Przysłów 25
1 To również są przysłowia Salomona, które przepisali mężowie Ezechiasza, króla Judy.
Tambem estes são proverbios de Salomão, os quaes transcreveram os homens d'Ezequias, rei de Judah.
2 Chwałą Boga jest sprawę taić, ale chwałą królów – dociekać sprawy.
A gloria de Deus é encobrir o negocio; mas a gloria dos reis esquadrinhar o negocio.
3 Wysokość niebios i głębia ziemi, i serca królów są niezbadane.
Para a altura dos céus, e para a profundeza da terra, e para o coração dos reis, não ha investigação.
4 Usuń żużel ze srebra, a wyjdzie naczynie dla złotnika.
Tira da prata as escorias, e sairá vaso para o fundidor.
5 Usuń niegodziwego sprzed króla, a jego tron umocni się w sprawiedliwości.
Tira o impio da presença do rei, e o seu throno se affirmará na justiça.
6 Nie wywyższaj się przed królem i nie stawaj na miejscu wielkich;
Não te glories na presença do rei, nem te ponhas no logar dos grandes;
7 Bo lepiej, żeby ci powiedziano: Podejdź tu, niż żeby cię poniżono przed księciem, którego twoje oczy widziały.
Porque melhor é que te digam: Sobe aqui; do que seres humilhado diante do principe que já viram os teus olhos.
8 Nie spiesz się do kłótni, bo na końcu [nie będziesz wiedział], co zrobić, gdy cię zawstydzi twój bliźni.
Não saias depressa a litigar, para que depois ao fim não saibas que fazer, podendo-te confundir o teu proximo.
9 Załatw sprawę ze swoim bliźnim i nie zdradzaj tajemnicy drugiemu;
Pleiteia o teu pleito com o teu proximo, e não descubras o segredo d'ontro:
10 By ten, który słucha, nie zawstydził cię, a twoja niesława nie przylgnęła do ciebie.
Para que não te deshonre o que o ouvir, e a tua infamia se não aparte de ti.
11 Odpowiednio wypowiedziane słowo [jest jak] złote jabłko w srebrnych rzeźbach.
Como maçãs d'oiro em salvas de prata, assim é a palavra dita a seu tempo.
12 Jak złoty kolczyk i klejnot ze szczerego złota tak jest dla uszu posłusznego ten, który mądrze strofuje.
Como pendentes d'oiro e gargantilhas d'oiro fino, assim é o sabio reprehensor para o ouvido ouvinte.
13 Czym chłód śniegu w czasie żniwa, [tym] wierny posłaniec dla tych, którzy go posyłają, bo pokrzepia dusze swych panów.
Como frieza de neve no tempo da sega, assim é o mensageiro fiel para com os que o enviam; porque recreia a alma de seu senhor.
14 Człowiek, który się chlubi zmyślonym darem, jest jak chmury i wiatr bez deszczu.
Como nuvens e ventos que não trazem chuva, assim é o homem que se gaba falsamente de dadivas.
15 Cierpliwością można przekonać władcę, a łagodny język łamie kości.
Pela longanimidade se persuade o principe, e a lingua branda quebranta os ossos.
16 Czy znalazłeś miód? Zjedz tyle, ile trzeba, byś objadłszy się, nie zwrócił go.
Achaste mel? come o que te basta; para que porventura não te fartes d'elle, e o venhas a vomitar.
17 Oddal nogę od domu bliźniego, by nie miał cię dość i cię nie znienawidził.
Retira o teu pé da casa do teu proximo; para que se não enfade de ti, e te aborreça.
18 Kto mówi fałszywe świadectwo przeciw swemu bliźniemu, [jest] młotem i mieczem, i ostrą strzałą.
Martello, e espada, e frecha aguda é o homem que diz falso testemunho contra o seu proximo.
19 Ufność w człowieka niewiernego w dniu ucisku jest [jak] złamany ząb i zwichnięta noga.
Como dente quebrado, e pé desengonçado, é a confiança no desleal, no tempo da angustia.
20 [Jak] ten, kto zabiera odzienie w czasie zimy i jak ocet na saletrze taki [jest ten], kto śpiewa pieśni smutnemu sercu.
O que canta canções ao coração afflicto é como aquelle que despe o vestido n'um dia de frio, e como vinagre sobre salitre.
21 Jeśli twój nieprzyjaciel jest głodny, nakarm go chlebem, a jeśli jest spragniony, napój go wodą;
Se o que te aborrece tiver fome, dá-lhe pão para comer; e se tiver sêde, dá-lhe agua para beber;
22 Bo zgarniesz rozżarzone węgle na jego głowę, a PAN cię nagrodzi.
Porque assim brazas lhe amontoarás sobre a cabeça; e o Senhor t'o pagará.
23 [Jak] północny wiatr przepędza deszcz, tak gniewna twarz [przepędza] plotkarski język.
O vento norte afugenta a chuva, e a face irada a lingua fingida.
24 Lepiej mieszkać w kącie pod dachem niż z kłótliwą żoną w przestronnym domu.
Melhor é morar n'um canto do terraço, do que com a mulher contenciosa, e isso em casa em que mais companhia haja.
25 [Jak] zimna woda dla pragnącej duszy, [tak] dobra wieść z dalekiej ziemi.
Como agua fria á alma cançada, taes são as boas novas de terra remota.
26 [Jak] zmącone źródło i zepsuty zdrój, [tak] sprawiedliwy, który upada przed niegodziwym.
Como fonte turva, e manancial corrupto, assim é o justo que cae diante do impio.
27 Niedobrze jest jeść za dużo miodu, a szukanie własnej chwały nie jest chwałą.
Comer muito mel não é bom; assim a pesquiza da propria gloria não é gloria.
28 Człowiek, który nie panuje nad swoim duchem, jest [jak] miasto zburzone [i] bez muru.
Como a cidade derribada, sem muro, assim é o homem que não pode conter o seu espirito.
