< Przysłów 30 >
1 Słowa Agura, syna Jake, proroctwo tego człowieka do Itiela, do Itiela i Ukala.
Palavras de Agur, filho de Jaque, o de fala solene; [Este] homem diz a Itiel; a Itiel e a Ucal:
2 Zaprawdę jestem najgłupszym z ludzi i nie mam ludzkiego rozumu.
Certamente eu sou o mais bruto dos homens, e não tenho entendimento humano.
3 Ani nie nauczyłem się mądrości, ani nie mam wiedzy o tym, co święty.
Não aprendi sabedoria, nem tenho conhecimento do Santo [Deus].
4 Któż wstąpił do nieba i zstąpił? Któż zebrał wiatr w swoje garście? Któż zgarnął wody do [swej] szaty? Któż utwierdził wszystkie krańce ziemi? Jakie [jest] jego imię? A jakie [jest] imię jego syna? Czy wiesz?
Quem subiu ao céu, e desceu? Quem juntou os ventos com suas mãos? Quem amarrou as águas numa capa? Quem estabeleceu todos os limites da terra? Qual é o seu nome? e qual é o nome de seu filho, se tu o sabes?
5 Każde słowo Boga jest czyste; on [jest] tarczą dla tych, którzy mu ufają.
Toda palavra de Deus é pura; é escudo para os que nele confiam.
6 Nie dodawaj nic do jego słów, aby cię nie strofował i abyś nie okazał się kłamcą.
Nada acrescentes às suas palavras, para que ele não te repreenda, e sejas mostrado como mentiroso.
7 Proszę cię o dwie rzeczy; nie odmawiaj mi [ich], zanim umrę.
Duas coisas eu te pedi; não [as] negues a mim antes que eu morra.
8 Oddal ode mnie marność i słowo kłamliwe; nie dawaj mi ani ubóstwa, ani bogactwa; żyw mnie odpowiednim dla mnie pokarmem;
Afasta de mim a inutilidade e palavra mentirosa; [e] não me dês nem pobreza nem riqueza, mantém-me com o pão que me for necessário.
9 Abym będąc syty, nie zaparł się [ciebie] i nie mówił: Kim jest PAN? Albo zubożawszy, nie kradł i nie brał imienia mego Boga [nadaremnie].
Para que não aconteça de eu ficar farto e [te] negar, dizendo: Quem é o SENHOR? Nem também que eu empobreça, e venha a furtar, e desonre o nome do meu Deus.
10 Nie oczerniaj sługi przed jego panem, aby ci nie złorzeczył i byś nie okazał się winny.
Não difames do servo ao seu senhor, para que ele não te amaldiçoe e fiques culpado.
11 [Jest] pokolenie, które złorzeczy swemu ojcu i nie błogosławi swojej matce.
Há gente que amaldiçoa a seu pai e não bendiz à sua mãe;
12 [Jest] pokolenie, które we własnych oczach jest czyste, lecz nie jest obmyte ze swego plugastwa.
Há gente que é pura aos seus [próprios] olhos, mas que não foi lavada de sua imundície;
13 [Jest] pokolenie, którego oczy są wyniosłe i powieki wzniesione.
Há gente cujos olhos são arrogantes, e cujas sobrancelhas são levantadas;
14 [Jest] pokolenie, którego zęby [są jak] miecze, a zęby trzonowe [jak] noże, by pożreć ubogich na ziemi i nędzarzy spośród ludzi.
Há gente cujos dentes são espadas, e cujos queixos são facas, para devorarem aos aflitos da terra aos aflitos, e aos necessitados dentre os homens.
15 Pijawka ma dwie córki, [które mówią]: Daj, daj. Trzy są rzeczy, które nie mogą się nasycić; cztery, które nie mówią: Dość.
A sanguessuga tem duas filhas: “Dá” e “Dá”; estas três coisas nunca se fartam, e quatro nunca dizem “É o suficiente”:
16 Grób, niepłodne łono, ziemia niesyta wody i ogień, [który] nie mówi: Dość. (Sheol )
O Xeol, o útero estéril, a terra que não se farta de água, e o fogo que nunca diz estar satisfeito. (Sheol )
17 Oko, [które] wyśmiewa ojca i gardzi posłuszeństwem matce, wydziobią kruki [nad] potokami i wyjedzą orlęta.
Os olhos que zombam do pai ou desprezam obedecer à mãe, os corvos do riacho os arrancarão, e os filhotes de abutre os comerão.
18 Trzy [są] rzeczy dla mnie zbyt zdumiewające, czterech nie znam:
Estas três coisas me maravilham, e quatro que não entendo:
19 Drogi orła w powietrzu, drogi węża na skale, drogi okrętu na środku morza i drogi mężczyzny z młodą kobietą.
O caminho da águia no céu, o caminho da serpente na rocha, o caminho do navio no meio do mar, e o caminho do homem com uma moça.
20 Taka [jest] droga kobiety cudzołożnej: je i obciera swoje usta, i mówi: Nie zrobiłam nic złego.
Assim é o caminho da mulher adúltera: ela come, limpa sua boca, e diz: Não fiz mal algum.
21 Pod trzema rzeczami drży ziemia, czterech nie może znieść:
Por três coisas a terra se alvoroça, e por quatro que não pode suportar:
22 Sługi, kiedy panuje, głupca, kiedy syci się chlebem;
Pelo servo que governa como rei; [pelo] tolo que se enche de comida;
23 Obmierzłej [kobiety], kiedy wychodzi za mąż, [i] służącej, kiedy dziedziczy po swojej pani.
Pela mulher odiada, quando se casa; e [pela] serva quando toma o lugar de sua senhora.
24 Cztery są rzeczy najmniejsze na ziemi, jednak mędrsze nad mędrców:
Estas quatro coisas são pequenas sobre a terra, porém muito sábias:
25 Mrówki, lud słaby, a jednak w lecie przygotowują pokarm;
As formigas não são criaturas fortes, mas no verão preparam sua comida;
26 Króliki, lud słaby, a jednak budują swój dom w skale;
Os roedores são um “povo” fraco, mas fazem suas casas nas rochas;
27 Szarańcze nie mają króla, a jednak wszystkie wyruszają chmarą;
Os gafanhotos não têm rei; mas todos saem em bandos;
28 Pająk pracuje rękoma, a bywa w pałacach królewskich.
As lagartixas podem ser pegas com as mãos, e mesmo assim estão nos palácios dos reis.
29 Trzy są rzeczy, które poruszają się wspaniale, cztery kroczą dostojnie:
Estes três tem um bom andar, e quatro que se movem muito bem:
30 Lew, najsilniejszy wśród zwierząt, który przed nikim nie ustępuje;
O leão, forte entre os animais, que não foge de ninguém;
31 Chart i kozioł, i król, przeciw któremu nikt nie powstaje.
O galo, o bode, e o rei com seu exército.
32 Jeśli głupio postąpiłeś, wynosząc się, albo jeśli pomyślałeś źle, [połóż] rękę na ustach.
Se agiste como tolo, exaltando-te, e se planejaste o mal, [põe tua] mão sobre a boca;
33 Jak ubijanie mleka daje masło i wycieranie nosa wywołuje krew, tak kto wzbudza gniew, wszczyna kłótnię.
Porque [como] o forçar do leite produz manteiga, e o forçar do nariz produz sangue, [assim também] o forçar da ira produz briga.