Przysłów 23
1 Gdy usiądziesz do posiłku z władcą, zważaj pilnie, co jest przed tobą;
Als ge bij den koning aan tafel zit, Let dan enkel op wat voor u staat,
2 I przyłóż nóż do gardła, jeśli jesteś łakomy.
En zet een mes op uw keel Als ge een goede eetlust hebt;
3 Nie pragnij jego przysmaków, bo to pokarm zwodniczy.
Wees niet belust op zijn lekkernijen, Want ze zijn een bedriegelijke spijs.
4 Nie zabiegaj o bogactwo, porzuć swoją mądrość.
Doe geen moeite, om rijkdom te verwerven, Zie van uw voornemen af;
5 Czy obrócisz swoje oczy na to, co jest niczym? Bo bogactwa robią sobie skrzydła i ulatują do nieba jak orzeł.
Zodra ge uw zinnen daarop zet, Is hij al heen! Want hij maakt zich vleugels, En vliegt als een arend de lucht in.
6 Nie jedz chleba człowieka, który ma złe oko, ani nie pożądaj jego przysmaków.
Ga niet eten bij een vrek, Wees niet belust op zijn lekkernijen;
7 Bo jak myśli w swym sercu, taki [on jest]. Jedz i pij – mówi do ciebie, ale jego serce nie jest z tobą.
Want het is iemand, die bij zichzelf zit te rekenen, Die "Eet en drink" tot u zegt, maar het niet meent.
8 Kęs, który zjadłeś, zwrócisz i utracisz swoje wdzięczne słowa.
De spijs, die ge gegeten hebt, spuwt ge weer uit, En uw vriendelijke woorden hebt ge verspild.
9 Nie mów do uszu głupca, bo wzgardzi mądrością twoich słów.
Spreek niet ten aanhoren van een dwaas; Hij geeft niets om uw wijze woorden.
10 Nie przesuwaj dawnej granicy i nie wchodź na pole sierot.
Verleg de grenzen van weduwen niet En raak niet aan de akker van wezen;
11 Bo ich obrońca jest mocny, przeprowadzi ich sprawę przeciwko tobie.
Want hun Losser is sterk, Hij neemt het voor hen tegen u op.
12 Nakłoń swoje serce na pouczenie, a swe uszy na słowa rozumne.
Neem een vermaning wel ter harte Open uw oren voor verstandige taal.
13 Nie szczędź dziecku karcenia, [bo] jeśli je bijesz rózgą, nie umrze.
Ge moet een knaap geen vermaning sparen, Al slaat ge hem met een stok, hij gaat er niet van dood;
Want als ge hem met een stok hebt geslagen, Hebt ge hem van de onderwereld gered. (Sheol h7585)
15 Synu mój, jeśli twoje serce będzie mądre, moje serce będzie się radowało, właśnie moje;
Mijn kind, als úw hart wijs is, Zal ook mijn hart zich verheugen;
16 I moje nerki będą się weselić, gdy twoje usta będą mówiły to, co jest prawe.
Mijn ziel zal jubelen, Als uw lippen juiste dingen zeggen.
17 Niech twoje serce nie zazdrości grzesznikom, lecz każdego dnia [postępuj] w bojaźni PANA;
Laat uw hart niet jaloers zijn op zondaars, Maar ijveren voor de vrees voor Jahweh, iedere dag;
18 Bo koniec jest pewny i twoja nadzieja nie będzie zawiedziona.
Als ge die bewaart, is er toekomst, En zal uw verwachting niet worden beschaamd.
19 Słuchaj, synu mój, i bądź mądry, i skieruj swoje serce na drogę.
Mijn zoon, luister en wees wijs, Breng uw hart op het rechte pad.
20 Nie bywaj wśród pijaków ani wśród obżerających się mięsem;
Doe niet mee met wijnslempers, Met hen, die zich aan vlees te buiten gaan;
21 Bo pijak i żarłok zubożeją, a ospały będzie chodził w łachmanach.
Want een drinker en een veelvraat verarmt, De roes hult iemand in lompen.
22 Słuchaj ojca, który cię spłodził, a nie gardź matką, gdy się zestarzeje.
Luister naar uw vader, die u heeft verwekt, Minacht uw moeder niet, als ze oud is geworden.
23 Kupuj prawdę i nie sprzedawaj [jej]; [kupuj] mądrość, karność i rozum.
Verwerf u waarheid, en verkoop ze niet, Wijsheid, tucht en inzicht.
24 Ojciec sprawiedliwego będzie się wielce radował, a kto spłodzi mądrego, będzie się z niego cieszył.
Innig verheugt zich de vader van een rechtschapene, Wie een wijze baarde, beleeft genoegen aan hem:
25 Niech się weseli twój ojciec i matka i niech się raduje ta, która cię rodziła.
Zo moge uw vader zich over u verheugen, Zij zich verblijden, die u ter wereld bracht.
26 Synu mój, daj mi swoje serce, a niech twoje oczy strzegą moich dróg.
Mijn zoon, schenk mij uw hart, Laat uw ogen op mijn wegen letten;
27 Bo nierządnica [jest] głębokim dołem, a cudza [kobieta jest] ciasną studnią.
Want een deerne is een diepe kuil, Een vreemde vrouw een nauwe put.
28 Ona też czyha jak zbój i pomnaża przewrotnych wśród ludzi.
Ja, zij ligt op de loer als een rover, En maakt vele mensen ontrouw.
29 U kogo biada? U kogo żal? U kogo kłótnie? U kogo szemranie? Kto ma rany bez powodu? Kto ma zaczerwienione oczy?
Waar klinkt ach, en waar klinkt wee; Waar heerst twist, waar nijpen de zorgen? Waar worden zonder reden wonden geslagen, Waar worden de blikken beneveld?
30 Ci, którzy przesiadują przy winie; ci, którzy idą szukać zmieszanego wina.
Waar men nog laat aan de wijn zit, Waar men komt, om de drank te keuren.
31 Nie patrz na wino, gdy się czerwieni; gdy wydaje łunę swą w kielichu, a samo się przesuwa.
Zie niet om naar de wijn, hoe rood hij is, Hoe hij fonkelt in het glas. Wel glijdt hij zachtjes naar binnen, Vloeiend langs lippen en tanden.
32 Na koniec ugryzie jak wąż i ukąsi jak żmija;
Maar ten leste bijt hij als een slang, Is hij giftig als een adder.
33 Twoje oczy będą patrzeć na cudze kobiety, a twoje serce będzie mówiło rzeczy przewrotne;
Uw ogen zien vreemde dingen, Uw hart slaat wartaal uit;
34 I będziesz jak ten, który leży na środku morza, i jak ten, który śpi na szczycie masztu;
Ge voelt u als iemand, die dobbert op zee, Als een matroos bij zware storm:
35 [Powiesz]: Bili mnie, a nie bolało, uderzyli mnie, a [nic] nie czułem. Gdy się obudzę, znów go poszukam.
"Ze hebben me geslagen, en ik voelde het niet, Ze hebben me gebeukt, en ik merkte het niet! Wanneer ben ik weer wakker? Dan ga ik er nog eens op uit!"
