Przysłów 22
1 Cenniejsze [jest] dobre imię niż wielkie bogactwa, a przychylność lepsza niż srebro i złoto.
Доброе имя лучше большого богатства, и добрая слава лучше серебра и золота.
2 Bogaty i ubogi spotykają się, PAN jest stwórcą obydwu.
Богатый и бедный встречаются друг с другом: того и другого создал Господь.
3 Roztropny dostrzega zło i ukrywa się, ale prości idą dalej i ponoszą karę.
Благоразумный видит беду, и укрывается; а неопытные идут вперед, и наказываются.
4 Owocem pokory i bojaźni PANA jest bogactwo, chwała i życie.
За смирением следует страх Господень, богатство и слава и жизнь.
5 Ciernie i sidła [są] na drodze przewrotnego; kto strzeże swej duszy, trzyma się z dala od nich.
Терны и сети на пути коварного; кто бережет душу свою, удались от них.
6 Pouczaj dziecko w drodze, którą ma iść, a gdy się zestarzeje, nie odstąpi od niej.
Наставь юношу при начале пути его: он не уклонится от него, когда и состарится.
7 Bogaty panuje nad ubogimi, a ten, co pożycza, jest sługą tego, który mu pożycza.
Богатый господствует над бедным, и должник делается рабом заимодавца.
8 Kto sieje nieprawość, będzie żąć cierpienie, a rózga jego gniewu przepadnie.
Сеющий неправду пожнет беду, и трости гнева его не станет.
9 Kto ma dobrotliwe oko, będzie błogosławiony, bo dzieli się swym chlebem z ubogim.
Милосердый будет благословляем, потому что дает бедному от хлеба своего.
10 Wyrzuć szydercę, a ustanie spór, owszem, zakończy się kłótnia i zniewaga.
Прогони кощунника, и удалится раздор, и прекратятся ссора и брань.
11 Kto kocha czystość serca, tego wdzięk warg sprawi, że król [będzie] jego przyjacielem.
Кто любит чистоту сердца, у того приятность на устах, тому царь - друг.
12 Oczy PANA strzegą wiedzy, a on obala słowa przewrotnego.
Очи Господа охраняют знание, а слова законо-преступника Он ниспровергает.
13 Leniwy mówi: Lew jest na dworze, będę zabity na środku ulicy.
Ленивец говорит: “Лев на улице! посреди площади убьют меня!”
14 Usta obcych [kobiet są] głębokim dołem; wpadnie tam ten, na kogo PAN się gniewa.
Глубокая пропасть - уста блудниц: на кого прогневается Господь, тот упадет туда.
15 Głupota jest przywiązana do serca dziecka, ale rózga karności wypędzi ją z niego.
Глупость привязалась к сердцу юноши, но исправительная розга удалит ее от него.
16 Kto ciemięży ubogiego, aby przysporzyć sobie [bogactwa, i] kto daje bogatemu, pewnie zubożeje.
Кто обижает бедного, чтобы умножить свое богатство, и кто дает богатому, тот обеднеет.
17 Nadstaw ucha i słuchaj słów mędrców, i skłoń swe serce do mojej wiedzy;
Приклони ухо твое, и слушай слова мудрых, и сердце твое обрати к моему знанию;
18 Bo to miło, jeśli zachowasz je w swoim sercu, będą razem ułożone na wargach.
потому что утешительно будет, если ты будешь хранить их в сердце твоем, и они будут также в устах твоих.
19 Oznajmiłem to dzisiaj właśnie tobie, abyś pokładał ufność w PANU.
Чтобы упование твое было на Господа, я учу тебя и сегодня, и ты помни.
20 Czy nie napisałem ci znamienitych rzeczy zawierających rady i wiedzę;
Не писал ли я тебе трижды в советах и наставлении,
21 Aby dać ci poznać pewność słów prawdy; abyś umiał odpowiedzieć słowami prawdy tym, którzy do ciebie posyłają?
чтобы научить тебя точным словам истины, дабы ты мог передавать слова истины посылающим тебя?
22 Nie okradaj nędzarza, ponieważ jest ubogi, ani nie uciskaj w bramie biednego.
Не будь грабителем бедного, потому что он беден, и не притесняй несчастного у ворот,
23 PAN bowiem będzie bronił ich sprawy i wydrze duszę tym, którzy im wydzierają.
потому что Господь вступится в дело их и исхитит душу у грабителей их.
24 Nie przyjaźnij się z człowiekiem gniewliwym i nie obcuj z człowiekiem porywczym.
Не дружись с гневливым и не сообщайся с человеком вспыльчивым,
25 Byś nie przywykł do jego dróg i nie zastawił sideł na swą duszę.
чтобы не научиться путям его и не навлечь петли на душу твою.
26 Nie bądź z tych, którzy dają porękę, ani z tych, którzy ręczą za długi;
Не будь из тех, которые дают руки и поручаются за долги:
27 Jeśli nie masz czym zapłacić, dlaczego miałby ktoś zabrać spod ciebie posłanie?
если тебе нечем заплатить, то для чего доводить себя, чтобы взяли постель твою из-под тебя?
28 Nie przesuwaj dawnej granicy, którą ustalili twoi ojcowie.
Не передвигай межи давней, которую провели отцы твои.
29 Widzisz człowieka pilnego w swoich sprawach? On będzie stał przed królami, nie będzie stał przed podłymi.
Видел ли ты человека проворного в своем деле? Он будет стоять перед царями, он не будет стоять перед простыми.
