Przysłów 3
1 Synu mój, nie zapominaj mego prawa, a niech twoje serce strzeże moich przykazań;
My son! my law forget not, And my commands let thy heart keep,
2 Bo przyniosą ci długie dni i lata życia oraz pokoju.
For length of days and years, Life and peace they do add to thee.
3 Niech cię nie opuszczają miłosierdzie i prawda, przywiąż je do swojej szyi, wypisz je na tablicy swojego serca.
Let not kindness and truth forsake thee, Bind them on thy neck, Write them on the tablet of thy heart,
4 Wtedy znajdziesz łaskę i uznanie w oczach Boga i ludzi.
And find grace and good understanding In the eyes of God and man.
5 Ufaj PANU z całego swego serca i nie polegaj na swoim rozumie.
Trust unto Jehovah with all thy heart, And unto thine own understanding lean not.
6 Zważaj na niego we wszystkich swoich drogach, a on będzie prostować twoje ścieżki.
In all thy ways know thou Him, And He doth make straight thy paths.
7 Nie bądź mądrym we własnych oczach, [ale] bój się PANA i odstąp od zła.
Be not wise in thine own eyes, Fear Jehovah, and turn aside from evil.
8 [To] da twemu ciału zdrowie i pokrzepienie twoim kościom.
Healing it is to thy navel, And moistening to thy bones.
9 Czcij PANA swoim majątkiem i pierwocinami wszystkich twoich dochodów.
Honour Jehovah from thy substance, And from the beginning of all thine increase;
10 A twoje spichrze będą napełnione dostatkiem i twoje prasy będą przelewać się od nowego wina.
And filled are thy barns [with] plenty, And [with] new wine thy presses break forth.
11 Synu mój, nie gardź karceniem PANA i nie zniechęcaj się jego upomnieniem.
Chastisement of Jehovah, my son, despise not, And be not vexed with His reproof,
12 Bo kogo PAN miłuje, tego karze, jak ojciec syna, [którego] kocha.
For whom Jehovah loveth He reproveth, Even as a father the son He is pleased with.
13 Błogosławiony człowiek, który znajduje mądrość, i człowiek, który nabiera rozumu;
O the happiness of a man [who] hath found wisdom, And of a man [who] bringeth forth understanding.
14 Gdyż jego nabycie jest lepsze niż nabycie srebra, jego zdobycie [bardziej pożyteczne] niż złoto.
For better [is] her merchandise Than the merchandise of silver, And than gold — her increase.
15 Jest droższa nad perły i żadna rzecz, której pragniesz, nie dorówna jej.
Precious she [is] above rubies, And all thy pleasures are not comparable to her.
16 Długie dni są w jej prawej ręce, a w lewej bogactwa i chwała.
Length of days [is] in her right hand, In her left [are] wealth and honour.
17 Jej drogi są drogami rozkoszy i wszystkie jej ścieżki spokojne.
Her ways [are] ways of pleasantness, And all her paths [are] peace.
18 Jest drzewem życia dla tych, którzy się jej chwycą; a ci, którzy się jej trzymają, są błogosławieni.
A tree of life she [is] to those laying hold on her, And whoso is retaining her [is] happy.
19 PAN ugruntował ziemię mądrością, a niebiosa umocnił rozumem.
Jehovah by wisdom did found the earth, He prepared the heavens by understanding.
20 Dzięki jego wiedzy rozstąpiły się głębiny, a obłoki spuszczają rosę.
By His knowledge depths have been rent, And clouds do drop dew.
21 Synu mój, niech [one] ci [z] oczu nie schodzą; strzeż prawdziwej mądrości i roztropności;
My son! let them not turn from thine eyes, Keep thou wisdom and thoughtfulness,
22 A będą życiem twojej duszy i ozdobą twojej szyi.
And they are life to thy soul, and grace to thy neck.
23 Wtedy będziesz bezpiecznie chodził swoją drogą, a noga twoja się nie potknie.
Then thou goest thy way confidently, And thy foot doth not stumble.
24 Gdy się położysz, nie będziesz się lękał; a gdy zaśniesz, twój sen będzie przyjemny.
If thou liest down, thou art not afraid, Yea, thou hast lain down, And sweet hath been thy sleep.
25 Nie lękaj się nagłego strachu ani spustoszenia niegodziwych, gdy przyjdzie.
Be not afraid of sudden fear, And of the desolation of the wicked when it cometh.
26 PAN bowiem będzie twoją ufnością i twojej nogi będzie strzegł od sideł.
For Jehovah is at thy side, And He hath kept thy foot from capture.
27 Nie wzbraniaj się dobrze czynić potrzebującemu, gdy stać cię na to, aby [dobrze] czynić.
Withhold not good from its owners, When thy hand [is] toward God to do [it].
28 Nie mów bliźniemu: Idź i przyjdź znowu, dam ci jutro, gdy masz to u siebie.
Say not thou to thy friend, 'Go, and return, and to-morrow I give,' And substance with thee.
29 Nie knuj zła przeciwko swemu bliźniemu, gdy spokojnie mieszka obok ciebie.
Devise not against thy neighbour evil, And he sitting confidently with thee.
30 Nie spieraj się z człowiekiem bez przyczyny, jeśli ci nic złego nie wyrządził.
Strive not with a man without cause, If he have not done thee evil.
31 Nie zazdrość ciemięzcy i nie wybieraj żadnej z jego dróg.
Be not envious of a man of violence, Nor fix thou on any of his ways.
32 Przewrotny bowiem budzi w PANU odrazę, ale jego tajemnica [jest] z prawymi.
For an abomination to Jehovah [is] the perverted, And with the upright [is] His secret counsel.
33 Przekleństwo PANA [jest] w domu niegodziwego, lecz [PAN] błogosławi mieszkanie sprawiedliwych.
The curse of Jehovah [is] in the house of the wicked. And the habitation of the righteous He blesseth.
34 On szydzi z szyderców, ale daje łaskę pokornym.
If the scorners He doth scorn, Yet to the humble He doth give grace.
35 Mądrzy odziedziczą chwałę, a głupi poniosą hańbę.
Honour do the wise inherit, And fools are bearing away shame!
