Przysłów 29
1 Człowiek, który czyni twardym [swój] kark mimo częstych nagan, zostanie nagle zniszczony i pozbawiony ratunku.
He, that being often reproved hardeneth his neck, shall suddenly be destroyed, and that without remedy.
2 Gdy sprawiedliwi są u władzy, lud się weseli, a gdy panują niegodziwi, lud wzdycha.
When the righteous are in authority, the people rejoice: but when the wicked beareth rule, the people mourn.
3 Kto miłuje mądrość, raduje swego ojca, a kto zadaje się z nierządnicami, trwoni majątek.
Whoso loveth wisdom rejoiceth his father: but he that keepeth company with harlots spendeth his substance.
4 Król utwierdza ziemię sądem, ale kto przyjmuje dary, burzy ją.
The king by judgment establisheth the land: but he that receiveth gifts overthroweth it.
5 Człowiek, który pochlebia swemu bliźniemu, rozciąga sieć przed jego nogami.
A man that flattereth his neighbour spreadeth a net for his feet.
6 Grzech złego człowieka jest jego sidłem, ale sprawiedliwy śpiewa i weseli się.
In the transgression of an evil man there is a snare: but the righteous doth sing and rejoice.
7 Sprawiedliwy zważa na sprawę ubogich, [a] niegodziwemu nie zależy na jej poznawaniu.
The righteous considereth the cause of the poor: but the wicked regardeth not to know it.
8 Szydercy prowadzą miasto w sidła, ale mądrzy odwracają gniew.
Scornful men bring a city into a snare: but wise men turn away wrath.
9 Jeśli mądry człowiek spiera się z głupim, czy się gniewa, czy się śmieje, nie [ma] pokoju.
If a wise man contendeth with a foolish man, whether he rage or laugh, there is no rest.
10 Krwiożercy nienawidzą prawego, ale sprawiedliwi szukają jego duszy.
The bloodthirsty hate the upright: but the just seek his soul.
11 Głupi ujawnia cały swój umysł, a mądry zachowuje go na później.
A fool uttereth all his mind: but a wise man keepeth it in till afterwards.
12 Jeśli władca słucha kłamstw, to wszyscy jego słudzy są niegodziwi.
If a ruler hearken to lies, all his servants are wicked.
13 Ubogi i zdzierca spotykają się, a PAN obu oświeca oczy.
The poor and the deceitful man meet together: YHWH lighteneth both their eyes.
14 Tron króla, który sądzi ubogich według prawdy, będzie umocniony na wieki.
The king that faithfully judgeth the poor, his throne shall be established for ever.
15 Rózga i upomnienia dają mądrość, a samowolne dziecko przynosi wstyd swojej matce.
The rod and reproof give wisdom: but a child left to himself bringeth his mother to shame.
16 Gdy niegodziwi się mnożą, to mnoży się i przestępstwo, lecz sprawiedliwi ujrzą ich upadek.
When the wicked are multiplied, transgression increaseth: but the righteous shall see their fall.
17 Karć swego syna, a da ci odpocząć i przyniesie rozkosz twojej duszy.
Correct thy son, and he shall give thee rest; yea, he shall give delight unto thy soul.
18 Gdy nie ma proroctwa, lud ginie, a kto przestrzega prawa, jest błogosławiony.
Where there is no vision, the people perish: but he that keepeth the law, happy is he.
19 Sługi nie poprawi się słowami, bo choć rozumie, jednak nie odpowiada.
A servant will not be corrected by words: for though he understand he will not answer.
20 Widzisz człowieka, który jest pochopny w swoich słowach? Więcej nadziei dla głupca niż dla niego.
Seest thou a man that is hasty in his words? there is more hope of a fool than of him.
21 Kto czule wychowuje sługę od młodości, na ostatek będzie go miał za syna.
He that delicately bringeth up his servant from a child shall have him become his son at the length.
22 Człowiek gniewliwy wszczyna spór, a człowiek porywczy mnoży grzechy.
An angry man stirreth up strife, and a furious man aboundeth in transgression.
23 Pycha człowieka poniża go, ale pokorny w duchu dostąpi chwały.
A man's pride shall bring him low: but honour shall uphold the humble in spirit.
24 Wspólnik złodzieja nienawidzi swojej duszy; słyszy przekleństwa, a nie wydaje [go].
Whoso is partner with a thief hateth his own soul: he heareth cursing, and bewrayeth it not.
25 Strach przed człowiekiem zastawia sidła, ale kto ufa PANU, będzie bezpieczny.
The fear of man bringeth a snare: but whoso putteth his trust in YHWH shall be safe.
26 Wielu zabiega o względy władcy, ale sąd każdego człowieka pochodzi od PANA.
Many seek the ruler's favour; but every man's judgment cometh from YHWH.
27 Bezbożny budzi odrazę w sprawiedliwych, a kto postępuje uczciwie, budzi odrazę w niegodziwych.
An unjust man is an abomination to the just: and he that is upright in the way is abomination to the wicked.
