Przysłów 3
1 Synu mój, nie zapominaj mego prawa, a niech twoje serce strzeże moich przykazań;
Hijo mío, no olvides mis instrucciones. Recuerda siempre mis mandamientos.
2 Bo przyniosą ci długie dni i lata życia oraz pokoju.
Así vivirás muchos años, y tu vida será plena.
3 Niech cię nie opuszczają miłosierdzie i prawda, przywiąż je do swojej szyi, wypisz je na tablicy swojego serca.
Aférrate a la bondad y a la verdad. Átalas a tu cuello y escríbelas en tu mente.
4 Wtedy znajdziesz łaskę i uznanie w oczach Boga i ludzi.
Así tendrás buena reputación y serás apreciado por Dios y la gente.
5 Ufaj PANU z całego swego serca i nie polegaj na swoim rozumie.
Pon tu confianza totalmente en el Señor, y no te fíes de lo que crees saber.
6 Zważaj na niego we wszystkich swoich drogach, a on będzie prostować twoje ścieżki.
Recuérdalo en todo lo que hagas, y él te mostrará el camino correcto.
7 Nie bądź mądrym we własnych oczach, [ale] bój się PANA i odstąp od zła.
No te creas sabio, respeta a Dios y evita el mal.
8 [To] da twemu ciału zdrowie i pokrzepienie twoim kościom.
Entonces serás sanado y fortalecido.
9 Czcij PANA swoim majątkiem i pierwocinami wszystkich twoich dochodów.
Honra al Señor con tu riqueza y con los primeros frutos de tus cosechas.
10 A twoje spichrze będą napełnione dostatkiem i twoje prasy będą przelewać się od nowego wina.
Entonces tus graneros serán llenos de fruto, y tus estanques rebosarán de vino nuevo.
11 Synu mój, nie gardź karceniem PANA i nie zniechęcaj się jego upomnieniem.
Hijo mío, no rechaces la disciplina del Señor ni te enojes cuando te corrija,
12 Bo kogo PAN miłuje, tego karze, jak ojciec syna, [którego] kocha.
porque el Señor corrige a los que ama, así como un padre corrige al hijo que más le agrada.
13 Błogosławiony człowiek, który znajduje mądrość, i człowiek, który nabiera rozumu;
Felices son los que encuentran la sabiduría y obtienen entendimiento,
14 Gdyż jego nabycie jest lepsze niż nabycie srebra, jego zdobycie [bardziej pożyteczne] niż złoto.
porque la sabiduría vale más que la plata, y ofrece mejor recompensa que el oro.
15 Jest droższa nad perły i żadna rzecz, której pragniesz, nie dorówna jej.
¡La sabiduría vale más que muchos rubíes y no se compara con ninguna cosa que puedas imaginar!
16 Długie dni są w jej prawej ręce, a w lewej bogactwa i chwała.
Por un lado ella te brinda larga vida, y por el otro riquezas y honra.
17 Jej drogi są drogami rozkoszy i wszystkie jej ścieżki spokojne.
Te dará verdadera felicidad, y te guiará a una prosperidad llena de paz.
18 Jest drzewem życia dla tych, którzy się jej chwycą; a ci, którzy się jej trzymają, są błogosławieni.
La sabiduría es un árbol de vida para todo el que se aferra a ella, y bendice a todos los que la aceptan.
19 PAN ugruntował ziemię mądrością, a niebiosa umocnił rozumem.
Fue gracias a la sabiduría el Señor creó la tierra, y gracias al conocimiento puso los cielos en su lugar.
20 Dzięki jego wiedzy rozstąpiły się głębiny, a obłoki spuszczają rosę.
Fue gracias a su conocimiento que las aguas de las profundidades fueron liberadas, y las nubes enviadas como rocío.
21 Synu mój, niech [one] ci [z] oczu nie schodzą; strzeż prawdziwej mądrości i roztropności;
Hijo mío, aférrate al buen juicio y a las decisiones sabias; no los pierdas de vista,
22 A będą życiem twojej duszy i ozdobą twojej szyi.
porque serán vida para ti, y como un adorno en tu cuello.
23 Wtedy będziesz bezpiecznie chodził swoją drogą, a noga twoja się nie potknie.
Caminarás con confianza y no tropezarás.
24 Gdy się położysz, nie będziesz się lękał; a gdy zaśniesz, twój sen będzie przyjemny.
Cuando descanses, no tendrás temor, y cuando te acuestes tu sueño será placentero.
25 Nie lękaj się nagłego strachu ani spustoszenia niegodziwych, gdy przyjdzie.
No tendrás temor del pánico repentino, ni de los desastres que azotan al malvado,
26 PAN bowiem będzie twoją ufnością i twojej nogi będzie strzegł od sideł.
porque el Señor será tu confianza, y evitará que caigas en trampa alguna.
27 Nie wzbraniaj się dobrze czynić potrzebującemu, gdy stać cię na to, aby [dobrze] czynić.
No le niegues el bien a quien lo merece cuando tengas el poder en tus manos.
28 Nie mów bliźniemu: Idź i przyjdź znowu, dam ci jutro, gdy masz to u siebie.
No le digas a tu prójimo: “Vete. Ven mañana, y yo te daré”, si ya tienes los recursos para darle.
29 Nie knuj zła przeciwko swemu bliźniemu, gdy spokojnie mieszka obok ciebie.
No hagas planes para perjudicar a tu prójimo que vive junto a ti, y que confía en ti.
30 Nie spieraj się z człowiekiem bez przyczyny, jeśli ci nic złego nie wyrządził.
No discutas con nadie sin razón, si no han hecho nada para hacerte daño alguno.
31 Nie zazdrość ciemięzcy i nie wybieraj żadnej z jego dróg.
¡No sientas celos de los violentos, ni sigas su ejemplo!
32 Przewrotny bowiem budzi w PANU odrazę, ale jego tajemnica [jest] z prawymi.
Porque el Señor aborrece a los mentirosos, pero es amigo de los que hacen lo que es bueno.
33 Przekleństwo PANA [jest] w domu niegodziwego, lecz [PAN] błogosławi mieszkanie sprawiedliwych.
Las casas de los malvados están malditas por el Señor, pero él bendice los hogares de los que viven en rectitud.
34 On szydzi z szyderców, ale daje łaskę pokornym.
Él se burla de los que se burlan, pero es bondadoso con los humildes.
35 Mądrzy odziedziczą chwałę, a głupi poniosą hańbę.
Los sabios recibirán honra, pero los necios permanecerán en desgracia.
