Przysłów 22
1 Cenniejsze [jest] dobre imię niż wielkie bogactwa, a przychylność lepsza niż srebro i złoto.
Un nom estimé est préférable à la grande richesse: la sympathie est plus précieuse que l’argent et que l’or.
2 Bogaty i ubogi spotykają się, PAN jest stwórcą obydwu.
Riche et pauvre sont sur la même ligne: l’Eternel les a faits l’un et l’autre.
3 Roztropny dostrzega zło i ukrywa się, ale prości idą dalej i ponoszą karę.
L’Homme avisé aperçoit le danger et se met à l’abri; les niais passent outre et en pâtissent.
4 Owocem pokory i bojaźni PANA jest bogactwo, chwała i życie.
Fruits de l’humilité, de la crainte de Dieu: richesse, honneur et vie!
5 Ciernie i sidła [są] na drodze przewrotnego; kto strzeże swej duszy, trzyma się z dala od nich.
Des lacets et des pièges sont semés sur la route du pervers; qui tient à sa vie s’en éloigne.
6 Pouczaj dziecko w drodze, którą ma iść, a gdy się zestarzeje, nie odstąpi od niej.
Donne au jeune homme de bonnes habitudes dès le début de sa carrière; même avancé en âge, il ne s’en écartera point.
7 Bogaty panuje nad ubogimi, a ten, co pożycza, jest sługą tego, który mu pożycza.
Le riche prime les pauvres; le débiteur est prisonnier de son créancier.
8 Kto sieje nieprawość, będzie żąć cierpienie, a rózga jego gniewu przepadnie.
Qui sème l’injustice, récolte l’adversité, l’instrument de sa passion sera anéanti.
9 Kto ma dobrotliwe oko, będzie błogosławiony, bo dzieli się swym chlebem z ubogim.
Celui qui a bon cœur sera béni, car il partage son pain avec le pauvre.
10 Wyrzuć szydercę, a ustanie spór, owszem, zakończy się kłótnia i zniewaga.
Expulse le persifleur, la discorde décampera avec lui, plus de disputes ni d’injures!
11 Kto kocha czystość serca, tego wdzięk warg sprawi, że król [będzie] jego przyjacielem.
Un ami au cœur pur, par l’agrément de ses lèvres, gagne l’affection du roi.
12 Oczy PANA strzegą wiedzy, a on obala słowa przewrotnego.
Les yeux de l’Eternel protègent le vrai savoir; mais ils renversent les entreprises du perfide.
13 Leniwy mówi: Lew jest na dworze, będę zabity na środku ulicy.
Le paresseux s’écrie: "Il y a un lion dehors! Je vais être massacré en pleine rue!"
14 Usta obcych [kobiet są] głębokim dołem; wpadnie tam ten, na kogo PAN się gniewa.
La bouche des femmes étrangères est comme un abîme profond; celui que Dieu réprouve y tombe.
15 Głupota jest przywiązana do serca dziecka, ale rózga karności wypędzi ją z niego.
La sottise est attachée au cœur de l’adolescent; la verge qui châtie doit l’en arracher.
16 Kto ciemięży ubogiego, aby przysporzyć sobie [bogactwa, i] kto daje bogatemu, pewnie zubożeje.
On pressure le pauvre, et cela tourne à son profit; on donne au riche, et c’est un appauvrissement pour lui.
17 Nadstaw ucha i słuchaj słów mędrców, i skłoń swe serce do mojej wiedzy;
Incline ton oreille et écoute les paroles des sages; prête ton attention aux leçons de mon expérience.
18 Bo to miło, jeśli zachowasz je w swoim sercu, będą razem ułożone na wargach.
II sera beau pour toi de les retenir en ton cœur, de les fixer en permanence sur tes lèvres.
19 Oznajmiłem to dzisiaj właśnie tobie, abyś pokładał ufność w PANU.
Mets ta confiance en l’Eternel; voilà ce que je t’enseigne à toi-même en ce jour.
20 Czy nie napisałem ci znamienitych rzeczy zawierających rady i wiedzę;
N’Est-ce pas à ton intention que j’ai consigné par écrit d’importantes maximes, en fait de bons conseils et d’expérience,
21 Aby dać ci poznać pewność słów prawdy; abyś umiał odpowiedzieć słowami prawdy tym, którzy do ciebie posyłają?
pour t’apprendre ce qu’iI y a de réel dans les dictons de la vérité et te permettre de présenter fidèlement les choses à ceux qui t’envoient?
22 Nie okradaj nędzarza, ponieważ jest ubogi, ani nie uciskaj w bramie biednego.
Ne dépouille pas le faible parce qu’il est sans défense; n’écrase pas le pauvre à la Porte,
23 PAN bowiem będzie bronił ich sprawy i wydrze duszę tym, którzy im wydzierają.
car l’Eternel prend en mains leur cause et il traite avec rigueur ceux qui leur infligent des vexations.
24 Nie przyjaźnij się z człowiekiem gniewliwym i nie obcuj z człowiekiem porywczym.
Ne fraye pas avec un homme irascible, ne lie pas société avec quelqu’un qui s’emporte:
25 Byś nie przywykł do jego dróg i nie zastawił sideł na swą duszę.
tu pourrais copier leurs mœurs et t’engager toi-même dans un piège.
26 Nie bądź z tych, którzy dają porękę, ani z tych, którzy ręczą za długi;
Ne sois pas de ceux qui disent: "Touchez-là!" et qui se portent garants pour des emprunts.
27 Jeśli nie masz czym zapłacić, dlaczego miałby ktoś zabrać spod ciebie posłanie?
Que tu n’aies pas de quoi payer, pourquoi t’exposer à ce que l’on saisisse la couche où tu reposes?
28 Nie przesuwaj dawnej granicy, którą ustalili twoi ojcowie.
Ne déplace pas les bornes antiques, que tes pères ont posées.
29 Widzisz człowieka pilnego w swoich sprawach? On będzie stał przed królami, nie będzie stał przed podłymi.
Vois cet homme diligent dans son travail: il pourra paraître devant les rois au lieu de se tenir auprès des gens obscurs.
