Przysłów 30
1 Słowa Agura, syna Jake, proroctwo tego człowieka do Itiela, do Itiela i Ukala.
The words of Agur, the son of Jakeh, even his prophecy; the inspired utterance of the man to Ithiel, even to Ithiel and Ucal.
2 Zaprawdę jestem najgłupszym z ludzi i nie mam ludzkiego rozumu.
Truly I am more stupid than any man; There is not in me the understanding of a man.
3 Ani nie nauczyłem się mądrości, ani nie mam wiedzy o tym, co święty.
I have not learned wisdom, Nor have I gained the knowledge of the Most Holy.
4 Któż wstąpił do nieba i zstąpił? Któż zebrał wiatr w swoje garście? Któż zgarnął wody do [swej] szaty? Któż utwierdził wszystkie krańce ziemi? Jakie [jest] jego imię? A jakie [jest] imię jego syna? Czy wiesz?
Who hath gone up into heaven and come down? Who hath gathered the wind in his fists? Who hath bound up the waters in a garment? Who hath established all the ends of the earth? What is his name, and what his son's name, if thou knowest?
5 Każde słowo Boga jest czyste; on [jest] tarczą dla tych, którzy mu ufają.
Every word of God is pure; A shield is he to them that put their trust in him.
6 Nie dodawaj nic do jego słów, aby cię nie strofował i abyś nie okazał się kłamcą.
Add not to his words, Lest he rebuke thee, and thou be found a liar.
7 Proszę cię o dwie rzeczy; nie odmawiaj mi [ich], zanim umrę.
Two things do I ask of thee; Withhold them not from me, before I die!
8 Oddal ode mnie marność i słowo kłamliwe; nie dawaj mi ani ubóstwa, ani bogactwa; żyw mnie odpowiednim dla mnie pokarmem;
Remove far from me falsehood and lies; Give me neither poverty nor riches; Feed me with the food which is needful for me;
9 Abym będąc syty, nie zaparł się [ciebie] i nie mówił: Kim jest PAN? Albo zubożawszy, nie kradł i nie brał imienia mego Boga [nadaremnie].
Lest I be full, and deny thee, And say, “Who is the LORD?” Or lest I be poor, and steal, And violate the name of my God.
10 Nie oczerniaj sługi przed jego panem, aby ci nie złorzeczył i byś nie okazał się winny.
Talk not against a servant to his master, Lest he curse thee, and thou suffer for it.
11 [Jest] pokolenie, które złorzeczy swemu ojcu i nie błogosławi swojej matce.
There is a class of men that curse their fathers, And do not bless their mothers.
12 [Jest] pokolenie, które we własnych oczach jest czyste, lecz nie jest obmyte ze swego plugastwa.
There is a class who are pure in their own eyes, And yet are not washed from their filthiness.
13 [Jest] pokolenie, którego oczy są wyniosłe i powieki wzniesione.
There is a class, —O how lofty are their eyes, And how are their eyelids lifted up!
14 [Jest] pokolenie, którego zęby [są jak] miecze, a zęby trzonowe [jak] noże, by pożreć ubogich na ziemi i nędzarzy spośród ludzi.
There is a class, whose teeth are swords, And their jaw-teeth knives, To devour the poor from off the earth, And the needy from among men.
15 Pijawka ma dwie córki, [które mówią]: Daj, daj. Trzy są rzeczy, które nie mogą się nasycić; cztery, które nie mówią: Dość.
The vampire hath two daughters; “Give! give!” [[is their cry.]] There are three things which are never satisfied; Yea, four which say not, “Enough!”
The underworld, and the barren womb; The earth, which is not satiated with water, And fire, which never saith, “It is enough!” (Sheol h7585)
17 Oko, [które] wyśmiewa ojca i gardzi posłuszeństwem matce, wydziobią kruki [nad] potokami i wyjedzą orlęta.
The eye that mocketh at a father, And scorneth to obey a mother, The ravens of the valley shall pick it out, And the young eagles shall eat it.
18 Trzy [są] rzeczy dla mnie zbyt zdumiewające, czterech nie znam:
These three things are too wonderful for me; Yea, there are four which I understand not:
19 Drogi orła w powietrzu, drogi węża na skale, drogi okrętu na środku morza i drogi mężczyzny z młodą kobietą.
The track of an eagle in the air, The track of a serpent upon a rock, The track of a ship in the midst of the sea, And the track of a man with a maid.
20 Taka [jest] droga kobiety cudzołożnej: je i obciera swoje usta, i mówi: Nie zrobiłam nic złego.
Such is the way of an adulterous woman; She eateth, and wipeth her mouth, And saith, “I have done nothing wrong.”
21 Pod trzema rzeczami drży ziemia, czterech nie może znieść:
Under three things is the earth disquieted; Yea, under four it cannot bear up:
22 Sługi, kiedy panuje, głupca, kiedy syci się chlebem;
Under a servant when he becometh a king, And a fool when he is filled with bread;
23 Obmierzłej [kobiety], kiedy wychodzi za mąż, [i] służącej, kiedy dziedziczy po swojej pani.
Under an odious woman when she becometh a wife, And a handmaid when she becometh heir to her mistress.
24 Cztery są rzeczy najmniejsze na ziemi, jednak mędrsze nad mędrców:
There are four things which are small upon the earth, Yet are they wise, instructed in wisdom.
25 Mrówki, lud słaby, a jednak w lecie przygotowują pokarm;
The ants are a people not strong, Yet they prepare in the summer their food.
26 Króliki, lud słaby, a jednak budują swój dom w skale;
The conies are a feeble people, Yet do they make their houses in the rocks.
27 Szarańcze nie mają króla, a jednak wszystkie wyruszają chmarą;
The locusts have no king, Yet do they all go forth in bands.
28 Pająk pracuje rękoma, a bywa w pałacach królewskich.
The lizard seizeth with its hands, And is in king's palaces.
29 Trzy są rzeczy, które poruszają się wspaniale, cztery kroczą dostojnie:
These three have a graceful step; Yea, four are graceful in their walk:
30 Lew, najsilniejszy wśród zwierząt, który przed nikim nie ustępuje;
The lion, the hero among beasts, Which turneth not back for any;
31 Chart i kozioł, i król, przeciw któremu nikt nie powstaje.
The loin-girded war-horse, the he-goat, And a king who cannot be withstood.
32 Jeśli głupio postąpiłeś, wynosząc się, albo jeśli pomyślałeś źle, [połóż] rękę na ustach.
If thou hast been foolish in lifting thyself up, And hast meditated evil, Put thy hand on thy mouth!
33 Jak ubijanie mleka daje masło i wycieranie nosa wywołuje krew, tak kto wzbudza gniew, wszczyna kłótnię.
For, as the pressing of milk bringeth forth cheese, And as the pressing of the nose bringeth forth blood, So the pressing of anger bringeth forth strife.
