< Przysłów 20 >
1 Wino [jest] szydercą, mocny trunek – wrzaskliwy, a każdy, kto zostaje zwiedziony przez nie, jest niemądry.
O vinho é escarnecedor, a bebida forte alvoraçadora; e todo aquele que neles errar nunca será sábio.
2 Strach, [który budzi] król, jest jak ryk lwa; kto go rozgniewa, grzeszy przeciwko swojej duszy.
Como o bramido do leão é o terror do rei, o que o provoca a ira peca contra a sua própria alma.
3 Zaprzestać sporu jest zaszczytem dla człowieka, ale [każdy] głupiec się w niego wdaje.
Honra é do homem desviar-se do pleito, mas todo o tolo se entremete nele.
4 Leniwy nie orze z powodu zimna; dlatego będzie żebrać we żniwa, ale nic nie [otrzyma].
O preguiçoso não lavrará por causa do inverno, pelo que mendigará na sega, porém nada receberá.
5 Rada w sercu człowieka jest jak głęboka woda, lecz człowiek roztropny zaczerpnie jej.
Como as águas profundas é o conselho no coração do homem; mas o homem de inteligência o tirará para fora.
6 Większość ludzi przechwala się swoją dobrocią, ale wiernego człowieka któż znajdzie?
Cada um da multidão dos homens apregoa a sua beneficência; porém o homem fiel, quem é o que o achará?
7 Sprawiedliwy postępuje uczciwie, błogosławione [są] po nim jego dzieci.
O justo anda na sua sinceridade; bem-aventurados serão os seus filhos depois dele.
8 Król siedzący na swoim sędziowskim tronie rozprasza swoimi oczami wszelkie zło.
Assentando-se o rei no trono do juízo, com os seus olhos dissipa todo o mal.
9 Któż może powiedzieć: Oczyściłem swoje serce, jestem czysty od swego grzechu?
Quem pudera dizer: Purifiquei o meu coração, limpo estou de meu pecado!
10 Dwojakie odważniki i dwojaka miara – obydwa budzą odrazę w PANU.
Duas sortes de peso, e duas sortes de medida, são abominação ao Senhor, tanto uma como outra.
11 Nawet dziecko poznaje się po uczynkach, czy jego czyn jest czysty i prawy.
Até a criança se dará a conhecer pelas suas ações, se a sua obra será pura e reta
12 Ucho, które słyszy, i oko, które widzi, oba uczynił PAN.
O ouvido que ouve, e o olho que vê, o Senhor os fez a ambos.
13 Nie kochaj spania, byś nie zubożał; otwórz oczy, a nasycisz się chlebem.
Não ames o sono, para que não empobreças; abre os teus olhos, e te fartarás de pão
14 [To] liche, [to] liche, mówi kupujący, ale chwali się, gdy odchodzi.
Nada vale, nada vale, dirá o comprador, mas, indo-se, então se gabará.
15 Istnieje złoto i obfitość pereł, ale wargi rozumne są kosztownym klejnotem.
Há ouro e abundância de rubins, mas os lábios do conhecimento são jóia preciosa.
16 Zabierz szatę tego, [który ręczył] za obcego, a od tego, [który ręczył] za cudzą kobietę, zabierz zastaw.
Quando alguém fica por fiador do estranho, toma-lhe a sua roupa, e o penhora pela estranha.
17 Chleb oszustwa smakuje człowiekowi, ale potem jego usta będą napełnione piaskiem.
Suave é ao homem o pão de mentira, mas depois a sua boca se encherá de pedrinhas de areia.
18 Zamysły są utwierdzone dzięki radzie, a wojnę prowadź z rozwagą.
Cada pensamento com conselho se confirma, e com conselhos prudentes faze a guerra.
19 Plotkarz zdradza tajemnice; dlatego nie zadawaj się z tym, który pochlebia wargami.
O que anda murmurando descobre o segredo; pelo que com o que afaga com seus beiços não te entremetas.
20 Kto złorzeczy swemu ojcu albo matce, tego pochodnia zgaśnie w gęstych ciemnościach.
O que a seu pai ou a sua mãe amaldiçoar, apagar-se-lhe-á a sua lâmpada em trevas negras.
21 Dziedzictwo prędko nabyte na początku nie będzie błogosławione na końcu.
Adquirindo-se apressadamente a herança no princípio, o seu fim não será bendito.
22 Nie mów: Odpłacę złem. Czekaj na PANA, a wybawi cię.
Não digas: vingar-me-ei do mal: espera pelo Senhor, e ele te livrará.
23 Dwojakie odważniki budzą odrazę w PANU, a fałszywa waga nie jest dobra.
Duas sortes de peso são abomináveis ao Senhor, e balanças enganosas não são boas.
24 Od PANA pochodzą drogi człowieka; jakże może człowiek zrozumieć własną drogę?
Os passos do homem são dirigidos pelo Senhor: o homem, pois, como entenderá o seu caminho?
25 Sidłem dla człowieka jest pożreć to, co święte, i zastanowić się dopiero po złożeniu ślubów.
Laço é para o homem engulir o que é santo; e, feitos os votos, então inquirir.
26 Mądry król rozprasza niegodziwych i wywiera na nich zemstę.
O rei sábio dissipa os ímpios e torna sobre eles a roda.
27 Duch człowieka [jest] pochodnią PANA, [która] bada wszystkie skrytości wnętrza.
A alma do homem é a lâmpada do Senhor, que esquadrinha todo o mais intimo do ventre.
28 Miłosierdzie i prawda strzegą króla, a jego tron oparty jest na miłosierdziu.
Benignidade e verdade guardam ao rei, e com benignidade sustem ele o seu trono.
29 Chlubą młodzieńców jest ich siła, a ozdobą starców – sędziwość.
O ornato dos mancebos é a sua força: e a beleza dos velhos as cãs.
30 Siność ran oczyszcza zło, a razy – głębię wnętrza.
Os vergões das feridas são a purificação dos maus, como também as pancadas que penetram até o mais intimo do ventre.