Przysłów 24

1 Nie zazdrość złym ludziom ani nie pragnij z nimi przebywać;

Wees niet afgunstig op booswichten, Verlang niet naar hun gezelschap;

2 Ich serce bowiem obmyśla przemoc, a ich wargi mówią o krzywdzie.

Want wat zij willen is geweld, Wat zij bespreken, is onheil.

3 Dom buduje się mądrością, a umacnia się rozumem.

Door wijsheid wordt een huis gebouwd, Door inzicht houdt het stand;

4 Dzięki wiedzy komory będą napełnione wszelkimi kosztownymi i przyjemnymi bogactwami.

Door kunde worden de kamers vol Van allerlei kostbaar en prettig bezit.

5 Mądry człowiek jest silny, a mąż, który ma wiedzę, dodaje siły.

Een wijze is meer waard dan een sterke, Een man van ervaring meer dan een krachtmens;

6 Bo dzięki mądrej radzie poprowadzisz wojnę, a mnóstwo doradców [da ci] wybawienie.

Want alleen met overleg wordt een oorlog gevoerd, De zege bevochten door rijp beraad.

7 Mądrość jest dla głupca zbyt wzniosła; nie otwiera ust swoich w bramie.

Voor een dwaas is de wijsheid te hoog; Daarom doet hij in de poort zijn mond niet open.

8 Kto knuje zło, będzie zwany złośliwym.

Wie op kwaad zint, Wordt een gluiperd genoemd.

9 Obmyślanie głupoty [jest] grzechem, a szyderca budzi odrazę w ludziach.

De gedachten van een dwaas zijn zondig, Een spotter is voor de mensen een gruwel.

10 Jeśli w dniu ucisku ustaniesz, twoja siła jest słaba.

Gedraagt ge u slap, als het u goed gaat, Dan schieten in moeilijke tijden uw krachten te kort.

11 [Jeśli] odmówisz ratunku prowadzonym na śmierć i tym, którzy idą na stracenie;

Red hen, die ter dood worden gebracht; Bevrijd hen, die naar de plaats van terechtstelling wankelen.

12 Jeśli powiesz: Nie wiedzieliśmy o tym; czy ten, który waży serca, nie rozumie? A ten, który strzeże twojej duszy, nie pozna? I czy nie odda człowiekowi według jego uczynków?

Al zegt ge: "Och, we wisten het niet," Zou Hij, die de harten peilt, het niet merken, Hij, die uw leven beschermt, het niet weten, En den mens niet naar zijn werken vergelden?

13 Synu mój, jedz miód, bo jest dobry, i plaster miodu słodki dla twojego podniebienia.

Mijn zoon, eet honing, want die smaakt goed; Honingzeem is zoet voor het gehemelte:

14 Tak [będzie] poznanie mądrości dla twojej duszy; jeśli ją znajdziesz, będzie nagroda, a twoja nadzieja nie będzie zawiedziona.

Zo is ook de kennis goed voor uw hart, En de wijsheid voor uw ziel. Vindt ge haar, dan is er toekomst, En wordt uw verwachting niet beschaamd.

15 Nie czyhaj, niegodziwcze, przed mieszkaniem sprawiedliwego, nie burz miejsca jego odpoczynku;

Booswicht, loer niet op de woning van den rechtvaardige, Beproef niet, zijn verblijf te vernielen;

16 Bo sprawiedliwy upada siedem razy, jednak znowu powstaje; a niegodziwi popadną w nieszczęście.

Want al valt de rechtvaardige zevenmaal, hij staat weer op, Maar de bozen blijven liggen in het kwaad.

17 Nie ciesz się, gdy twój nieprzyjaciel upadnie, i niech twoje serce się nie raduje, gdy się potknie;

Als uw vijand valt, moet ge u niet verheugen, Als hij struikelt, u niet verblijden;

18 Aby PAN tego nie widział i nie uznał za zło, i nie odwrócił od niego swojego gniewu.

Want als Jahweh het ziet, mishaagt het Hem, En wendt Hij zijn gramschap van hem op u af.

19 Nie gniewaj się z powodu złoczyńców ani nie zazdrość niegodziwym;

Erger u niet over hen, die kwaad doen, Wees niet jaloers op booswichten;

20 Bo zły nie otrzyma nagrody, pochodnia niegodziwych zostanie zgaszona.

Want voor den booswicht is er geen toekomst, De lamp der bozen gaat uit.

21 Synu mój, bój się PANA i króla, a nie przestawaj z chwiejnymi;

Mijn zoon, vrees Jahweh en den koning, Houd u niet met nieuwlichters op;

22 Bo ich nieszczęście nastąpi nagle, a któż zna upadek obydwóch?

Want plotseling daagt hun ongeluk, Wie weet, wat hun einde zal zijn?

23 I to też [należy] do mądrych. Niedobrze jest mieć wzgląd na osobę w sądzie.

Ook de volgende spreuken zijn van wijzen. Partijdigheid in een rechtszaak is nooit goed

24 Kto mówi niegodziwemu: Jesteś sprawiedliwy, tego będą ludzie przeklinać, a narody będą się nim brzydzić.

Wie tot een schuldige zegt: ge hebt gelijk, De volkeren zullen hem verwensen, De naties hem vloeken.

25 A ci, którzy [go] strofują, będą szczęśliwi i przyjdzie na nich obfite błogosławieństwo.

Maar die hem bestraffen, gaat het goed, Op hen rust zegen en voorspoed;

26 Pocałują wargi tego, który daje słuszną odpowiedź.

Een kus op de lippen krijgt hij, Die een rechtvaardige uitspraak doet.

27 Przygotuj swoją pracę na zewnątrz, a wykonuj ją na swoim polu, a potem buduj swój dom.

Stel orde op uw werk buitenshuis, Maak, dat het klaar is op uw akker; Neem dan eerst een vrouw En bouw u een huis.

28 Nie bądź bez powodu świadkiem przeciw swemu bliźniemu ani nie oszukuj swymi wargami.

Leg geen valse getuigenis af tegen uw naaste, Waarom zouden uw lippen bedriegen?

29 Nie mów: Zrobię mu, jak on mi zrobił, oddam temu człowiekowi według jego uczynku.

Zeg niet: "Zoals hij mij heeft gedaan, zal ik hem doen; Ik zet den man zijn daden betaald."

30 Szedłem koło pola leniwego i koło winnicy nierozumnego;

Ik kwam eens langs de akker van een luiaard, Langs de wijngaard van een dwaas;

31 A oto wszystko zarosło cierniem, pokrzywy pokryły wszystko, a kamienny mur był zburzony.

En zie: hij was geheel met onkruid begroeid, De grond met distels bedekt, En de stenen muur lag in puin.

32 Spojrzałem i rozważałem w sercu; obejrzałem i wyciągnąłem naukę.

Toen ik dat zag, nam ik het ter harte; Toen ik dat merkte, heb ik er deze les uit getrokken:

33 Trochę snu, trochę drzemania, trochę założenia rąk, by odpocząć;

Nog even slapen, nog even soezen, Nog even in bed de handen over elkaar;

34 A twoje ubóstwo przyjdzie jak podróżny, a niedostatek – jak mąż uzbrojony.

Dan overvalt u de armoe als een zwerver, Het gebrek als een rover.