Przysłów 28
1 Niegodziwi uciekają, choć nikt ich nie goni, ale sprawiedliwi są dzielni jak lew.
The wicked have fled and there is no pursuer. And the righteous as a young lion is confident.
2 Z powodu grzechu ziemi wielu [jest] jej władców, ale dzięki człowiekowi roztropnemu i rozumnemu będzie trwała.
By the transgression of a land many [are] its heads. And by an intelligent man, Who knoweth right — it is prolonged.
3 Ubogi człowiek, który gnębi biednych, [jest jak] gwałtowny deszcz, po którym nie ma chleba.
A man — poor and oppressing the weak, [Is] a sweeping rain, and there is no bread.
4 Ci, którzy odstępują od prawa, chwalą niegodziwych, lecz ci, którzy przestrzegają prawa, zwalczają ich.
Those forsaking the law praise the wicked, Those keeping the law plead against them.
5 Źli ludzie nie rozumieją sądu, ale ci, którzy szukają PANA, rozumieją wszystko.
Evil men understand not judgment, And those seeking Jehovah understand all.
6 Lepszy jest ubogi, który postępuje uczciwie, niż człowiek przewrotny w [swych] drogach, chociaż jest bogaty.
Better [is] the poor walking in his integrity, Than the perverse of ways who is rich.
7 Kto przestrzega prawa, jest rozumnym synem, a towarzysz rozwiązłych hańbi swego ojca.
Whoso is keeping the law is an intelligent son, And a friend of gluttons, Doth cause his father to blush.
8 Kto pomnaża swój majątek lichwą i odsetkami, zbiera go dla tego, kto zlituje się nad ubogimi.
Whoso is multiplying his wealth by biting and usury, For one favouring the poor doth gather it.
9 Kto odwraca swe ucho, aby nie słyszeć prawa, nawet jego modlitwa budzi odrazę.
Whoso is turning his ear from hearing the law, Even his prayer [is] an abomination.
10 Kto sprowadza prawych na złą drogę, sam wpadnie we własny dół, ale nienaganni odziedziczą dobro.
Whoso is causing the upright to err in an evil way, Into his own pit he doth fall, And the perfect do inherit good.
11 Bogacz jest mądry w swoich oczach, ale rozumny biedak go bada.
A rich man is wise in his own eyes, And the intelligent poor searcheth him.
12 Gdy sprawiedliwi się radują, jest wielka chwała, a gdy niegodziwi powstają, człowiek się kryje.
In the exulting of the righteous the glory [is] abundant, And in the rising of the wicked man is apprehensive.
13 Kto ukrywa swe grzechy, nie będzie miał szczęścia, ale kto [je] wyznaje i porzuca, dostąpi miłosierdzia.
Whoso is covering his transgressions prospereth not, And he who is confessing and forsaking hath mercy.
14 Błogosławiony człowiek, który się zawsze boi, ale kto zatwardza swoje serce, wpada w nieszczęście.
O the happiness of a man fearing continually, And whoso is hardening his heart falleth into evil.
15 Jak lew ryczący i zgłodniały niedźwiedź, tak niegodziwy władca panujący nad ubogim ludem.
A growling lion, and a ranging bear, [Is] the wicked ruler over a poor people.
16 Władca bezrozumny jest wielkim ciemięzcą, [a] kto nienawidzi chciwości, przedłuży swoje dni.
A leader lacking understanding multiplieth oppressions, Whoso is hating dishonest gain prolongeth days.
17 Człowiek, który przeleje krew ludzką, ucieknie aż do dołu; [niech] nikt go nie zatrzymuje.
A man oppressed with the blood of a soul, Unto the pit fleeth, none taketh hold on him.
18 Kto postępuje uczciwie, będzie wybawiony, a przewrotny na [swoich] drogach nagle upadnie.
Whoso is walking uprightly is saved, And the perverted of ways falleth at once.
19 Kto uprawia swoją ziemię, nasyci się chlebem, a kto naśladuje próżniaków, nasyci się nędzą.
Whoso is tilling his ground is satisfied [with] bread, And whoso is pursuing vanity, Is filled [with] poverty.
20 Wierny człowiek będzie opływał w błogosławieństwa, a kto chce się szybko wzbogacić, nie będzie bez winy.
A stedfast man hath multiplied blessings, And whoso is hasting to be rich is not acquitted.
21 Niedobrze jest mieć wzgląd na osobę, bo dla kęsa chleba niejeden popełni przestępstwo.
To discern faces is not good, And for a piece of bread doth a man transgress.
22 Kto chce szybko się wzbogacić, ma złe oko, a nie wie, że przyjdzie na niego bieda.
Troubled for wealth [is] the man [with] an evil eye, And he knoweth not that want doth meet him.
23 Kto strofuje człowieka, znajdzie potem [więcej] przychylności niż ten, który pochlebia językiem.
Whoso is reproving a man afterwards findeth grace, More than a flatterer with the tongue.
24 Kto kradnie ojcu lub matce i mówi: To nie grzech, jest towarzyszem zbójcy.
Whoso is robbing his father, or his mother, And is saying, 'It is not transgression,' A companion he is to a destroyer.
25 Człowiek wyniosły wszczyna spór, ale kto pokłada ufność w PANU, będzie nasycony.
Whoso is proud in soul stirreth up contention, And whoso is trusting on Jehovah is made fat.
26 Kto ufa własnemu sercu, jest głupi, a kto mądrze postępuje, będzie ocalony.
Whoso is trusting in his heart is a fool, And whoso is walking in wisdom is delivered.
27 Kto daje ubogiemu, nie zazna braku, a [na tego], kto odwraca swe oczy [od niego], spadnie wiele przekleństw.
Whoso is giving to the poor hath no lack, And whoso is hiding his eyes multiplied curses.
28 Gdy niegodziwi powstają, ludzie się kryją, ale gdy giną, sprawiedliwi się mnożą.
In the rising of the wicked a man is hidden, And in their destruction the righteous multiply!
