< Przysłów 6 >
1 Synu mój, jeśli poręczyłeś za swego bliźniego i dałeś porękę za obcego;
Mon fils, si tu t’es porté garant pour ton prochain, si tu as engagé ta parole pour un étranger,
2 Związałeś się słowami ust twoich, schwytany jesteś mową twoich ust.
tu es pris au piège de tes promesses; tu es devenu le prisonnier de ta parole.
3 Uczyń więc tak, synu mój, uwolnij się, gdy wpadłeś w ręce swego bliźniego; idź, upokórz się i nalegaj na twego bliźniego.
Fais donc ceci, mon fils, pour recouvrer ta liberté, puisque tu es tombé au pouvoir d’autrui: va, insiste avec énergie et livre un assaut à ton prochain.
4 Nie daj snu swoim oczom i nie pozwól powiekom drzemać.
N’Accorde pas de sommeil à tes yeux ni de repos à tes paupières.
5 Uwolnij się jak sarna z rąk [myśliwego] i jak ptak z ręki ptasznika.
Dégage-toi, comme le cerf de la main du chasseur, comme le passereau de la main de l’oiseleur.
6 Idź do mrówki, leniwcze, przypatrz się jej drogom i bądź mądry;
Va trouver la fourmi, paresseux, observe ses façons d’agir et deviens sage:
7 Chociaż nie ma ona wodza ani przełożonego, ani pana;
elle n’a ni maître, ni surveillant, ni supérieur;
8 To w lecie przygotowuje swój pokarm i gromadzi w żniwa swą żywność.
et elle prépare sa nourriture durant l’été, elle amasse ses provisions au temps de la moisson!
9 Jak długo będziesz leżał, leniwcze? Kiedy wstaniesz ze swego snu?
Jusqu’à quand, paresseux, resteras-tu couché? Quand sortiras-tu de ton sommeil?
10 Jeszcze trochę snu, trochę drzemania, trochę założenia rąk, aby zasnąć;
"Ah! dormir encore un peu, rester un peu assoupi, entrelacer un peu les mains pour reposer!"
11 A twoje ubóstwo przyjdzie jak podróżny i twój niedostatek jak mąż uzbrojony.
Cependant, la pauvreté s’introduit chez toi comme un rôdeur, et la misère comme un guerrier armé.
12 Człowiek nikczemny i niegodziwy chodzi z przewrotnością na ustach;
Un personnage ignoble, un homme inique, c’est celui qui a recours au langage tortueux,
13 Mruga swymi oczyma, mówi swymi nogami, wskazuje swymi palcami;
qui cligne des yeux, frappe des pieds, fait des signes avec ses doigts,
14 Przewrotność [jest] w jego sercu, stale knuje zło [i] sieje niezgodę.
et, le cœur plein d’artifices, passe son temps à méditer le mal, à déchaîner la discorde.
15 Dlatego nagle spadnie na niego nieszczęście; nagle zostanie złamany i pozbawiony ratunku.
Aussi le malheur fond-il soudain sur lui; d’un coup, il est brisé et sans retour.
16 Jest sześć rzeczy, których nienawidzi PAN, siedem budzi w nim odrazę:
Il est six choses que l’Eternel déteste et sept qu’il a en horreur:
17 Wyniosłe oczy, kłamliwy język i ręce, które przelewają krew niewinną;
les yeux hautains, la langue mensongère, les mains qui répandent le sang innocent;
18 Serce, które knuje złe myśli; nogi, które spiesznie biegną do zła;
le cœur qui ourdit des desseins pervers, les pieds impatients de courir au mal,
19 Fałszywy świadek, który mówi kłamstwa, i ten, który sieje niezgodę między braćmi.
le faux témoin qui exhale le mensonge, enfin l’homme qui déchaîne la discorde entre frères.
20 Synu mój, strzeż przykazania twego ojca i nie odrzucaj prawa twojej matki.
Mon fils, sois fidèle aux recommandations de ton père, ne délaisse pas l’enseignement de ta mère.
21 Przywiąż je na zawsze do serca twego i zawieś je sobie na szyi.
Porte-les constamment attachés à ton cœur, noués à ton cou.
22 Gdy będziesz chodził, poprowadzi cię; gdy zaśniesz, strzec cię będzie, a gdy się obudzisz, będzie mówić do ciebie;
Qu’ils te guident dans tes marches, veillent sur ton repos et te soient un sujet d’entretien à ton réveil.
23 Bo przykazanie [jest] pochodnią, prawo światłością, a upomnienia do karności są drogą życia;
Car le devoir est un flambeau, la doctrine une lumière, les dictées de la morale un gage de vie.
24 Aby cię strzegły przed złą kobietą [i] przed gładkim językiem obcej kobiety.
C’Est ainsi que tu seras protégé contre la femme vicieuse, contre la langue mielleuse de l’étrangère.
25 Nie pożądaj w twoim sercu jej piękności i niech cię nie łowi swymi powiekami.
Ne convoite pas sa beauté en ton cœur, ne te laisse pas prendre à la séduction de ses paupières.
26 Bo dla kobiety nierządnej [zubożeje człowiek] o kawałek chleba, a żona cudzołożna czyha na cenne życie.
Car pour une courtisane on peut être réduit à une miche de pain; une femme adultère prend dans ses filets un gibier de prix.
27 Czy może ktoś wziąć ogień w zanadrze, a jego szaty się nie spalą?
Peut-on attiser du feu dans son sein, sans que les vêtements soient consumés?
28 Czy może ktoś chodzić po rozżarzonych węglach, a jego nogi się nie poparzą?
Peut-on marcher sur des charbons ardents, sans se brûler les pieds jusqu’au vif?
29 Tak ten, kto wchodzi do żony swego bliźniego; ktokolwiek ją dotknie, nie będzie bez winy.
Il en est ainsi de celui qui approche de la femme de son prochain; il ne restera pas indemne, celui qui la touche.
30 Nie pogardza się złodziejem, jeśli kradnie, by nasycić swoją duszę, będąc głodnym;
On ne méprise pas le voleur qui commet un larcin pour assouvir sa faim.
31 Ale [jeśli] go złapią, zwróci siedmiokrotnie [albo] odda cały dobytek swego domu.
Mais s’il est pris, il devra payer au septuple, donner tous les biens de sa maison.
32 Lecz kto cudzołoży z kobietą, jest pozbawiony rozsądku; kto tak robi, gubi swoją duszę.
Commettre un adultère c’est être insensé qui veut se perdre agit ainsi.
33 Znajdzie chłostę i wstyd, a jego hańba nie będzie zmazana.
Il ne recueillera que souffrances et déshonneur; sa honte sera ineffaçable.
34 Bo zazdrość rozpala gniew mężczyzny i nie będzie pobłażał w dniu zemsty.
Car la jalousie exaspère la fureur du mari: il sera sans pitié au jour de la vengeance.
35 Nie będzie miał względu na żaden okup i nie przyjmie darów, choćbyś najwięcej mu dawał.
Il ne se laissera apaiser par aucune rançon; il se montrera inexorable, dusses-tu prodiguer les présents.