< Przysłów 23 >
1 Gdy usiądziesz do posiłku z władcą, zważaj pilnie, co jest przed tobą;
Si tu t'assieds à table avec un prince, considère bien qui tu as devant toi,
2 I przyłóż nóż do gardła, jeśli jesteś łakomy.
et mets un couteau à ton gosier, si tu as un appétit trop grand!
3 Nie pragnij jego przysmaków, bo to pokarm zwodniczy.
Ne convoite point ses friandises, car c'est un mets trompeur.
4 Nie zabiegaj o bogactwo, porzuć swoją mądrość.
Ne t'efforce pas de l'enrichir, renonce à être si prudent!
5 Czy obrócisz swoje oczy na to, co jest niczym? Bo bogactwa robią sobie skrzydła i ulatują do nieba jak orzeł.
Tes regards voltigeront-ils vers ce qui va n'être plus? car il prendra des ailes, comme l'aigle et les oiseaux du ciel.
6 Nie jedz chleba człowieka, który ma złe oko, ani nie pożądaj jego przysmaków.
Ne mange pas le pain de l'avare, et ne convoite pas ses friandises!
7 Bo jak myśli w swym sercu, taki [on jest]. Jedz i pij – mówi do ciebie, ale jego serce nie jest z tobą.
Car il est ce qu'il est en son cœur, calculateur. Mange et bois! te dira-t-il; mais son cœur n'est pas avec toi;
8 Kęs, który zjadłeś, zwrócisz i utracisz swoje wdzięczne słowa.
tu rejetteras le morceau que tu auras mangé, et tu auras tenu en pure perte d'agréables propos.
9 Nie mów do uszu głupca, bo wzgardzi mądrością twoich słów.
Aux oreilles de l'insensé ne parle pas, car il méprise la sagesse de tes discours.
10 Nie przesuwaj dawnej granicy i nie wchodź na pole sierot.
Ne déplace point la borne antique, et n'envahis point le champ de l'orphelin!
11 Bo ich obrońca jest mocny, przeprowadzi ich sprawę przeciwko tobie.
Car son vengeur est puissant, et Il prendra son parti contre toi.
12 Nakłoń swoje serce na pouczenie, a swe uszy na słowa rozumne.
Présente ton cœur à la correction, et tes oreilles aux discours de la sagesse.
13 Nie szczędź dziecku karcenia, [bo] jeśli je bijesz rózgą, nie umrze.
N'épargne pas la correction au jeune enfant! Si tu le frappes de la verge, il ne mourra point.
14 Będziesz je bił rózgą, a jego duszę ocalisz od piekła. (Sheol )
En le frappant de la verge tu sauves son âme des Enfers. (Sheol )
15 Synu mój, jeśli twoje serce będzie mądre, moje serce będzie się radowało, właśnie moje;
Mon fils, si ton cœur est sage, mon cœur, oui, mon cœur sera dans la joie;
16 I moje nerki będą się weselić, gdy twoje usta będą mówiły to, co jest prawe.
l'allégresse pénétrera mes entrailles, si tes lèvres parlent avec rectitude.
17 Niech twoje serce nie zazdrości grzesznikom, lecz każdego dnia [postępuj] w bojaźni PANA;
Que ton cœur n'envie pas les pécheurs, mais qu'il garde toujours la crainte de l'Éternel.
18 Bo koniec jest pewny i twoja nadzieja nie będzie zawiedziona.
Non! car il est un avenir, et ton espoir ne sera pas mis à néant.
19 Słuchaj, synu mój, i bądź mądry, i skieruj swoje serce na drogę.
Ecoute, mon fils, et sois sage, et dirige ton cœur dans le droit chemin.
20 Nie bywaj wśród pijaków ani wśród obżerających się mięsem;
Ne sois point parmi les buveurs de vin, et ceux qui sont prodigues de leur corps;
21 Bo pijak i żarłok zubożeją, a ospały będzie chodził w łachmanach.
car le buveur et le prodigue s'appauvrissent, et l'assoupissement revêt de haillons.
22 Słuchaj ojca, który cię spłodził, a nie gardź matką, gdy się zestarzeje.
Obéis à ton père, il t'a engendré, et ne méprise point ta mère devenue vieille.
23 Kupuj prawdę i nie sprzedawaj [jej]; [kupuj] mądrość, karność i rozum.
Achète la vérité, et ne la vends pas, la sagesse, la discipline et le sens.
24 Ojciec sprawiedliwego będzie się wielce radował, a kto spłodzi mądrego, będzie się z niego cieszył.
Le père du juste est dans l'allégresse, et celui qui a engendré un sage, en recueille de la joie.
25 Niech się weseli twój ojciec i matka i niech się raduje ta, która cię rodziła.
Puisses-tu réjouir ton père et ta mère, et être l'allégresse de celle qui te donna naissance!
26 Synu mój, daj mi swoje serce, a niech twoje oczy strzegą moich dróg.
Donne-moi ton cœur, mon fils, et que mes voies plaisent à tes yeux!
27 Bo nierządnica [jest] głębokim dołem, a cudza [kobieta jest] ciasną studnią.
Car la courtisane est une fosse profonde, et l'étrangère, un puits étroit;
28 Ona też czyha jak zbój i pomnaża przewrotnych wśród ludzi.
elle épie, comme un ravisseur, et augmente parmi les hommes le nombre des infidèles.
29 U kogo biada? U kogo żal? U kogo kłótnie? U kogo szemranie? Kto ma rany bez powodu? Kto ma zaczerwienione oczy?
Pour qui sont les ah? pour qui les hélas? pour qui les rixes? pour qui le chagrin? pour qui les coups non provoqués? pour qui les yeux troubles.
30 Ci, którzy przesiadują przy winie; ci, którzy idą szukać zmieszanego wina.
Pour ceux qui boivent longuement, qui viennent déguster le vin parfumé.
31 Nie patrz na wino, gdy się czerwieni; gdy wydaje łunę swą w kielichu, a samo się przesuwa.
Ne regarde pas le vin, quand il est vermeil, quand dans la coupe il élève ses bulles, et que sa liqueur est flatteuse!
32 Na koniec ugryzie jak wąż i ukąsi jak żmija;
Il finit par blesser comme le serpent, et par piquer, comme la vipère.
33 Twoje oczy będą patrzeć na cudze kobiety, a twoje serce będzie mówiło rzeczy przewrotne;
Tes yeux alors se porteront sur les étrangères, et ton cœur tiendra un langage pervers;
34 I będziesz jak ten, który leży na środku morza, i jak ten, który śpi na szczycie masztu;
et tu seras comme celui qui dort en pleine mer, comme celui qui dort à la cime du mât.
35 [Powiesz]: Bili mnie, a nie bolało, uderzyli mnie, a [nic] nie czułem. Gdy się obudzę, znów go poszukam.
« Ils me battent; cela ne fait pas mal: ils me frappent; je ne sens rien. Quand me réveillerai-je? J'y veux retourner. »