< Przysłów 27 >
1 Nie chlub się dniem jutrzejszym, bo nie wiesz, co dzień przyniesie.
Ayaw panghambog mahitungod sa ugma, kay wala ka masayod kung unsa ang dalhon nianang adlawa.
2 Niech inny cię chwali, a nie twoje usta; ktoś obcy, a nie twoje wargi.
Pasagdi nga dayegon ka sa uban ug dili ang imong kaugalingon nga baba; ang dumuduong ug dili ang imong kaugalingong mga ngabil.
3 Ciężki jest kamień i piasek waży, ale gniew głupca cięższy od obu.
Hunahunaa ang kabug-aton sa bato ug ang kabug-aton sa balas–mas bug-at pa nianang duha ang pagpanghagit sa usa ka buangbuang.
4 Okrutny jest gniew i straszliwa zapalczywość, lecz któż się ostoi przed zazdrością?
Adunay kasamok diha sa kapungot ug baha diha sa kasuko, apan kinsa man ang makabarog diha sa pagpangabugho?
5 Lepsza jest jawna nagana niż skryta miłość.
Mas maayo pa ang dayag nga pagbadlong kaysa gitagoan nga gugma.
6 Rany przyjaciela [są] wierne, ale pocałunki wroga [są] zwodnicze.
Matinud-anon ang mga samad nga gikan sa usa ka higala, apan mahimong malinlahon ang halok sa usa ka kaaway.
7 Dusza nasycona podepcze plaster miodu, a dla głodnej duszy wszystko, co gorzkie, jest słodkie.
Ang tawo nga nabusog na pag-ayo mobalibad bisan gani sa dugos, apan alang sa tawong gigutom, ang tanang pait nga butang tam-is.
8 Jak ptak odlatuje od swego gniazda, tak człowiek odchodzi od swego miejsca.
Ang langgam nga nahisalaag gikan sa iyang salag sama sa tawo nga nahisalaag gikan sa iyang gipuy-an.
9 Maść i kadzidło radują serce, tak słodycz przyjaciela dzięki radzie od serca.
Ang pahumot ug ang insenso makapalipay sa kasingkasing, apan ang kaayo sa usa ka higala mas maayo pa kaysa sa iyang tambag.
10 Nie opuszczaj swego przyjaciela ani przyjaciela twego ojca, a w dniu twego nieszczęścia nie wchodź do domu twego brata, bo lepszy [jest] sąsiad bliski niż brat daleki.
Ayaw isalikway ang imong higala ug ang mga higala sa imong amahan, ug ayaw pag-adto sa balay sa imong igsoon nga lalaki sa panahon sa imong kalisdanan. Mas maayo pa ang silingan nga anaa sa duol kaysa igsoon nga atua sa layo.
11 Bądź mądrym, synu mój, rozwesel moje serce, abym mógł odpowiedzieć temu, który mi urąga.
Pagmaalamon, akong anak, ug lipaya ang akong kasingkasing; unya tubagon ko ang motamay kanako.
12 Roztropny dostrzega zło i ukrywa się, a prości idą dalej i ponoszą karę.
Sa dihang makakita ug kagubot ang tawo nga adunay kahibalo, motago siya, apan mopadayon ang tawong walay alamag ug mag-antos siya tungod niini.
13 Zabierz szatę temu, kto [ręczył za] obcego, i od tego, który ręczył za cudzą kobietę, weź zastaw.
Kuhaa ang bisti kung ang tag-iya niini nagbutang ug salapi alang sa utang sa usa ka dumuduong; ug kuhaa kini kung nagbutang siya ug kwarta alang sa usa ka babaye nga mananapaw.
14 Kto wczesnym rankiem błogosławi swemu przyjacielowi donośnym głosem, temu będzie to poczytane za przekleństwo.
Si bisan kinsa nga naghatag ug panalangin sa iyang silingan uban sa makusog nga tingog sayo sa kabuntagon, kana nga panalangin isipon nga tunglo!
15 Nieustające kapanie w dniu rzęsistego deszczu i kłótliwa żona są sobie podobne;
Ang malalison nga asawa sama sa kanunay nga tagaktak sa ulan sa tibuok adlaw;
16 Kto ją ukrywa, ukrywa wiatr i w prawej ręce [wonny] olejek, który sam siebie wydaje.
ang pagpugong kaniya sama sa pagpugong sa hangin, o ang pagsulay sa paghakop sa lana sa imong tuo nga kamot.
17 Żelazo ostrzy się żelazem, tak człowiek zaostrza oblicze swego przyjaciela.
Ang puthaw mobaid sa puthaw; sa samang paagi, ang tawo mobaid sa iyang higala.
18 Kto strzeże drzewa figowego, spożyje jego owoc; tak kto posługuje swemu panu, dozna czci.
Siya nga nag-atiman sa kahoy nga igera magakaon sa bunga niini, ug ang tawo nga nagpanalipod sa iyang agalon mapasidunggan.
19 Jak w wodzie odbija się twarz, tak w sercu człowieka – człowiek.
Sama nga makita ang dagway sa tawo kung motan-aw siya sa tubig, busa ang kasingkasing sa tawo magapakita kung unsa siya nga pagkatawo.
20 Piekło i zatracenie są nienasycone, tak oczy człowieka są niesyte. (Sheol )
Ingon nga dili gayod matagbaw ang Sheol ug ang Abaddon, busa dili gayod matagbaw ang mga mata sa tawo. (Sheol )
21 Czym dla srebra jest tygiel, a dla złota piec, tym dla człowieka pochwała.
Ang tunawanan alang sa plata ug ang hudnohan alang sa bulawan; ug masulayan ang tawo sa dihang dayegon siya.
22 Choćbyś zmiażdżył głupca w moździerzu tłuczkiem razem z ziarnami, nie opuści go głupota.
Bisan pa ug imong dugmokon ang buangbuang pinaagi sa lubokanan–uban sa trigo–apan sa gihapon dili siya biyaan sa iyang pagkabuangbuang.
23 Doglądaj pilnie swego dobytku [i] troszcz się o [swe] stada.
Siguroha nga nasayod ka sa kahimtang sa panon sa imong mga karnero ug hatagi ug pagtagad ang panon sa imong mga kanding,
24 Bo bogactwo nie [trwa] na wieki ani korona przez wszystkie pokolenia.
kay ang bahandi dili man molungtad hangtod sa kahangtoran. Molungtad ba ang paghari sa tanang kaliwatan?
25 Trawa wyrasta, pojawia się zieleń, z gór zioła zbierają.
Nahanaw ang sagbot ug mitubo ang bag-o ug sa kabukiran gitigom ang pagkaon alang sa mga baka.
26 Owce są na twoje szaty, a kozły [są] zapłatą za pole.
Ang mga nating karnero ang mohatag kanimo ug bisti ug ang mga kanding ang magpahinagbo sa bayad sa inyong uma.
27 I dosyć mleka koziego na pokarm dla ciebie, na wyżywienie twego domu i na utrzymanie twoich służebnic.
Adunay gatas sa kanding alang sa imong pagkaon–ang pagkaon alang sa imong panimalay–ug kalan-on alang sa imong mga sulugoon nga babaye.