Przysłów 6
1 Synu mój, jeśli poręczyłeś za swego bliźniego i dałeś porękę za obcego;
Mein Sohn, wenn du Bürge geworden bist für deinen Nächsten, für einen anderen deine Hand eingeschlagen hast;
2 Związałeś się słowami ust twoich, schwytany jesteś mową twoich ust.
bist du verstrickt durch die Worte deines Mundes, gefangen durch die Worte deines Mundes:
3 Uczyń więc tak, synu mój, uwolnij się, gdy wpadłeś w ręce swego bliźniego; idź, upokórz się i nalegaj na twego bliźniego.
tue denn dieses, mein Sohn, und reiße dich los, da du in deines Nächsten Hand gekommen bist; geh hin, wirf dich nieder, und bestürme deinen Nächsten;
4 Nie daj snu swoim oczom i nie pozwól powiekom drzemać.
gestatte deinen Augen keinen Schlaf, und keinen Schlummer deinen Wimpern;
5 Uwolnij się jak sarna z rąk [myśliwego] i jak ptak z ręki ptasznika.
reiße dich los wie eine Gazelle aus der Hand, und wie ein Vogel aus der Hand des Vogelstellers.
6 Idź do mrówki, leniwcze, przypatrz się jej drogom i bądź mądry;
Geh hin zur Ameise, du Fauler, sieh ihre Wege und werde weise.
7 Chociaż nie ma ona wodza ani przełożonego, ani pana;
Sie, die keinen Richter, Vorsteher und Gebieter hat,
8 To w lecie przygotowuje swój pokarm i gromadzi w żniwa swą żywność.
sie bereitet im Sommer ihr Brot, hat in der Ernte ihre Nahrung eingesammelt.
9 Jak długo będziesz leżał, leniwcze? Kiedy wstaniesz ze swego snu?
Bis wann willst du liegen, du Fauler? Wann willst du von deinem Schlafe aufstehen?
10 Jeszcze trochę snu, trochę drzemania, trochę założenia rąk, aby zasnąć;
Ein wenig Schlaf, ein wenig Schlummer, ein wenig Händefalten, um auszuruhen:
11 A twoje ubóstwo przyjdzie jak podróżny i twój niedostatek jak mąż uzbrojony.
und deine Armut wird kommen wie ein rüstig Zuschreitender, und deine Not wie ein gewappneter Mann.
12 Człowiek nikczemny i niegodziwy chodzi z przewrotnością na ustach;
Ein Belialsmensch, ein heilloser Mann ist, wer umhergeht mit Verkehrtheit des Mundes,
13 Mruga swymi oczyma, mówi swymi nogami, wskazuje swymi palcami;
mit seinen Augen zwinkt, mit seinen Füßen scharrt, mit seinen Fingern deutet.
14 Przewrotność [jest] w jego sercu, stale knuje zło [i] sieje niezgodę.
Verkehrtheiten sind in seinem Herzen; er schmiedet Böses zu aller Zeit, streut Zwietracht aus.
15 Dlatego nagle spadnie na niego nieszczęście; nagle zostanie złamany i pozbawiony ratunku.
Darum wird plötzlich sein Verderben kommen; im Augenblick wird er zerschmettert werden ohne Heilung. -
16 Jest sześć rzeczy, których nienawidzi PAN, siedem budzi w nim odrazę:
Sechs sind es, die Jehova haßt, und sieben sind seiner Seele ein Greuel:
17 Wyniosłe oczy, kłamliwy język i ręce, które przelewają krew niewinną;
Hohe Augen, eine Lügenzunge, und Hände, die unschuldiges Blut vergießen;
18 Serce, które knuje złe myśli; nogi, które spiesznie biegną do zła;
ein Herz, welches heillose Anschläge schmiedet, Füße, die eilends zum Bösen hinlaufen;
19 Fałszywy świadek, który mówi kłamstwa, i ten, który sieje niezgodę między braćmi.
wer Lügen ausspricht als falscher Zeuge, und wer Zwietracht ausstreut zwischen Brüdern.
