Przysłów 22
1 Cenniejsze [jest] dobre imię niż wielkie bogactwa, a przychylność lepsza niż srebro i złoto.
Ein guter Name ist vorzüglicher als großer Reichtum, Anmut besser als Silber und Gold.
2 Bogaty i ubogi spotykają się, PAN jest stwórcą obydwu.
Reiche und Arme begegnen sich: Jehova hat sie alle gemacht.
3 Roztropny dostrzega zło i ukrywa się, ale prości idą dalej i ponoszą karę.
Der Kluge sieht das Unglück und verbirgt sich; die Einfältigen aber gehen weiter und leiden Strafe.
4 Owocem pokory i bojaźni PANA jest bogactwo, chwała i życie.
Die Folge der Demut, der Furcht Jehovas, ist Reichtum und Ehre und Leben.
5 Ciernie i sidła [są] na drodze przewrotnego; kto strzeże swej duszy, trzyma się z dala od nich.
Dornen, Schlingen sind auf dem Wege des Verkehrten; wer seine Seele bewahrt, hält sich fern von ihnen.
6 Pouczaj dziecko w drodze, którą ma iść, a gdy się zestarzeje, nie odstąpi od niej.
Erziehe den Knaben seinem Wege gemäß; er wird nicht davon weichen, auch wenn er alt wird.
7 Bogaty panuje nad ubogimi, a ten, co pożycza, jest sługą tego, który mu pożycza.
Der Reiche herrscht über den Armen, und der Borgende ist ein Knecht des Leihenden.
8 Kto sieje nieprawość, będzie żąć cierpienie, a rózga jego gniewu przepadnie.
Wer Unrecht sät, wird Unheil ernten, und seines Zornes Rute wird ein Ende nehmen.
9 Kto ma dobrotliwe oko, będzie błogosławiony, bo dzieli się swym chlebem z ubogim.
Wer gütigen Auges ist, der wird gesegnet werden; denn er gibt von seinem Brote dem Armen.
10 Wyrzuć szydercę, a ustanie spór, owszem, zakończy się kłótnia i zniewaga.
Treibe den Spötter fort, so geht der Zank hinaus, und Streit und Schande hören auf.
11 Kto kocha czystość serca, tego wdzięk warg sprawi, że król [będzie] jego przyjacielem.
Wer Reinheit des Herzens liebt, wessen Lippen Anmut sind, dessen Freund ist der König.
12 Oczy PANA strzegą wiedzy, a on obala słowa przewrotnego.
Die Augen Jehovas behüten die Erkenntnis, und er vereitelt die Worte des Treulosen.
13 Leniwy mówi: Lew jest na dworze, będę zabity na środku ulicy.
Der Faule spricht: Ein Löwe ist draußen; ich möchte ermordet werden mitten auf den Straßen!
14 Usta obcych [kobiet są] głębokim dołem; wpadnie tam ten, na kogo PAN się gniewa.
Der Mund fremder Weiber ist eine tiefe Grube; wem Jehova zürnt, der fällt hinein.
15 Głupota jest przywiązana do serca dziecka, ale rózga karności wypędzi ją z niego.
Narrheit ist gekettet an das Herz des Knaben; die Rute der Zucht wird sie davon entfernen.
16 Kto ciemięży ubogiego, aby przysporzyć sobie [bogactwa, i] kto daje bogatemu, pewnie zubożeje.
Wer den Armen bedrückt, ihm zur Bereicherung ist es; wer dem Reichen gibt, es ist nur zum Mangel.
17 Nadstaw ucha i słuchaj słów mędrców, i skłoń swe serce do mojej wiedzy;
Neige dein Ohr und höre die Worte der Weisen, und richte dein Herz auf mein Wissen!
18 Bo to miło, jeśli zachowasz je w swoim sercu, będą razem ułożone na wargach.
Denn lieblich ist es, wenn du sie in deinem Innern bewahrst; möchten sie allzumal auf deinen Lippen Bestand haben!
19 Oznajmiłem to dzisiaj właśnie tobie, abyś pokładał ufność w PANU.
Damit dein Vertrauen auf Jehova sei, habe ich heute dich, ja dich, belehrt.
20 Czy nie napisałem ci znamienitych rzeczy zawierających rady i wiedzę;
Habe ich dir nicht Vortreffliches aufgeschrieben an Ratschlägen und Erkenntnis,
21 Aby dać ci poznać pewność słów prawdy; abyś umiał odpowiedzieć słowami prawdy tym, którzy do ciebie posyłają?
um dir kundzutun die Richtschnur der Worte der Wahrheit: damit du denen, die dich senden, Worte zurückbringest, welche Wahrheit sind?
22 Nie okradaj nędzarza, ponieważ jest ubogi, ani nie uciskaj w bramie biednego.
Beraube nicht den Armen, weil er arm ist, und zertritt nicht den Elenden im Tore.
23 PAN bowiem będzie bronił ich sprawy i wydrze duszę tym, którzy im wydzierają.
Denn Jehova wird ihre Rechtssache führen, und ihre Berauber des Lebens berauben.
24 Nie przyjaźnij się z człowiekiem gniewliwym i nie obcuj z człowiekiem porywczym.
Geselle dich nicht zu einem Zornigen, und geh nicht um mit einem hitzigen Manne,
25 Byś nie przywykł do jego dróg i nie zastawił sideł na swą duszę.
damit du seine Pfade nicht lernest und einen Fallstrick davontragest für deine Seele.
26 Nie bądź z tych, którzy dają porękę, ani z tych, którzy ręczą za długi;
Sei nicht unter denen, die in die Hand einschlagen, unter denen, welche für Darlehn Bürgschaft leisten.
27 Jeśli nie masz czym zapłacić, dlaczego miałby ktoś zabrać spod ciebie posłanie?
Wenn du nicht hast, um zu bezahlen, warum soll er dein Bett unter dir wegnehmen?
28 Nie przesuwaj dawnej granicy, którą ustalili twoi ojcowie.
Verrücke nicht die alte Grenze, welche deine Väter gemacht haben.
29 Widzisz człowieka pilnego w swoich sprawach? On będzie stał przed królami, nie będzie stał przed podłymi.
Siehst du einen Mann, der gewandt ist in seinem Geschäft, vor Königen wird er stehen, er wird nicht vor Niedrigen stehen.
