Przysłów 20
1 Wino [jest] szydercą, mocny trunek – wrzaskliwy, a każdy, kto zostaje zwiedziony przez nie, jest niemądry.
Vinen er ein spottar, rusdrykken ein ståkar, ingen som tumlar av honom, er vis.
2 Strach, [który budzi] król, jest jak ryk lwa; kto go rozgniewa, grzeszy przeciwko swojej duszy.
Den rædsla kongen vekkjer, er som løveburing, den som fær hans vreide på seg, set livet sitt på spel.
3 Zaprzestać sporu jest zaszczytem dla człowieka, ale [każdy] głupiec się w niego wdaje.
Mannsens æra er å halda seg frå trætta, men kvar uviting glefser til.
4 Leniwy nie orze z powodu zimna; dlatego będzie żebrać we żniwa, ale nic nie [otrzyma].
Letingen pløgjer ikkje um hausten, i skurdonni leitar han fåfengt etter grøda.
5 Rada w sercu człowieka jest jak głęboka woda, lecz człowiek roztropny zaczerpnie jej.
Råd i mannsens hjarta er som vatn i djupet, men ein skynsam mann kann draga det upp.
6 Większość ludzi przechwala się swoją dobrocią, ale wiernego człowieka któż znajdzie?
Mest kvar mann råkar ein som elskar honom, men kven finn ein som er å lita på?
7 Sprawiedliwy postępuje uczciwie, błogosławione [są] po nim jego dzieci.
Den som ferdast ulastande og er rettferdig, sæle er borni hans etter honom.
8 Król siedzący na swoim sędziowskim tronie rozprasza swoimi oczami wszelkie zło.
Ein konge som sit på domarstol, skil ut alt vondt med augo sine.
9 Któż może powiedzieć: Oczyściłem swoje serce, jestem czysty od swego grzechu?
Kven kann segja: «Eg hev halda hjarta reint og er fri frå syndi mi?»
10 Dwojakie odważniki i dwojaka miara – obydwa budzą odrazę w PANU.
Tvo slag vegt og tvo slag mål er båe tvo ein styggedom for Herren.
11 Nawet dziecko poznaje się po uczynkach, czy jego czyn jest czysty i prawy.
Alt guten syner i si gjerd um ferdi hans vert rein og rett.
12 Ucho, które słyszy, i oko, które widzi, oba uczynił PAN.
Øyra som høyrer og auga som ser - Herren hev skapt deim båe tvo.
13 Nie kochaj spania, byś nie zubożał; otwórz oczy, a nasycisz się chlebem.
Elska ikkje svevn, for då vert du fatig, haldt augo uppe, so fær du brød til mette.
14 [To] liche, [to] liche, mówi kupujący, ale chwali się, gdy odchodzi.
«Klent, klent!» segjer kjøparen, men når han gjeng burt, so rosar han seg.
15 Istnieje złoto i obfitość pereł, ale wargi rozumne są kosztownym klejnotem.
Vel finst det gull og mange perlor, men dyraste gogni er lippor med kunnskap.
16 Zabierz szatę tego, [który ręczył] za obcego, a od tego, [który ręczył] za cudzą kobietę, zabierz zastaw.
Tak klædi hans! for han hev borga for ein annan, og panta honom for framande!
17 Chleb oszustwa smakuje człowiekowi, ale potem jego usta będą napełnione piaskiem.
Søtt er for mannen det brød han hev fenge med fals, men sidan vert munnen hans full av småstein.
18 Zamysły są utwierdzone dzięki radzie, a wojnę prowadź z rozwagą.
Råder vert stødige med rådleggjing, få då klok styring når du fører krig!
19 Plotkarz zdradza tajemnice; dlatego nie zadawaj się z tym, który pochlebia wargami.
Den som fer med drøs, ber løynråd ut, og gapen skal du ikkje hava noko med.
20 Kto złorzeczy swemu ojcu albo matce, tego pochodnia zgaśnie w gęstych ciemnościach.
Den som bannar far og mor, hans lampa skal slokna i kolmyrkret.
21 Dziedzictwo prędko nabyte na początku nie będzie błogosławione na końcu.
Ein arv som ein i fyrstundes er for fus på, vert på slutten utan velsigning.
22 Nie mów: Odpłacę złem. Czekaj na PANA, a wybawi cię.
Seg ikkje: «Eg vil løna med vondt!» Venta på Herren, han vil hjelpa deg.
23 Dwojakie odważniki budzą odrazę w PANU, a fałszywa waga nie jest dobra.
Tvo slag vegt er ein styggedom for Herren, og den falske skålvegt er ikkje god.
24 Od PANA pochodzą drogi człowieka; jakże może człowiek zrozumieć własną drogę?
Frå Herren kjem mannsens stig, og kor kann eit menneskje skyna sin veg?
25 Sidłem dla człowieka jest pożreć to, co święte, i zastanowić się dopiero po złożeniu ślubów.
Fårlegt er det for eit menneskje å vigsla eitkvart tankelaust, og fyrst granska lovnaden etterpå.
26 Mądry król rozprasza niegodziwych i wywiera na nich zemstę.
Ein vis konge skil ut dei gudlause og let hjulet ganga yver deim.
27 Duch człowieka [jest] pochodnią PANA, [która] bada wszystkie skrytości wnętrza.
Menneskjens ånd er Herrens lampa, og ho ransakar alle rom i hjarta.
28 Miłosierdzie i prawda strzegą króla, a jego tron oparty jest na miłosierdziu.
Kjærleik og truskap er vakt um kongen, og han styd sin kongsstol på kjærleik.
29 Chlubą młodzieńców jest ich siła, a ozdobą starców – sędziwość.
Ei æra for ungdomar er deira kraft, og ein prydnad for dei gamle er grått hår.
30 Siność ran oczyszcza zło, a razy – głębię wnętrza.
Svidande sår reinser burt det vonde, ja, slag reinsar hjartans inste rom.
