Przysłów 30
1 Słowa Agura, syna Jake, proroctwo tego człowieka do Itiela, do Itiela i Ukala.
Las palabras de Agur hijo de Jakeh, la revelación: dice el hombre a Ithiel, a Ithiel y Ucal:
2 Zaprawdę jestem najgłupszym z ludzi i nie mam ludzkiego rozumu.
“Seguramente soy el hombre más ignorante, y no tienen la comprensión de un hombre.
3 Ani nie nauczyłem się mądrości, ani nie mam wiedzy o tym, co święty.
No he aprendido la sabiduría, ni tengo el conocimiento del Santo.
4 Któż wstąpił do nieba i zstąpił? Któż zebrał wiatr w swoje garście? Któż zgarnął wody do [swej] szaty? Któż utwierdził wszystkie krańce ziemi? Jakie [jest] jego imię? A jakie [jest] imię jego syna? Czy wiesz?
¿Quién subió al cielo y descendió? ¿Quién ha recogido el viento en sus puños? ¿Quién ha atado las aguas en su manto? ¿Quién ha establecido todos los confines de la tierra? ¿Cómo se llama y cómo se llama su hijo, si lo sabe?
5 Każde słowo Boga jest czyste; on [jest] tarczą dla tych, którzy mu ufają.
“Toda palabra de Dios es impecable. Es un escudo para los que se refugian en él.
6 Nie dodawaj nic do jego słów, aby cię nie strofował i abyś nie okazał się kłamcą.
No añadas nada a sus palabras, para que no te reprenda y te encuentre mentiroso.
7 Proszę cię o dwie rzeczy; nie odmawiaj mi [ich], zanim umrę.
“Dos cosas te he pedido. No me niegues antes de morir.
8 Oddal ode mnie marność i słowo kłamliwe; nie dawaj mi ani ubóstwa, ani bogactwa; żyw mnie odpowiednim dla mnie pokarmem;
Aleja de mí la falsedad y la mentira. No me des ni pobreza ni riqueza. Aliméntame con el alimento que me es necesario,
9 Abym będąc syty, nie zaparł się [ciebie] i nie mówił: Kim jest PAN? Albo zubożawszy, nie kradł i nie brał imienia mego Boga [nadaremnie].
no sea que me llene, te niegue y diga: “¿Quién es Yahvé? o para que no sea pobre y robe, y así deshonrar el nombre de mi Dios.
10 Nie oczerniaj sługi przed jego panem, aby ci nie złorzeczył i byś nie okazał się winny.
“No calumnies al siervo ante su amo, para que no te maldiga y seas considerado culpable.
11 [Jest] pokolenie, które złorzeczy swemu ojcu i nie błogosławi swojej matce.
Hay una generación que maldice a su padre, y no bendice a su madre.
12 [Jest] pokolenie, które we własnych oczach jest czyste, lecz nie jest obmyte ze swego plugastwa.
Hay una generación que es pura a sus propios ojos, pero no se han lavado de su suciedad.
13 [Jest] pokolenie, którego oczy są wyniosłe i powieki wzniesione.
Hay una generación, ¡oh, qué elevados son sus ojos! Sus párpados se levantan.
14 [Jest] pokolenie, którego zęby [są jak] miecze, a zęby trzonowe [jak] noże, by pożreć ubogich na ziemi i nędzarzy spośród ludzi.
Hay una generación cuyos dientes son como espadas, y sus mandíbulas como cuchillos, para devorar a los pobres de la tierra, y a los necesitados de entre los hombres.
15 Pijawka ma dwie córki, [które mówią]: Daj, daj. Trzy są rzeczy, które nie mogą się nasycić; cztery, które nie mówią: Dość.
“La sanguijuela tiene dos hijas: ‘Da, da’. “Hay tres cosas que nunca se satisfacen; cuatro que no dicen: “¡Basta!”:
Sheol, el vientre estéril, la tierra que no se conforma con el agua, y el fuego que no dice: “¡Basta! (Sheol h7585)
17 Oko, [które] wyśmiewa ojca i gardzi posłuszeństwem matce, wydziobią kruki [nad] potokami i wyjedzą orlęta.
“El ojo que se burla de su padre, y desprecia la obediencia a su madre, los cuervos del valle lo recogerán, las águilas jóvenes lo comerán.
18 Trzy [są] rzeczy dla mnie zbyt zdumiewające, czterech nie znam:
“Hay tres cosas que son demasiado sorprendentes para mí, cuatro que no entiendo:
19 Drogi orła w powietrzu, drogi węża na skale, drogi okrętu na środku morza i drogi mężczyzny z młodą kobietą.
El camino del águila en el aire, el camino de una serpiente sobre una roca, el camino de un barco en medio del mar, y el camino de un hombre con una doncella.
20 Taka [jest] droga kobiety cudzołożnej: je i obciera swoje usta, i mówi: Nie zrobiłam nic złego.
“Así es el camino de la mujer adúltera: Come y se limpia la boca, y dice: “No he hecho nada malo”.
21 Pod trzema rzeczami drży ziemia, czterech nie może znieść:
“Por tres cosas tiembla la tierra, y menos de cuatro, no puede soportar:
22 Sługi, kiedy panuje, głupca, kiedy syci się chlebem;
Para un siervo cuando es rey, un tonto cuando está lleno de comida,
23 Obmierzłej [kobiety], kiedy wychodzi za mąż, [i] służącej, kiedy dziedziczy po swojej pani.
para una mujer sin amor cuando está casada, y una sirvienta que es heredera de su señora.
24 Cztery są rzeczy najmniejsze na ziemi, jednak mędrsze nad mędrców:
“Hay cuatro cosas que son pequeñas en la tierra, pero son sumamente sabios:
25 Mrówki, lud słaby, a jednak w lecie przygotowują pokarm;
Las hormigas no son un pueblo fuerte, sin embargo, proporcionan su alimento en el verano.
26 Króliki, lud słaby, a jednak budują swój dom w skale;
Los huracanes no son más que un pueblo débil, pero hacen sus casas en las rocas.
27 Szarańcze nie mają króla, a jednak wszystkie wyruszają chmarą;
Las langostas no tienen rey, sin embargo, avanzan en las filas.
28 Pająk pracuje rękoma, a bywa w pałacach królewskich.
Puedes atrapar una lagartija con las manos, sin embargo, está en los palacios de los reyes.
29 Trzy są rzeczy, które poruszają się wspaniale, cztery kroczą dostojnie:
“Hay tres cosas que son majestuosas en su marcha, cuatro que son majestuosos en su marcha:
30 Lew, najsilniejszy wśród zwierząt, który przed nikim nie ustępuje;
El león, que es el más poderoso de los animales, y no se aparta por ninguna;
31 Chart i kozioł, i król, przeciw któremu nikt nie powstaje.
el galgo; el macho cabrío; y el rey contra el que no hay que levantarse.
32 Jeśli głupio postąpiłeś, wynosząc się, albo jeśli pomyślałeś źle, [połóż] rękę na ustach.
“Si has hecho una tontería al alzarte, o si has pensado mal, pon tu mano sobre tu boca.
33 Jak ubijanie mleka daje masło i wycieranie nosa wywołuje krew, tak kto wzbudza gniew, wszczyna kłótnię.
Pues como el batido de la leche produce mantequilla, y el retorcimiento de la nariz produce sangre, por lo que el forzamiento de la ira produce contienda”.
