Przysłów 28
1 Niegodziwi uciekają, choć nikt ich nie goni, ale sprawiedliwi są dzielni jak lew.
Los malvados huyen cuando nadie los persigue; pero los justos son audaces como un león.
2 Z powodu grzechu ziemi wielu [jest] jej władców, ale dzięki człowiekowi roztropnemu i rozumnemu będzie trwała.
En la rebelión, una tierra tiene muchos gobernantes, pero el orden es mantenido por un hombre de entendimiento y conocimiento.
3 Ubogi człowiek, który gnębi biednych, [jest jak] gwałtowny deszcz, po którym nie ma chleba.
Un necesitado que oprime a los pobres es como una lluvia torrencial que no deja cosechas.
4 Ci, którzy odstępują od prawa, chwalą niegodziwych, lecz ci, którzy przestrzegają prawa, zwalczają ich.
Los que abandonan la ley alaban a los malvados; pero los que guardan la ley se enfrentan a ellos.
5 Źli ludzie nie rozumieją sądu, ale ci, którzy szukają PANA, rozumieją wszystko.
Los hombres malvados no entienden la justicia; pero los que buscan a Yahvé lo comprenden plenamente.
6 Lepszy jest ubogi, który postępuje uczciwie, niż człowiek przewrotny w [swych] drogach, chociaż jest bogaty.
Mejor es el pobre que camina en su integridad que el que es perverso en sus caminos, y es rico.
7 Kto przestrzega prawa, jest rozumnym synem, a towarzysz rozwiązłych hańbi swego ojca.
El que guarda la ley es un hijo sabio; pero el que es compañero de los glotones avergüenza a su padre.
8 Kto pomnaża swój majątek lichwą i odsetkami, zbiera go dla tego, kto zlituje się nad ubogimi.
El que aumenta su riqueza con intereses excesivos lo recoge para quien se apiada de los pobres.
9 Kto odwraca swe ucho, aby nie słyszeć prawa, nawet jego modlitwa budzi odrazę.
El que aparta su oído para no oír la ley, incluso su oración es una abominación.
10 Kto sprowadza prawych na złą drogę, sam wpadnie we własny dół, ale nienaganni odziedziczą dobro.
El que hace que los rectos se extravíen por el mal camino, caerá en su propia trampa; pero los irreprochables heredarán el bien.
11 Bogacz jest mądry w swoich oczach, ale rozumny biedak go bada.
El rico es sabio a sus propios ojos; pero el pobre que tiene entendimiento ve a través de él.
12 Gdy sprawiedliwi się radują, jest wielka chwała, a gdy niegodziwi powstają, człowiek się kryje.
Cuando los justos triunfan, hay gran gloria; pero cuando los malvados se levantan, los hombres se esconden.
13 Kto ukrywa swe grzechy, nie będzie miał szczęścia, ale kto [je] wyznaje i porzuca, dostąpi miłosierdzia.
El que oculta sus pecados no prospera, pero quien se confiesa y renuncia a ellos encuentra la misericordia.
14 Błogosławiony człowiek, który się zawsze boi, ale kto zatwardza swoje serce, wpada w nieszczęście.
Dichoso el hombre que siempre teme; pero el que endurece su corazón cae en el problema.
15 Jak lew ryczący i zgłodniały niedźwiedź, tak niegodziwy władca panujący nad ubogim ludem.
Como un león que ruge o un oso que embiste, así es un gobernante malvado sobre gente indefensa.
16 Władca bezrozumny jest wielkim ciemięzcą, [a] kto nienawidzi chciwości, przedłuży swoje dni.
Un gobernante tirano carece de juicio. Quien odia la ganancia mal habida tendrá días largos.
17 Człowiek, który przeleje krew ludzką, ucieknie aż do dołu; [niech] nikt go nie zatrzymuje.
El hombre atormentado por la culpa de la sangre será un fugitivo hasta la muerte. Nadie lo apoyará.
18 Kto postępuje uczciwie, będzie wybawiony, a przewrotny na [swoich] drogach nagle upadnie.
Quien camina sin culpa se mantiene a salvo; pero uno con caminos perversos caerá de repente.
19 Kto uprawia swoją ziemię, nasyci się chlebem, a kto naśladuje próżniaków, nasyci się nędzą.
El que trabaja su tierra tendrá abundancia de alimentos; pero el que persigue fantasías se saciará de pobreza.
20 Wierny człowiek będzie opływał w błogosławieństwa, a kto chce się szybko wzbogacić, nie będzie bez winy.
Un hombre fiel es rico en bendiciones; pero el que está ansioso por ser rico no quedará impune.
21 Niedobrze jest mieć wzgląd na osobę, bo dla kęsa chleba niejeden popełni przestępstwo.
Mostrar parcialidad no es bueno, pero un hombre hará el mal por un pedazo de pan.
22 Kto chce szybko się wzbogacić, ma złe oko, a nie wie, że przyjdzie na niego bieda.
El hombre tacaño se apresura a buscar las riquezas, y no sabe que la pobreza le espera.
23 Kto strofuje człowieka, znajdzie potem [więcej] przychylności niż ten, który pochlebia językiem.
El que reprende a un hombre encontrará después más favor que el que adula con la lengua.
24 Kto kradnie ojcu lub matce i mówi: To nie grzech, jest towarzyszem zbójcy.
El que roba a su padre o a su madre y dice: “No está mal”. es un socio con un destructor.
25 Człowiek wyniosły wszczyna spór, ale kto pokłada ufność w PANU, będzie nasycony.
El que es codicioso suscita conflictos; pero el que confía en Yahvé prosperará.
26 Kto ufa własnemu sercu, jest głupi, a kto mądrze postępuje, będzie ocalony.
El que confía en sí mismo es un necio; pero el que camina en la sabiduría se mantiene a salvo.
27 Kto daje ubogiemu, nie zazna braku, a [na tego], kto odwraca swe oczy [od niego], spadnie wiele przekleństw.
Al que da a los pobres no le falta nada; pero el que cierra los ojos tendrá muchas maldiciones.
28 Gdy niegodziwi powstają, ludzie się kryją, ale gdy giną, sprawiedliwi się mnożą.
Cuando los malvados se levantan, los hombres se esconden; pero cuando perecen, los justos prosperan.
