Przysłów 21
1 Serce króla [jest] w ręku PANA [jak] potoki wód; kieruje je, dokąd chce.
The king's heart is in the hand of the LORD as the watercourses: He turneth it whithersoever He will.
2 Wszelka droga człowieka jest słuszna w jego oczach, ale PAN waży serca.
Every way of a man is right in his own eyes; but the LORD weigheth the hearts.
3 Czynienie sprawiedliwości i sądu bardziej się podobają PANU niż ofiara.
To do righteousness and justice is more acceptable to the LORD than sacrifice.
4 Wyniosłe oczy, pyszne serce [i] praca niegodziwych są grzechem.
A haughty look, and a proud heart — the tillage of the wicked is sin.
5 Myśli pracowitego [przynoszą] pewny dostatek, a [myśli] każdego spieszącego się – niedostatek.
The thoughts of the diligent tend only to plenteousness; but every one that is hasty hasteth only to want.
6 Gromadzenie skarbów kłamliwym językiem jest przemijającą marnością tych, którzy szukają śmierci.
The getting of treasures by a lying tongue is a vapour driven to and fro; they that seek them seek death.
7 Grabież niegodziwych zniszczy ich, bo nie chcą czynić tego, co sprawiedliwe.
The violence of the wicked shall drag them away; because they refuse to do justly.
8 Droga człowieka jest przewrotna i obca, ale dzieło czystego jest prawe.
The way of man is froward and strange; but as for the pure, his work is right.
9 Lepiej mieszkać w kącie dachu niż z kłótliwą żoną w przestronnym domu.
It is better to dwell in a corner of the housetop, than in a house in common with a contentious woman.
10 Dusza niegodziwego pragnie zła, a jego bliźni nie znajduje łaski w jego oczach.
The soul of the wicked desireth evil; his neighbour findeth no favour in his eyes.
11 Gdy się karze szydercę, prosty mądrzeje, a gdy uczą mądrego, przyjmuje wiedzę.
When the scorner is punished, the thoughtless is made wise; and when the wise is instructed, he receiveth knowledge.
12 Sprawiedliwy zważa na dom niegodziwego, ale [Bóg] powala niegodziwych za [ich] nieprawość.
The Righteous One considereth the house of the wicked; overthrowing the wicked to their ruin.
13 Kto zatyka swe ucho na wołanie ubogiego, ten sam będzie wołał, a nie zostanie wysłuchany.
Whoso stoppeth his ears at the cry of the poor, he also shall cry himself, but shall not be answered.
14 [Potajemny] dar łagodzi zapalczywość i upominek w zanadrzu uspokaja wielki gniew.
A gift in secret pacifieth anger, and a present in the bosom strong wrath.
15 Radością jest dla sprawiedliwego czynić sąd, a na czyniących nieprawość przyjdzie zniszczenie.
To do justly is joy to the righteous, but ruin to the workers of iniquity.
16 Człowiek, który zbacza z drogi mądrości, odpocznie w zgromadzeniu umarłych.
The man that strayeth out of the way of understanding shall rest in the congregation of the shades.
17 Kto kocha zabawę, zubożeje, a kto kocha wino i olejek, nie wzbogaci się.
He that loveth pleasure shall be a poor man; he that loveth wine and oil shall not be rich.
18 Niegodziwy [będzie] okupem za sprawiedliwego, a przewrotny – za prawych.
The wicked is a ransom for the righteous; and the faithless cometh in the stead of the upright.
19 Lepiej mieszkać na pustyni niż z kłótliwą i gniewliwą żoną.
It is better to dwell in a desert land, than with a contentious and fretful woman.
20 Pożądany skarb i olej [są] w mieszkaniu mądrego, ale głupiec je trwoni.
There is desirable treasure and oil in the dwelling of the wise; but a foolish man swalloweth it up.
21 Kto podąża za sprawiedliwością i miłosierdziem, znajduje życie, sprawiedliwość i chwałę.
He that followeth after righteousness and mercy findeth life, prosperity, and honour.
22 Mądry wdziera się do miasta mocarzy i burzy potęgę ich ufności.
A wise man scaleth the city of the mighty, and bringeth down the stronghold wherein it trusteth.
23 Kto strzeże swoich ust i języka, strzeże swojej duszy przed utrapieniem.
Whoso keepeth his mouth and his tongue keepeth his soul from troubles.
24 Hardy i pyszny szyderca – oto imię tego, kto działa w pysznym gniewie.
A proud and haughty man, scorner is his name, even he that dealeth in overbearing pride.
25 Pragnienie leniwego zabija [go], bo jego ręce nie chcą pracować.
The desire of the slothful killeth him; for his hands refuse to labour.
26 Przez cały dzień pożąda on zachłannie, a sprawiedliwy daje i nie szczędzi.
There is that coveteth greedily all the day long; but the righteous giveth and spareth not.
27 Ofiara niegodziwych budzi odrazę, a cóż dopiero, gdy ją w niegodziwości ofiarują.
The sacrifice of the wicked is an abomination; how much more, when he bringeth it with the proceeds of wickedness?
28 Fałszywy świadek zginie, lecz kto słucha, będzie mówił nieustannie.
A false witness shall perish; but the man that obeyeth shall speak unchallenged.
29 Niegodziwy ma upór na twarzy, ale prawy wytycza swoją drogę.
A wicked man hardeneth his face; but as for the upright, he looketh well to his way.
30 Nie ma mądrości ani rozumu, ani rady przeciwko PANU.
There is no wisdom nor understanding nor counsel against the LORD.
31 Konia przygotowują na dzień bitwy, ale wybawienie zależy od PANA.
The horse is prepared against the day of battle; but victory is of the LORD.
