Przysłów 26
1 Jak śnieg w lecie i jak deszcz we żniwa, tak głupiemu nie przystoi chwała.
Like snow in summer and rain at harvest, honor does not befit a fool.
2 Jak ptak się tuła [i] jak jaskółka lata, tak nie przyjdzie niezasłużone przekleństwo.
Like a fluttering sparrow or darting swallow, an undeserved curse does not come to rest.
3 Bicz na konia, wędzidło na osła, a kij na grzbiet głupiego.
A whip for the horse, a bridle for the donkey, and a rod for the backs of fools!
4 Nie odpowiadaj głupiemu według jego głupoty, abyś i ty nie był do niego podobny.
Do not answer a fool according to his folly, or you yourself will be like him.
5 Odpowiedz głupiemu według jego głupoty, aby nie był mądry we własnych oczach.
Answer a fool according to his folly, lest he become wise in his own eyes.
6 Kto powierza głupiemu posłannictwo, odcina sobie nogi i pije na własną szkodę.
Like cutting off one’s own feet or drinking violence is the sending of a message by the hand of a fool.
7 [Jak] nierówne są nogi chromego, tak przysłowie w ustach głupich.
Like lame legs hanging limp is a proverb in the mouth of a fool.
8 Jaki jest ten, kto przywiązuje kamień do procy, taki ten, kto oddaje cześć głupiemu.
Like binding a stone into a sling is the giving of honor to a fool.
9 Jak cierń wbija się w rękę pijaka, tak przysłowie w ustach głupców.
Like a thorn that falls into the hand of a drunkard is a proverb in the mouth of a fool.
10 Wielki [Bóg] stworzył wszystko i odpłaca głupiemu, odpłaca również przestępcom.
Like an archer who wounds at random is he who hires a fool or passerby.
11 [Jak] pies powraca do swoich wymiocin, tak głupi powtarza swoją głupotę.
As a dog returns to its vomit, so a fool repeats his folly.
12 Widzisz człowieka, co mądry w swoich oczach? Więcej nadziei dla głupca niż dla niego.
Do you see a man who is wise in his own eyes? There is more hope for a fool than for him.
13 Leniwy mówi: Lew na drodze, lew na ulicach.
The slacker says, “A lion is in the road! A fierce lion roams the public square!”
14 Jak drzwi się obracają na swoich zawiasach, tak leniwy na swoim łóżku.
As a door turns on its hinges, so the slacker turns on his bed.
15 Leniwy kryje rękę pod pachę, a ciężko mu ją podnosić do ust.
The slacker buries his hand in the dish; it wearies him to bring it back to his mouth.
16 Leniwy uważa się za mądrzejszego niż siedmiu odpowiadających rozsądnie.
The slacker is wiser in his own eyes than seven men who answer discreetly.
17 Kto przechodzi i wtrąca się w cudzy spór, jest jak ten, który łapie psa za uszy.
Like one who grabs a dog by the ears is a passerby who meddles in a quarrel not his own.
18 Jak szalony wypuszcza iskry, strzały i śmierć;
Like a madman shooting firebrands and deadly arrows,
19 Taki jest każdy, kto zwodzi swego bliźniego i mówi: Czy nie żartowałem?
so is the man who deceives his neighbor and says, “I was only joking!”
20 Gdy nie ma drew, ogień gaśnie; tak gdy nie ma plotkarza, ustaje spór.
Without wood, a fire goes out; without gossip, a conflict ceases.
21 Jak węgiel dla żaru i drwa do ognia, tak kłótliwy człowiek do wzniecenia sporu.
Like charcoal for embers and wood for fire, so is a quarrelsome man for kindling strife.
22 Słowa plotkarzy są [jak] rany; przenikają do głębi wnętrzności.
The words of a gossip are like choice morsels that go down into the inmost being.
23 Palące wargi i złe serce [są jak] gliniana skorupa pokryta żużlem srebrnym.
Like glaze covering an earthen vessel are burning lips and a wicked heart.
24 Ten, kto nienawidzi, udaje wargami, lecz w sercu knuje podstęp.
A hateful man disguises himself with his speech, but he lays up deceit in his heart.
25 Gdy mówi miłym głosem, nie wierz mu, bo siedem obrzydliwości ma w swoim sercu.
When he speaks graciously, do not believe him, for seven abominations fill his heart.
26 Nienawiść [człowieka] bywa pokryta podstępem, [ale] jego niegodziwość będzie odkryta na zgromadzeniu.
Though his hatred is concealed by deception, his wickedness will be exposed in the assembly.
27 Kto kopie dół, wpadnie w niego; kto kamień toczy, na niego się on obróci.
He who digs a pit will fall into it, and he who rolls a stone will have it roll back on him.
28 Kłamliwy język nienawidzi [tych, których] uciska, a usta pochlebcze prowadzą do zguby.
A lying tongue hates those it crushes, and a flattering mouth causes ruin.
