Przysłów 31
1 Słowa króla Lemuela, proroctwo, którego nauczyła go jego matka.
The words of Lemuel, king of Massa: the teaching which he had from his mother.
2 Cóż, synu mój? Cóż, synu mojego łona? I cóż, synu moich ślubów?
What am I to say to you, O Lemuel, my oldest son? and what, O son of my body? and what, O son of my oaths?
3 Nie oddawaj kobietom swej siły ani twoich dróg temu, co [prowadzi] do zguby królów.
Do not give your strength to women, or your ways to that which is the destruction of kings.
4 Nie królom, o Lemuelu, nie królom wypada pić wina i nie książętom bawić się mocnym napojem;
It is not for kings, O Lemuel, it is not for kings to take wine, or for rulers to say, Where is strong drink?
5 By pijąc, nie zapomnieli praw i nie wypaczyli sprawy wszystkich ludzi uciśnionych.
For fear that through drinking they may come to have no respect for the law, wrongly judging the cause of those who are in trouble.
6 Dajcie mocny napój ginącym, a wino strapionym na duchu.
Give strong drink to him who is near to destruction, and wine to him whose soul is bitter:
7 Niech się napiją i zapomną o swoim ubóstwie, i niech nie pamiętają więcej swego utrapienia.
Let him have drink, and his need will go from his mind, and the memory of his trouble will be gone.
8 Otwórz swe usta dla niemych w sprawie wszystkich osądzonych na śmierć.
Let your mouth be open for those who have no voice, in the cause of those who are ready for death.
9 Otwórz swe usta, sądź sprawiedliwie i broń sprawy ubogiego i nędzarza.
Let your mouth be open, judging rightly, and give right decisions in the cause of the poor and those in need.
10 Któż znajdzie kobietę cnotliwą? Jej wartość przewyższa perły.
Who may make discovery of a woman of virtue? For her price is much higher than jewels.
11 Serce męża jej ufa i zysku mu nie zabraknie.
The heart of her husband has faith in her, and he will have profit in full measure.
12 Dobro mu będzie wyświadczać, a nie zło, po wszystkie dni swego życia.
She does him good and not evil all the days of her life.
13 Szuka wełny i lnu i chętnie pracuje swymi rękami.
She gets wool and linen, working at the business of her hands.
14 Podobna jest do okrętów handlowych; przywozi żywność z daleka.
She is like the trading-ships, getting food from far away.
15 Wstaje, gdy jeszcze jest noc, i daje pokarm swoim domownikom i odpowiednią porcję swym służącym.
She gets up while it is still night, and gives meat to her family, and their food to her servant-girls.
16 Myśli o polu i kupuje je; z zarobku swych rąk sadzi winnice.
After looking at a field with care, she gets it for a price, planting a vine-garden with the profit of her work.
17 Przepasuje swe biodra siłą i umacnia swoje ramiona.
She puts a band of strength round her, and makes her arms strong.
18 Dostrzega, że jej dorobek jest dobry, a jej pochodnia w nocy nie gaśnie.
She sees that her marketing is of profit to her: her light does not go out by night.
19 Wyciąga ręce po kądziel, a dłonią chwyta wrzeciono.
She puts her hands to the cloth-working rod, and her fingers take the wheel.
20 Otwiera dłoń przed ubogim i wyciąga swe ręce do nędzarza.
Her hands are stretched out to the poor; yes, she is open-handed to those who are in need.
21 Nie boi się śniegu dla swych domowników, bo wszyscy jej domownicy są ubrani w szkarłat.
She has no fear of the snow for her family, for all those in her house are clothed in red.
22 Robi sobie kobierce; jej ubiór jest z jedwabiu i purpury.
She makes for herself cushions of needlework; her clothing is fair linen and purple.
23 Jej mąż jest znany w bramach, gdy siedzi wśród starszyzny ziemi.
Her husband is a man of note in the public place, when he takes his seat among the responsible men of the land.
24 Wyrabia płótno i sprzedaje je, dostarcza pasy kupcowi.
She makes linen robes and gets a price for them, and traders take her cloth bands for a price.
25 Siła i godność są jej strojem; będzie się cieszyła jeszcze w przyszłości.
Strength and self-respect are her clothing; she is facing the future with a smile.
26 Otwiera swe usta mądrze i na jej języku [jest] prawo miłosierdzia.
Her mouth is open to give out wisdom, and the law of mercy is on her tongue.
27 Dogląda spraw swego domu i nie je chleba próżniactwa.
She gives attention to the ways of her family, she does not take her food without working for it.
28 Jej dzieci powstają i błogosławią jej, mąż także ją chwali:
Her children get up and give her honour, and her husband gives her praise, saying,
29 Wiele kobiet poczynało sobie cnotliwie, ale ty przewyższasz je wszystkie.
Unnumbered women have done well, but you are better than all of them.
30 Wdzięk [jest] zwodniczy i piękność próżna, [lecz] kobieta, która się boi PANA, jest godna pochwały.
Fair looks are a deceit, and a beautiful form is of no value; but a woman who has the fear of the Lord is to be praised.
31 Dajcie jej z owocu jej rąk i niech jej czyny chwalą ją w bramach.
Give her credit for what her hands have made: let her be praised by her works in the public place.
