Przysłów 30
1 Słowa Agura, syna Jake, proroctwo tego człowieka do Itiela, do Itiela i Ukala.
Слова Агура, сына Иакеева. Вдохновенные изречения, которые сказал этот человек Ифиилу, Ифиилу и Укалу:
2 Zaprawdę jestem najgłupszym z ludzi i nie mam ludzkiego rozumu.
подлинно, я более невежда, нежели кто-либо из людей, и разума человеческого нет у меня,
3 Ani nie nauczyłem się mądrości, ani nie mam wiedzy o tym, co święty.
и не научился я мудрости, и познания святых не имею.
4 Któż wstąpił do nieba i zstąpił? Któż zebrał wiatr w swoje garście? Któż zgarnął wody do [swej] szaty? Któż utwierdził wszystkie krańce ziemi? Jakie [jest] jego imię? A jakie [jest] imię jego syna? Czy wiesz?
Кто восходил на небо и нисходил? кто собрал ветер в пригоршни свои? кто завязал воду в одежду? кто поставил все пределы земли? какое имя ему? и какое имя сыну его? знаешь ли?
5 Każde słowo Boga jest czyste; on [jest] tarczą dla tych, którzy mu ufają.
Всякое слово Бога чисто; Он - щит уповающим на Него.
6 Nie dodawaj nic do jego słów, aby cię nie strofował i abyś nie okazał się kłamcą.
Не прибавляй к словам Его, чтобы Он не обличил тебя, и ты не оказался лжецом.
7 Proszę cię o dwie rzeczy; nie odmawiaj mi [ich], zanim umrę.
Двух вещей я прошу у Тебя, не откажи мне, прежде нежели я умру:
8 Oddal ode mnie marność i słowo kłamliwe; nie dawaj mi ani ubóstwa, ani bogactwa; żyw mnie odpowiednim dla mnie pokarmem;
суету и ложь удали от меня, нищеты и богатства не давай мне, питай меня насущным хлебом,
9 Abym będąc syty, nie zaparł się [ciebie] i nie mówił: Kim jest PAN? Albo zubożawszy, nie kradł i nie brał imienia mego Boga [nadaremnie].
дабы, пресытившись, я не отрекся Тебя и не сказал: “кто Господь?” и чтобы, обеднев, не стал красть и употреблять имя Бога моего всуе.
10 Nie oczerniaj sługi przed jego panem, aby ci nie złorzeczył i byś nie okazał się winny.
Не злословь раба пред господином его, чтобы он не проклял тебя, и ты не остался виноватым.
11 [Jest] pokolenie, które złorzeczy swemu ojcu i nie błogosławi swojej matce.
Есть род, который проклинает отца своего и не благословляет матери своей.
12 [Jest] pokolenie, które we własnych oczach jest czyste, lecz nie jest obmyte ze swego plugastwa.
Есть род, который чист в глазах своих, тогда как не омыт от нечистот своих.
13 [Jest] pokolenie, którego oczy są wyniosłe i powieki wzniesione.
Есть род - о, как высокомерны глаза его, и как подняты ресницы его!
14 [Jest] pokolenie, którego zęby [są jak] miecze, a zęby trzonowe [jak] noże, by pożreć ubogich na ziemi i nędzarzy spośród ludzi.
Есть род, у которого зубы - мечи, и челюсти - ножи, чтобы пожирать бедных на земле и нищих между людьми.
15 Pijawka ma dwie córki, [które mówią]: Daj, daj. Trzy są rzeczy, które nie mogą się nasycić; cztery, które nie mówią: Dość.
У ненасытимости две дочери: “давай, давай!” Вот три ненасытимых, и четыре, которые не скажут: “довольно!”
Преисподняя и утроба бесплодная, земля, которая не насыщается водою, и огонь, который не говорит: “довольно!” (Sheol h7585)
17 Oko, [które] wyśmiewa ojca i gardzi posłuszeństwem matce, wydziobią kruki [nad] potokami i wyjedzą orlęta.
Глаз, насмехающийся над отцом и пренебрегающий покорностью к матери, выклюют вороны дольные, и сожрут птенцы орлиные!
18 Trzy [są] rzeczy dla mnie zbyt zdumiewające, czterech nie znam:
Три вещи непостижимы для меня, и четырех я не понимаю:
19 Drogi orła w powietrzu, drogi węża na skale, drogi okrętu na środku morza i drogi mężczyzny z młodą kobietą.
пути орла на небе, пути змея на скале, пути корабля среди моря и пути мужчины к девице.
20 Taka [jest] droga kobiety cudzołożnej: je i obciera swoje usta, i mówi: Nie zrobiłam nic złego.
Таков путь и жены прелюбодейной; поела и обтерла рот свой, и говорит: “я ничего худого не сделала”.
21 Pod trzema rzeczami drży ziemia, czterech nie może znieść:
От трех трясется земля, четырех она не может носить:
22 Sługi, kiedy panuje, głupca, kiedy syci się chlebem;
раба, когда он делается царем; глупого, когда он досыта ест хлеб;
23 Obmierzłej [kobiety], kiedy wychodzi za mąż, [i] służącej, kiedy dziedziczy po swojej pani.
позорную женщину, когда она выходит замуж, и служанку, когда она занимает место госпожи своей.
24 Cztery są rzeczy najmniejsze na ziemi, jednak mędrsze nad mędrców:
Вот четыре малых на земле, но они мудрее мудрых:
25 Mrówki, lud słaby, a jednak w lecie przygotowują pokarm;
муравьи - народ не сильный, но летом заготовляют пищу свою;
26 Króliki, lud słaby, a jednak budują swój dom w skale;
горные мыши - народ слабый, но ставят дома свои на скале;
27 Szarańcze nie mają króla, a jednak wszystkie wyruszają chmarą;
у саранчи нет царя, но выступает вся она стройно;
28 Pająk pracuje rękoma, a bywa w pałacach królewskich.
паук лапками цепляется, но бывает в царских чертогах.
29 Trzy są rzeczy, które poruszają się wspaniale, cztery kroczą dostojnie:
Вот трое имеют стройную походку, и четверо стройно выступают:
30 Lew, najsilniejszy wśród zwierząt, który przed nikim nie ustępuje;
лев, силач между зверями, не посторонится ни перед кем;
31 Chart i kozioł, i król, przeciw któremu nikt nie powstaje.
конь и козел, предводитель стада, и царь среди народа своего.
32 Jeśli głupio postąpiłeś, wynosząc się, albo jeśli pomyślałeś źle, [połóż] rękę na ustach.
Если ты в заносчивости своей сделал глупость и помыслил злое, то положи руку на уста;
33 Jak ubijanie mleka daje masło i wycieranie nosa wywołuje krew, tak kto wzbudza gniew, wszczyna kłótnię.
потому что, как сбивание молока производит масло, толчок в нос производит кровь, так и возбуждение гнева производит ссору.
