Przysłów 29
1 Człowiek, który czyni twardym [swój] kark mimo częstych nagan, zostanie nagle zniszczony i pozbawiony ratunku.
He that being often reproved hardeneth his neck, shall suddenly be destroyed, and without remedy.
2 Gdy sprawiedliwi są u władzy, lud się weseli, a gdy panują niegodziwi, lud wzdycha.
When the righteous increase, the people rejoice; but when the wicked beareth rule, the people mourn.
3 Kto miłuje mądrość, raduje swego ojca, a kto zadaje się z nierządnicami, trwoni majątek.
Whoso loveth wisdom rejoiceth his father; but he that is a companion of harlots destroyeth [his] substance.
4 Król utwierdza ziemię sądem, ale kto przyjmuje dary, burzy ją.
A king by just judgment establisheth the land; but he that taketh gifts overthroweth it.
5 Człowiek, który pochlebia swemu bliźniemu, rozciąga sieć przed jego nogami.
A man that flattereth his neighbour spreadeth a net for his steps.
6 Grzech złego człowieka jest jego sidłem, ale sprawiedliwy śpiewa i weseli się.
In the transgression of an evil man there is a snare; but the righteous shall sing and rejoice.
7 Sprawiedliwy zważa na sprawę ubogich, [a] niegodziwemu nie zależy na jej poznawaniu.
The righteous taketh knowledge of the cause of the poor; the wicked understandeth not knowledge.
8 Szydercy prowadzą miasto w sidła, ale mądrzy odwracają gniew.
Scornful men set the city in a flame; but the wise turn away anger.
9 Jeśli mądry człowiek spiera się z głupim, czy się gniewa, czy się śmieje, nie [ma] pokoju.
If a wise man contendeth with a fool, whether he rage or laugh, [he] hath no rest.
10 Krwiożercy nienawidzą prawego, ale sprawiedliwi szukają jego duszy.
The bloodthirsty hate the perfect, but the upright care for his soul.
11 Głupi ujawnia cały swój umysł, a mądry zachowuje go na później.
A fool uttereth all his mind; but a wise [man] keepeth it back.
12 Jeśli władca słucha kłamstw, to wszyscy jego słudzy są niegodziwi.
If a ruler hearken to lying words, all his servants are wicked.
13 Ubogi i zdzierca spotykają się, a PAN obu oświeca oczy.
The indigent and the oppressor meet together; Jehovah lighteneth the eyes of them both.
14 Tron króla, który sądzi ubogich według prawdy, będzie umocniony na wieki.
A king that faithfully judgeth the poor, his throne shall be established for ever.
15 Rózga i upomnienia dają mądrość, a samowolne dziecko przynosi wstyd swojej matce.
The rod and reproof give wisdom; but a child left [to himself] bringeth his mother to shame.
16 Gdy niegodziwi się mnożą, to mnoży się i przestępstwo, lecz sprawiedliwi ujrzą ich upadek.
When the wicked increase, transgression increaseth; but the righteous shall see their fall.
17 Karć swego syna, a da ci odpocząć i przyniesie rozkosz twojej duszy.
Chasten thy son, and he shall give thee rest, and shall give delight unto thy soul.
18 Gdy nie ma proroctwa, lud ginie, a kto przestrzega prawa, jest błogosławiony.
Where there is no vision the people cast off restraint; but happy is he that keepeth the law.
19 Sługi nie poprawi się słowami, bo choć rozumie, jednak nie odpowiada.
A servant is not corrected by words: he understandeth indeed, but he will not answer.
20 Widzisz człowieka, który jest pochopny w swoich słowach? Więcej nadziei dla głupca niż dla niego.
Hast thou seen a man hasty in his words? there is more hope of a fool than of him.
21 Kto czule wychowuje sługę od młodości, na ostatek będzie go miał za syna.
He that delicately bringeth up his servant from a child, shall in the end have him as a son.
22 Człowiek gniewliwy wszczyna spór, a człowiek porywczy mnoży grzechy.
An angry man exciteth contention; and a furious man aboundeth in transgression.
23 Pycha człowieka poniża go, ale pokorny w duchu dostąpi chwały.
A man's pride bringeth him low; but the humble in spirit shall obtain honour.
24 Wspólnik złodzieja nienawidzi swojej duszy; słyszy przekleństwa, a nie wydaje [go].
Whoso shareth with a thief hateth his own soul: he heareth the adjuration, and declareth not.
25 Strach przed człowiekiem zastawia sidła, ale kto ufa PANU, będzie bezpieczny.
The fear of man bringeth a snare; but whoso putteth his confidence in Jehovah is protected.
26 Wielu zabiega o względy władcy, ale sąd każdego człowieka pochodzi od PANA.
Many seek the ruler's face; but a man's right judgment is from Jehovah.
27 Bezbożny budzi odrazę w sprawiedliwych, a kto postępuje uczciwie, budzi odrazę w niegodziwych.
An unjust man is an abomination to the righteous; and he that is of upright way is an abomination to the wicked [man].
