Przysłów 27
1 Nie chlub się dniem jutrzejszym, bo nie wiesz, co dzień przyniesie.
Boast not thyself of to-morrow, For thou knowest not what a day bringeth forth.
2 Niech inny cię chwali, a nie twoje usta; ktoś obcy, a nie twoje wargi.
Let another praise thee, and not thine own mouth, A stranger, and not thine own lips.
3 Ciężki jest kamień i piasek waży, ale gniew głupca cięższy od obu.
A stone [is] heavy, and the sand [is] heavy, And the anger of a fool Is heavier than they both.
4 Okrutny jest gniew i straszliwa zapalczywość, lecz któż się ostoi przed zazdrością?
Fury [is] fierce, and anger [is] overflowing, And who standeth before jealousy?
5 Lepsza jest jawna nagana niż skryta miłość.
Better [is] open reproof than hidden love.
6 Rany przyjaciela [są] wierne, ale pocałunki wroga [są] zwodnicze.
Faithful are the wounds of a lover, And abundant the kisses of an enemy.
7 Dusza nasycona podepcze plaster miodu, a dla głodnej duszy wszystko, co gorzkie, jest słodkie.
A satiated soul treadeth down a honeycomb, And [to] a hungry soul every bitter thing [is] sweet.
8 Jak ptak odlatuje od swego gniazda, tak człowiek odchodzi od swego miejsca.
As a bird wandering from her nest, So [is] a man wandering from his place.
9 Maść i kadzidło radują serce, tak słodycz przyjaciela dzięki radzie od serca.
Ointment and perfume rejoice the heart, And the sweetness of one's friend — from counsel of the soul.
10 Nie opuszczaj swego przyjaciela ani przyjaciela twego ojca, a w dniu twego nieszczęścia nie wchodź do domu twego brata, bo lepszy [jest] sąsiad bliski niż brat daleki.
Thine own friend, and the friend of thy father, forsake not, And the house of thy brother enter not In a day of thy calamity, Better [is] a near neighbour than a brother afar off.
11 Bądź mądrym, synu mój, rozwesel moje serce, abym mógł odpowiedzieć temu, który mi urąga.
Be wise, my son, and rejoice my heart. And I return my reproacher a word.
12 Roztropny dostrzega zło i ukrywa się, a prości idą dalej i ponoszą karę.
The prudent hath seen the evil, he is hidden, The simple have passed on, they are punished.
13 Zabierz szatę temu, kto [ręczył za] obcego, i od tego, który ręczył za cudzą kobietę, weź zastaw.
Take his garment, when a stranger hath been surety, And for a strange woman pledge it.
14 Kto wczesnym rankiem błogosławi swemu przyjacielowi donośnym głosem, temu będzie to poczytane za przekleństwo.
Whoso is saluting his friend with a loud voice, In the morning rising early, A light thing it is reckoned to him.
15 Nieustające kapanie w dniu rzęsistego deszczu i kłótliwa żona są sobie podobne;
A continual dropping in a day of rain, And a woman of contentions are alike,
16 Kto ją ukrywa, ukrywa wiatr i w prawej ręce [wonny] olejek, który sam siebie wydaje.
Whoso is hiding her hath hidden the wind, And the ointment of his right hand calleth out.
17 Żelazo ostrzy się żelazem, tak człowiek zaostrza oblicze swego przyjaciela.
Iron by iron is sharpened, And a man sharpens the face of his friend.
18 Kto strzeże drzewa figowego, spożyje jego owoc; tak kto posługuje swemu panu, dozna czci.
The keeper of a fig-tree eateth its fruit, And the preserver of his master is honoured.
19 Jak w wodzie odbija się twarz, tak w sercu człowieka – człowiek.
As [in] water the face [is] to face, So the heart of man to man.
Sheol and destruction are not satisfied, And the eyes of man are not satisfied. (Sheol h7585)
21 Czym dla srebra jest tygiel, a dla złota piec, tym dla człowieka pochwała.
A refining pot [is] for silver, and a furnace for gold, And a man according to his praise.
22 Choćbyś zmiażdżył głupca w moździerzu tłuczkiem razem z ziarnami, nie opuści go głupota.
If thou dost beat the foolish in a mortar, Among washed things — with a pestle, His folly turneth not aside from off him.
23 Doglądaj pilnie swego dobytku [i] troszcz się o [swe] stada.
Know well the face of thy flock, Set thy heart to the droves,
24 Bo bogactwo nie [trwa] na wieki ani korona przez wszystkie pokolenia.
For riches [are] not to the age, Nor a crown to generation and generation.
25 Trawa wyrasta, pojawia się zieleń, z gór zioła zbierają.
Revealed was the hay, and seen the tender grass, And gathered the herbs of mountains.
26 Owce są na twoje szaty, a kozły [są] zapłatą za pole.
Lambs [are] for thy clothing, And the price of the field [are] he-goats,
27 I dosyć mleka koziego na pokarm dla ciebie, na wyżywienie twego domu i na utrzymanie twoich służebnic.
And a sufficiency of goats' milk [is] for thy bread, For bread to thy house, and life to thy damsels!
