< Przysłów 3 >

1 Synu mój, nie zapominaj mego prawa, a niech twoje serce strzeże moich przykazań;
My son, forget not my teaching, And let thy heart observe my precepts!
2 Bo przyniosą ci długie dni i lata życia oraz pokoju.
For length of days, and years of life, And peace shall they multiply to thee.
3 Niech cię nie opuszczają miłosierdzie i prawda, przywiąż je do swojej szyi, wypisz je na tablicy swojego serca.
Let not kindness and truth forsake thee; Bind them around thy neck, Write them upon the tablet of thy heart:
4 Wtedy znajdziesz łaskę i uznanie w oczach Boga i ludzi.
Then shalt thou find favor and good success In the sight of God and man.
5 Ufaj PANU z całego swego serca i nie polegaj na swoim rozumie.
Trust in the LORD with all thy heart, And lean not on thine own understanding;
6 Zważaj na niego we wszystkich swoich drogach, a on będzie prostować twoje ścieżki.
In all thy ways acknowledge him, And he will make thy paths plain.
7 Nie bądź mądrym we własnych oczach, [ale] bój się PANA i odstąp od zła.
Be not wise in thine own eyes; Fear the LORD, and depart from evil.
8 [To] da twemu ciału zdrowie i pokrzepienie twoim kościom.
It shall be health to thy muscles, And moisture to thy bones.
9 Czcij PANA swoim majątkiem i pierwocinami wszystkich twoich dochodów.
Honor the LORD with thy substance, And with the first-fruits of all thy increase;
10 A twoje spichrze będą napełnione dostatkiem i twoje prasy będą przelewać się od nowego wina.
So shall thy barns be filled with plenty, And thy vats overflow with new wine.
11 Synu mój, nie gardź karceniem PANA i nie zniechęcaj się jego upomnieniem.
My son, despise not the correction of the LORD, Nor be impatient under his chastisement!
12 Bo kogo PAN miłuje, tego karze, jak ojciec syna, [którego] kocha.
For whom the LORD loveth he chasteneth, Even as a father the son in whom he delighteth.
13 Błogosławiony człowiek, który znajduje mądrość, i człowiek, który nabiera rozumu;
Happy the man who findeth wisdom; Yea, the man who getteth understanding!
14 Gdyż jego nabycie jest lepsze niż nabycie srebra, jego zdobycie [bardziej pożyteczne] niż złoto.
For the profit thereof is greater than that of silver, And the gain thereof than that of fine gold.
15 Jest droższa nad perły i żadna rzecz, której pragniesz, nie dorówna jej.
More precious is she than pearls, And none of thy jewels is to be compared with her.
16 Długie dni są w jej prawej ręce, a w lewej bogactwa i chwała.
Length of days is in her right hand; In her left hand are riches and honor.
17 Jej drogi są drogami rozkoszy i wszystkie jej ścieżki spokojne.
Her ways are ways of pleasantness, And all her paths are peace.
18 Jest drzewem życia dla tych, którzy się jej chwycą; a ci, którzy się jej trzymają, są błogosławieni.
She is a tree of life to them that lay hold of her, And happy is every one who hath her in his grasp.
19 PAN ugruntował ziemię mądrością, a niebiosa umocnił rozumem.
The LORD by wisdom founded the earth; By understanding he framed the heavens.
20 Dzięki jego wiedzy rozstąpiły się głębiny, a obłoki spuszczają rosę.
By his knowledge the deep waters were cleft, And the clouds drop down the dew.
21 Synu mój, niech [one] ci [z] oczu nie schodzą; strzeż prawdziwej mądrości i roztropności;
My son, let them not depart from thine eyes; Keep sound wisdom and discretion!
22 A będą życiem twojej duszy i ozdobą twojej szyi.
For they shall be life to thy soul, And grace to thy neck.
23 Wtedy będziesz bezpiecznie chodził swoją drogą, a noga twoja się nie potknie.
Then shalt thou go on thy way securely, And thy foot shall not stumble;
24 Gdy się położysz, nie będziesz się lękał; a gdy zaśniesz, twój sen będzie przyjemny.
When thou liest down, thou shalt not be afraid, Yea, thou shalt lie down, and thy sleep shall be sweet.
25 Nie lękaj się nagłego strachu ani spustoszenia niegodziwych, gdy przyjdzie.
Be not thou afraid of sudden alarm, Nor of the storm that is for the wicked, when it cometh;
26 PAN bowiem będzie twoją ufnością i twojej nogi będzie strzegł od sideł.
For the LORD shall be thy confidence; Yea, he will keep thy foot from being taken.
27 Nie wzbraniaj się dobrze czynić potrzebującemu, gdy stać cię na to, aby [dobrze] czynić.
Withhold not kindness from those who need it, When it is in the power of thy hand to do it.
28 Nie mów bliźniemu: Idź i przyjdź znowu, dam ci jutro, gdy masz to u siebie.
Say not to thy neighbor, “Go, and come again, And to-morrow I will give to thee,” when thou hast it by thee.
29 Nie knuj zła przeciwko swemu bliźniemu, gdy spokojnie mieszka obok ciebie.
Devise not evil against thy neighbor, While he dwelleth securely by thee.
30 Nie spieraj się z człowiekiem bez przyczyny, jeśli ci nic złego nie wyrządził.
Contend not with a man without cause, When he hath done thee no harm.
31 Nie zazdrość ciemięzcy i nie wybieraj żadnej z jego dróg.
Envy not the oppressor, And choose none of his ways.
32 Przewrotny bowiem budzi w PANU odrazę, ale jego tajemnica [jest] z prawymi.
For the perverse man is the abomination of the LORD, But he is in friendship with the upright.
33 Przekleństwo PANA [jest] w domu niegodziwego, lecz [PAN] błogosławi mieszkanie sprawiedliwych.
The curse of the LORD is upon the house of the wicked, But he blesseth the dwelling of the righteous.
34 On szydzi z szyderców, ale daje łaskę pokornym.
Surely the scorners he treadeth scornfully, But giveth favor to the lowly.
35 Mądrzy odziedziczą chwałę, a głupi poniosą hańbę.
The wise shall obtain honor, But fools shall bear off shame.

< Przysłów 3 >