< Przysłów 30 >
1 Słowa Agura, syna Jake, proroctwo tego człowieka do Itiela, do Itiela i Ukala.
Agurs, Jakes sønns ord og utsagn. Så talte mannen til Itiel, til Itiel og Ukkal:
2 Zaprawdę jestem najgłupszym z ludzi i nie mam ludzkiego rozumu.
Jeg er for ufornuftig til å kalles menneske; manns forstand har jeg ikke.
3 Ani nie nauczyłem się mądrości, ani nie mam wiedzy o tym, co święty.
Jeg har ikke lært visdom og har ikke kunnskap om den Hellige.
4 Któż wstąpił do nieba i zstąpił? Któż zebrał wiatr w swoje garście? Któż zgarnął wody do [swej] szaty? Któż utwierdził wszystkie krańce ziemi? Jakie [jest] jego imię? A jakie [jest] imię jego syna? Czy wiesz?
Hvem fór op til himmelen og fór ned? Hvem samlet været i sine never? Hvem bandt vannet i et klæde? Hvem satte alle jordens grenser? Hvad er hans navn, og hvad er hans sønns navn? Du vet det jo.
5 Każde słowo Boga jest czyste; on [jest] tarczą dla tych, którzy mu ufają.
Alt Guds ord er rent; han er et skjold for dem som tar sin tilflukt til ham.
6 Nie dodawaj nic do jego słów, aby cię nie strofował i abyś nie okazał się kłamcą.
Legg ikke noget til hans ord, forat han ikke skal straffe dig, og du stå som en løgner!
7 Proszę cię o dwie rzeczy; nie odmawiaj mi [ich], zanim umrę.
To ting beder jeg dig om, nekt mig dem ikke, før jeg dør:
8 Oddal ode mnie marność i słowo kłamliwe; nie dawaj mi ani ubóstwa, ani bogactwa; żyw mnie odpowiednim dla mnie pokarmem;
La falskhet og løgnens ord være langt borte fra mig! Gi mig ikke armod og heller ikke rikdom! La mig ete mitt tilmålte brød,
9 Abym będąc syty, nie zaparł się [ciebie] i nie mówił: Kim jest PAN? Albo zubożawszy, nie kradł i nie brał imienia mego Boga [nadaremnie].
forat jeg ikke når jeg blir mett, skal fornekte dig og si: Hvem er Herren? og ikke når jeg blir fattig, stjele og forbanne min Guds navn!
10 Nie oczerniaj sługi przed jego panem, aby ci nie złorzeczył i byś nie okazał się winny.
Baktal ikke en tjener for hans herre, forat han ikke skal banne dig, og du dra skyld over dig!
11 [Jest] pokolenie, które złorzeczy swemu ojcu i nie błogosławi swojej matce.
Der er en ætt som banner sin far og ikke velsigner sin mor,
12 [Jest] pokolenie, które we własnych oczach jest czyste, lecz nie jest obmyte ze swego plugastwa.
en ætt som er ren i sine egne øine og dog ikke har tvettet sig for sitt eget skarn,
13 [Jest] pokolenie, którego oczy są wyniosłe i powieki wzniesione.
en ætt - hvor stolte er ikke dens øine, og dens øielokk, hvor hever de sig ikke! -
14 [Jest] pokolenie, którego zęby [są jak] miecze, a zęby trzonowe [jak] noże, by pożreć ubogich na ziemi i nędzarzy spośród ludzi.
en ætt hvis tenner er sverd, og hvis jeksler er kniver, som eter arminger ut av landet og fattige ut av menneskenes tall.
15 Pijawka ma dwie córki, [które mówią]: Daj, daj. Trzy są rzeczy, które nie mogą się nasycić; cztery, które nie mówią: Dość.
Blodiglen har to døtre: Gi hit! Gi hit! Der er tre som aldri blir mette, fire som aldri sier: Nok!
16 Grób, niepłodne łono, ziemia niesyta wody i ogień, [który] nie mówi: Dość. (Sheol )
Det er dødsriket og det ufruktbare morsliv, jorden, som aldri blir mett av vann, og ilden, som aldri sier: Nok! (Sheol )
17 Oko, [które] wyśmiewa ojca i gardzi posłuszeństwem matce, wydziobią kruki [nad] potokami i wyjedzą orlęta.
Et øie som spotter far og forakter lydighet mot mor, det skal ravnene ved bekken hakke ut, og ørneunger skal ete det.
18 Trzy [są] rzeczy dla mnie zbyt zdumiewające, czterech nie znam:
Det er tre ting som er mig for underlige, og fire som jeg ikke skjønner:
19 Drogi orła w powietrzu, drogi węża na skale, drogi okrętu na środku morza i drogi mężczyzny z młodą kobietą.
Ørnens vei på himmelen, ormens vei over stenen, skibets vei på havet og en manns vei til en jomfru.
20 Taka [jest] droga kobiety cudzołożnej: je i obciera swoje usta, i mówi: Nie zrobiłam nic złego.
Slik bærer en horkvinne sig at: Hun eter og tørker sin munn og sier: Jeg har ikke gjort noget ondt.
21 Pod trzema rzeczami drży ziemia, czterech nie może znieść:
Under tre skjelver jorden, og under fire kan den ikke holde ut:
22 Sługi, kiedy panuje, głupca, kiedy syci się chlebem;
under en træl når han blir konge, og en dåre når han blir mett av brød,
23 Obmierzłej [kobiety], kiedy wychodzi za mąż, [i] służącej, kiedy dziedziczy po swojej pani.
under en forsmådd kvinne når hun blir gift, og en tjenestepike når hun arver sin frue.
24 Cztery są rzeczy najmniejsze na ziemi, jednak mędrsze nad mędrców:
Det er fire som er små på jorden og allikevel overvettes vise:
25 Mrówki, lud słaby, a jednak w lecie przygotowują pokarm;
Maurene er ikke noget sterkt folk, og enda lager de sin føde om sommeren;
26 Króliki, lud słaby, a jednak budują swój dom w skale;
fjellgrevlingene er ikke noget kraftig folk, og enda bygger de sitt hus i berget;
27 Szarańcze nie mają króla, a jednak wszystkie wyruszają chmarą;
gresshoppene har ingen konge, og enda drar de alle ut, skare efter skare;
28 Pająk pracuje rękoma, a bywa w pałacach królewskich.
firfislen kan du gripe med hendene, og allikevel finnes den i kongelige palasser.
29 Trzy są rzeczy, które poruszają się wspaniale, cztery kroczą dostojnie:
Det er tre som skrider vakkert frem, og fire som har en vakker gang:
30 Lew, najsilniejszy wśród zwierząt, który przed nikim nie ustępuje;
Løven, som er en helt blandt dyrene, og som ikke vender om for nogen,
31 Chart i kozioł, i król, przeciw któremu nikt nie powstaje.
hesten med gjord om lendene, bukken, og en konge i spissen for sitt folk.
32 Jeśli głupio postąpiłeś, wynosząc się, albo jeśli pomyślałeś źle, [połóż] rękę na ustach.
Har du vært så uforstandig at du har ophøiet dig, eller har du tenkt på ondt, da legg hånden på din munn!
33 Jak ubijanie mleka daje masło i wycieranie nosa wywołuje krew, tak kto wzbudza gniew, wszczyna kłótnię.
For trykk på melk gir smør, og trykk på nese gir blod, og trykk på vrede gir trette.