Przysłów 27
1 Nie chlub się dniem jutrzejszym, bo nie wiesz, co dzień przyniesie.
Boast not thyself of tomorrow; for thou knowest not what a day may bring forth.
2 Niech inny cię chwali, a nie twoje usta; ktoś obcy, a nie twoje wargi.
Let another man praise thee, and not thine own mouth; a stranger, and not thine own lips.
3 Ciężki jest kamień i piasek waży, ale gniew głupca cięższy od obu.
A stone is heavy, and the sand weighty; but a fool’s vexation is heavier than them both.
4 Okrutny jest gniew i straszliwa zapalczywość, lecz któż się ostoi przed zazdrością?
Wrath is cruel, and anger is outrageous; but who is able to stand before jealousy?
5 Lepsza jest jawna nagana niż skryta miłość.
Better is open rebuke than love that is hidden.
6 Rany przyjaciela [są] wierne, ale pocałunki wroga [są] zwodnicze.
Faithful are the wounds of a friend: but the kisses of an enemy are profuse.
7 Dusza nasycona podepcze plaster miodu, a dla głodnej duszy wszystko, co gorzkie, jest słodkie.
The full soul loatheth an honeycomb: but to the hungry soul every bitter thing is sweet.
8 Jak ptak odlatuje od swego gniazda, tak człowiek odchodzi od swego miejsca.
As a bird that wandereth from her nest, so is a man that wandereth from his place.
9 Maść i kadzidło radują serce, tak słodycz przyjaciela dzięki radzie od serca.
Ointment and perfume rejoice the heart: so doth the sweetness of a man’s friend [that cometh] of hearty counsel.
10 Nie opuszczaj swego przyjaciela ani przyjaciela twego ojca, a w dniu twego nieszczęścia nie wchodź do domu twego brata, bo lepszy [jest] sąsiad bliski niż brat daleki.
Thine own friend, and thy father’s friend, forsake not; and go not to thy brother’s house in the day of thy calamity: better is a neighbour that is near than a brother far off.
11 Bądź mądrym, synu mój, rozwesel moje serce, abym mógł odpowiedzieć temu, który mi urąga.
My son, be wise, and make my heart glad, that I may answer him that reproacheth me.
12 Roztropny dostrzega zło i ukrywa się, a prości idą dalej i ponoszą karę.
A prudent man seeth the evil, [and] hideth himself: [but] the simple pass on, [and] suffer for it.
13 Zabierz szatę temu, kto [ręczył za] obcego, i od tego, który ręczył za cudzą kobietę, weź zastaw.
Take his garment that is surety for a stranger; and hold him in pledge [that is surety] for a strange woman.
14 Kto wczesnym rankiem błogosławi swemu przyjacielowi donośnym głosem, temu będzie to poczytane za przekleństwo.
He that blesseth his friend with a loud voice, rising early in the morning, it shall be counted a curse to him.
15 Nieustające kapanie w dniu rzęsistego deszczu i kłótliwa żona są sobie podobne;
A continual dropping in a very rainy day and a contentious woman are alike:
16 Kto ją ukrywa, ukrywa wiatr i w prawej ręce [wonny] olejek, który sam siebie wydaje.
He that would restrain her restraineth the wind, and his right hand encountereth oil.
17 Żelazo ostrzy się żelazem, tak człowiek zaostrza oblicze swego przyjaciela.
Iron sharpeneth iron; so a man sharpeneth the countenance of his friend.
18 Kto strzeże drzewa figowego, spożyje jego owoc; tak kto posługuje swemu panu, dozna czci.
Whoso keepeth the fig tree shall eat the fruit thereof; and he that waiteth on his master shall be honoured.
19 Jak w wodzie odbija się twarz, tak w sercu człowieka – człowiek.
As in water face [answereth] to face, so the heart of man to man.
Sheol and Abaddon are never satisfied; and the eyes of man are never satisfied. (Sheol h7585)
21 Czym dla srebra jest tygiel, a dla złota piec, tym dla człowieka pochwała.
The fining pot is for silver, and the furnace for gold, and a man is [tried] by his praise.
22 Choćbyś zmiażdżył głupca w moździerzu tłuczkiem razem z ziarnami, nie opuści go głupota.
Though thou shouldest bray a fool in a mortar with a pestle among bruised corn, yet will not his foolishness depart from him.
23 Doglądaj pilnie swego dobytku [i] troszcz się o [swe] stada.
Be thou diligent to know the state of thy flocks, [and] look well to thy herds:
24 Bo bogactwo nie [trwa] na wieki ani korona przez wszystkie pokolenia.
For riches are not for ever; and doth the crown endure unto all generations?
25 Trawa wyrasta, pojawia się zieleń, z gór zioła zbierają.
The hay is carried, and the tender grass sheweth itself, and the herbs of the mountains are gathered in.
26 Owce są na twoje szaty, a kozły [są] zapłatą za pole.
The lambs are for thy clothing, and the goats are the price of the field:
27 I dosyć mleka koziego na pokarm dla ciebie, na wyżywienie twego domu i na utrzymanie twoich służebnic.
And [there will be] goats’ milk enough for thy food, for the food of thy household; and maintenance for thy maidens.
