Przysłów 24
1 Nie zazdrość złym ludziom ani nie pragnij z nimi przebywać;
Ne porte point d'envie aux hommes malins, et ne désire point d'être avec eux.
2 Ich serce bowiem obmyśla przemoc, a ich wargi mówią o krzywdzie.
Car leur cœur pense à piller, et leurs lèvres parlent de nuire.
3 Dom buduje się mądrością, a umacnia się rozumem.
La maison sera bâtie par la sagesse, et sera affermie par l'intelligence.
4 Dzięki wiedzy komory będą napełnione wszelkimi kosztownymi i przyjemnymi bogactwami.
Et par la science les cabinets seront remplis de tous les biens précieux et agréables.
5 Mądry człowiek jest silny, a mąż, który ma wiedzę, dodaje siły.
L'homme sage [est accompagné] de force, et l'homme qui a de l'intelligence renforce la puissance.
6 Bo dzięki mądrej radzie poprowadzisz wojnę, a mnóstwo doradców [da ci] wybawienie.
Car par la prudence tu feras la guerre avantageusement, et la délivrance consiste dans le nombre des conseillers.
7 Mądrość jest dla głupca zbyt wzniosła; nie otwiera ust swoich w bramie.
Il n'y a point de sagesse qui ne soit trop haute pour le fou; il n'ouvrira point sa bouche à la porte.
8 Kto knuje zło, będzie zwany złośliwym.
Celui qui pense à faire mal, on l'appellera, Songe-malice.
9 Obmyślanie głupoty [jest] grzechem, a szyderca budzi odrazę w ludziach.
Le discours de la folie n'est que péché, et le moqueur est en abomination à l'homme.
10 Jeśli w dniu ucisku ustaniesz, twoja siła jest słaba.
Si tu as perdu courage dans la calamité, ta force s'est diminuée.
11 [Jeśli] odmówisz ratunku prowadzonym na śmierć i tym, którzy idą na stracenie;
Si tu te retiens pour ne délivrer point ceux qui sont traînés à la mort, et qui sont sur le point d'être tués,
12 Jeśli powiesz: Nie wiedzieliśmy o tym; czy ten, który waży serca, nie rozumie? A ten, który strzeże twojej duszy, nie pozna? I czy nie odda człowiekowi według jego uczynków?
Parce que tu diras: Voici, nous n'en avons rien su; celui qui pèse les cœurs ne l'entendra-t-il point? et celui qui garde ton âme, ne le saura-t-il point? et ne rendra-t-il point à chacun selon son œuvre?
13 Synu mój, jedz miód, bo jest dobry, i plaster miodu słodki dla twojego podniebienia.
Mon fils, mange le miel, car il est bon; et le rayon de miel, car il est doux à ton palais.
14 Tak [będzie] poznanie mądrości dla twojej duszy; jeśli ją znajdziesz, będzie nagroda, a twoja nadzieja nie będzie zawiedziona.
Ainsi sera à ton âme la connaissance de la sagesse, quand tu l'auras trouvée; et il y aura une [bonne] issue, et ton attente ne sera point retranchée.
15 Nie czyhaj, niegodziwcze, przed mieszkaniem sprawiedliwego, nie burz miejsca jego odpoczynku;
Méchant, n'épie point le domicile du juste, et ne détruis point son gîte.
16 Bo sprawiedliwy upada siedem razy, jednak znowu powstaje; a niegodziwi popadną w nieszczęście.
Car le juste tombera sept fois, et sera relevé; mais les méchants tombent dans le mal.
17 Nie ciesz się, gdy twój nieprzyjaciel upadnie, i niech twoje serce się nie raduje, gdy się potknie;
Quand ton ennemi sera tombé, ne t'en réjouis point; et quand il sera renversé, que ton cœur ne s'en égaye point;
18 Aby PAN tego nie widział i nie uznał za zło, i nie odwrócił od niego swojego gniewu.
De peur que l'Eternel ne [le] voie, et que cela ne lui déplaise, tellement qu'il détourne de dessus lui sa colère [sur toi.]
19 Nie gniewaj się z powodu złoczyńców ani nie zazdrość niegodziwym;
Ne te dépite point à cause des gens malins; ne porte point d'envie aux méchants;
20 Bo zły nie otrzyma nagrody, pochodnia niegodziwych zostanie zgaszona.
Car il n'y aura point de [bonne] issue pour le méchant, et la lampe des méchants sera éteinte.
21 Synu mój, bój się PANA i króla, a nie przestawaj z chwiejnymi;
Mon fils, crains l'Eternel, et le Roi; et ne te mêle point avec des gens remuants.
22 Bo ich nieszczęście nastąpi nagle, a któż zna upadek obydwóch?
Car leur calamité s'élèvera tout d'un coup; et qui sait l'inconvénient qui arrivera à ces deux-là?
23 I to też [należy] do mądrych. Niedobrze jest mieć wzgląd na osobę w sądzie.
Ces choses aussi sont pour les sages. Il n'est pas bon d'avoir égard à l'apparence des personnes en jugement.
24 Kto mówi niegodziwemu: Jesteś sprawiedliwy, tego będą ludzie przeklinać, a narody będą się nim brzydzić.
Celui qui dit au méchant: Tu es juste, les peuples le maudiront, et les nations l'auront en détestation.
25 A ci, którzy [go] strofują, będą szczęśliwi i przyjdzie na nich obfite błogosławieństwo.
Mais pour ceux qui le reprennent, ils en retireront de la satisfaction, et la bénédiction que les biens accompagnent se répandra sur eux.
26 Pocałują wargi tego, który daje słuszną odpowiedź.
Celui qui répond avec justesse fait plaisir [à celui qui l'écoute.]
27 Przygotuj swoją pracę na zewnątrz, a wykonuj ją na swoim polu, a potem buduj swój dom.
Range ton ouvrage dehors, et l'apprête au champ qui est à toi, et puis bâtis ta maison.
28 Nie bądź bez powodu świadkiem przeciw swemu bliźniemu ani nie oszukuj swymi wargami.
Ne sois point témoin contre ton prochain, sans qu'il en soit besoin; car voudrais-tu t'en faire croire par tes lèvres?
29 Nie mów: Zrobię mu, jak on mi zrobił, oddam temu człowiekowi według jego uczynku.
Ne dis point: comme il m'a fait, ainsi lui ferai-je; je rendrai à cet homme selon ce qu'il m'a fait.
30 Szedłem koło pola leniwego i koło winnicy nierozumnego;
J'ai passé près du champ de l'homme paresseux, et près de la vigne de l'homme dépourvu de sens;
31 A oto wszystko zarosło cierniem, pokrzywy pokryły wszystko, a kamienny mur był zburzony.
Et voilà, tout y était monté en chardons, et les orties avaient couvert le dessus, et sa cloison de pierres était démolie.
32 Spojrzałem i rozważałem w sercu; obejrzałem i wyciągnąłem naukę.
Et ayant vu cela, je le mis dans mon cœur, je le regardai, j'en reçus de l'instruction.
33 Trochę snu, trochę drzemania, trochę założenia rąk, by odpocząć;
Un peu de dormir, un peu de sommeil, un peu de ploiement de bras pour demeurer couché,
34 A twoje ubóstwo przyjdzie jak podróżny, a niedostatek – jak mąż uzbrojony.
Et ta pauvreté viendra [comme] un passant; et ta disette, comme un soldat.