20 Synu mój, strzeż przykazania twego ojca i nie odrzucaj prawa twojej matki.
Mein Sohn, bewahre das Gebot deines Vaters, und verlaß nicht die Belehrung deiner Mutter;
21 Przywiąż je na zawsze do serca twego i zawieś je sobie na szyi.
binde sie stets auf dein Herz, knüpfe sie um deinen Hals.
22 Gdy będziesz chodził, poprowadzi cię; gdy zaśniesz, strzec cię będzie, a gdy się obudzisz, będzie mówić do ciebie;
Wenn du einhergehst, wird sie dich leiten; wenn du dich niederlegst, wird sie über dich wachen; und erwachst du, so wird sie mit dir reden.
23 Bo przykazanie [jest] pochodnią, prawo światłością, a upomnienia do karności są drogą życia;
Denn das Gebot ist eine Leuchte, und die Belehrung ein Licht; und die Zurechtweisung der Zucht sind der Weg des Lebens:
24 Aby cię strzegły przed złą kobietą [i] przed gładkim językiem obcej kobiety.
um dich zu bewahren vor dem bösen Weibe, vor der Glätte der Zunge einer Fremden.
25 Nie pożądaj w twoim sercu jej piękności i niech cię nie łowi swymi powiekami.
Begehre nicht in deinem Herzen nach ihrer Schönheit, und sie fange dich nicht mit ihren Wimpern!
26 Bo dla kobiety nierządnej [zubożeje człowiek] o kawałek chleba, a żona cudzołożna czyha na cenne życie.
Denn um eines hurerischen Weibes willen kommt man bis auf einen Laib Brot, und eines Mannes Weib stellt einer kostbaren Seele nach. -
27 Czy może ktoś wziąć ogień w zanadrze, a jego szaty się nie spalą?
Sollte jemand Feuer in seinen Busen nehmen, ohne daß seine Kleider verbrennten?
28 Czy może ktoś chodzić po rozżarzonych węglach, a jego nogi się nie poparzą?
Oder sollte jemand über glühende Kohlen gehen, ohne daß seine Füße versengt würden?
29 Tak ten, kto wchodzi do żony swego bliźniego; ktokolwiek ją dotknie, nie będzie bez winy.
So der, welcher zu dem Weibe seines Nächsten eingeht: keiner, der sie berührt, wird für schuldlos gehalten werden. -
30 Nie pogardza się złodziejem, jeśli kradnie, by nasycić swoją duszę, będąc głodnym;
Man verachtet den Dieb nicht, wenn er stiehlt, um seine Gier zu stillen, weil ihn hungert;
31 Ale [jeśli] go złapią, zwróci siedmiokrotnie [albo] odda cały dobytek swego domu.
und wenn er gefunden wird, kann er siebenfach erstatten, kann alles Gut seines Hauses hingeben.
32 Lecz kto cudzołoży z kobietą, jest pozbawiony rozsądku; kto tak robi, gubi swoją duszę.
Wer mit einem Weibe Ehebruch begeht, ist unsinnig; wer seine Seele verderben will, der tut solches.
33 Znajdzie chłostę i wstyd, a jego hańba nie będzie zmazana.
Plage und Schande wird er finden, und seine Schmach wird nicht ausgelöscht werden.
34 Bo zazdrość rozpala gniew mężczyzny i nie będzie pobłażał w dniu zemsty.
Denn Eifersucht ist eines Mannes Grimm, und am Tage der Rache schont er nicht.
35 Nie będzie miał względu na żaden okup i nie przyjmie darów, choćbyś najwięcej mu dawał.
Er nimmt keine Rücksicht auf irgendwelche Sühne und willigt nicht ein, magst du auch das Geschenk vergrößern.
