< Przysłów 26 >
1 Jak śnieg w lecie i jak deszcz we żniwa, tak głupiemu nie przystoi chwała.
Come la neve [non si conviene] alla state, Nè la pioggia al tempo della ricolta, Così la gloria non si conviene allo stolto.
2 Jak ptak się tuła [i] jak jaskółka lata, tak nie przyjdzie niezasłużone przekleństwo.
Come il passero vaga, e la rondinella vola, Così la maledizione [data] senza cagione non avverrà.
3 Bicz na konia, wędzidło na osła, a kij na grzbiet głupiego.
La sferza al cavallo, ed il capestro all'asino, E il bastone al dosso degli stolti.
4 Nie odpowiadaj głupiemu według jego głupoty, abyś i ty nie był do niego podobny.
Non rispondere allo stolto secondo la sua follia; Che talora anche tu non gli sii agguagliato.
5 Odpowiedz głupiemu według jego głupoty, aby nie był mądry we własnych oczach.
Rispondi allo stolto, come si conviene alla sua follia; Che talora non gli paia d'esser savio.
6 Kto powierza głupiemu posłannictwo, odcina sobie nogi i pije na własną szkodę.
Chi [si] taglia i piedi [ne] beve l'ingiuria; Così avviene a chi manda a far de' messi per uno stolto.
7 [Jak] nierówne są nogi chromego, tak przysłowie w ustach głupich.
Lo zoppo zoppica delle sue due gambe; Così [fa] la sentenza nella bocca degli stolti.
8 Jaki jest ten, kto przywiązuje kamień do procy, taki ten, kto oddaje cześć głupiemu.
Chi dà gloria allo stolto [Fa] come [chi gittasse] una pietra preziosa in un mucchio di sassi.
9 Jak cierń wbija się w rękę pijaka, tak przysłowie w ustach głupców.
La sentenza nella bocca degli stolti [È come] una spina, che sia caduta in mano ad un ebbro.
10 Wielki [Bóg] stworzył wszystko i odpłaca głupiemu, odpłaca również przestępcom.
I grandi tormentano ognuno, E prezzolano stolti, e salariano passanti.
11 [Jak] pies powraca do swoich wymiocin, tak głupi powtarza swoją głupotę.
Come il cane ritorna al suo vomito, [Così] lo stolto reitera la sua follia.
12 Widzisz człowieka, co mądry w swoich oczach? Więcej nadziei dla głupca niż dla niego.
Hai tu veduto un uomo che si reputi savio? [Vi è] maggiore speranza d'uno stolto che di lui.
13 Leniwy mówi: Lew na drodze, lew na ulicach.
Il pigro dice: Il leopardo [è] in su la strada, Il leone [è] per le campagne.
14 Jak drzwi się obracają na swoich zawiasach, tak leniwy na swoim łóżku.
[Come] l'uscio si volge sopra i suoi arpioni, Così [si volge] il pigro sopra il suo letto.
15 Leniwy kryje rękę pod pachę, a ciężko mu ją podnosić do ust.
Il pigro nasconde la mano nel seno; Egli dura fatica a trarla fuori [per recarsela] alla bocca.
16 Leniwy uważa się za mądrzejszego niż siedmiu odpowiadających rozsądnie.
Al pigro par di esser savio, Più che sette che dànno risposte di prudenza.
17 Kto przechodzi i wtrąca się w cudzy spór, jest jak ten, który łapie psa za uszy.
Colui che passando trascorre in ira per una questione che non gli [tocca], [È come] chi afferra un cane per gli orecchi.
18 Jak szalony wypuszcza iskry, strzały i śmierć;
Quale [è] colui che, infingendosi di scherzare, avventa razzi, Saette, e cose mortifere;
19 Taki jest każdy, kto zwodzi swego bliźniego i mówi: Czy nie żartowałem?
Tale [è] colui [che] inganna il suo prossimo, E dice: Non ischerzo io?
20 Gdy nie ma drew, ogień gaśnie; tak gdy nie ma plotkarza, ustaje spór.
Il fuoco si spegne, quando mancano legne; Così le contese si acquetano, quando non vi [son] rapportatori.
21 Jak węgiel dla żaru i drwa do ognia, tak kłótliwy człowiek do wzniecenia sporu.
Il carbone [è] per [far] brace, e le legne per [far] fuoco; E l'uomo rissoso per accender contese.
22 Słowa plotkarzy są [jak] rany; przenikają do głębi wnętrzności.
Le parole del rapportatore paiono lusinghevoli; Ma scendono fin dentro al ventre.
23 Palące wargi i złe serce [są jak] gliniana skorupa pokryta żużlem srebrnym.
Le labbra ardenti, e il cuor malvagio, [Son come] schiuma d'argento impiastrata sopra un testo.
24 Ten, kto nienawidzi, udaje wargami, lecz w sercu knuje podstęp.
Chi odia s'infinge nel suo parlare, Ma cova la frode nel suo interiore;
25 Gdy mówi miłym głosem, nie wierz mu, bo siedem obrzydliwości ma w swoim sercu.
Quando egli parlerà di una voce graziosa, non fidartici; Perciocch[è] egli ha sette scelleratezze nel cuore.
26 Nienawiść [człowieka] bywa pokryta podstępem, [ale] jego niegodziwość będzie odkryta na zgromadzeniu.
L'odio si copre con inganno; [Ma] la sua malignità sarà palesata in piena raunanza.
27 Kto kopie dół, wpadnie w niego; kto kamień toczy, na niego się on obróci.
Chi cava una fossa caderà in essa; E se alcuno rotola una pietra ad alto, ella gli tornerà addosso.
28 Kłamliwy język nienawidzi [tych, których] uciska, a usta pochlebcze prowadzą do zguby.
La lingua bugiarda odia quelli ch'ella ha fiaccati; E la bocca lusinghiera produce ruina.