, zwróci siedmiokrotnie [albo] odda cały dobytek swego domu.
Si es sorprendido, tiene que pagar siete veces Y entregar todo lo que tiene en su casa.
32 Lecz kto cudzołoży z kobietą, jest pozbawiony rozsądku; kto tak robi, gubi swoją duszę.
Pues el adúltero es hombre sin cordura, Destructor de sí mismo es el que lo hace.
33 Znajdzie chłostę i wstyd, a jego hańba nie będzie zmazana.
Heridas y deshonra hallará, Y su afrenta no será borrada.
34 Bo zazdrość rozpala gniew mężczyzny i nie będzie pobłażał w dniu zemsty.
Porque los celos son la ira del hombre. En el día de la venganza no perdonará,
35 Nie będzie miał względu na żaden okup i nie przyjmie darów, choćbyś najwięcej mu dawał.
Ni aceptará algún rescate. No se aplacará aunque ofrezcas muchos regalos.
